به نقل از سمّیه امین پور در اصفهان زیبا فضای سبز شهری (پارک های شهری) نقش مهمی در تعیین استانداردهای زندگی شهری به عهده دارند و یگانه مناطقی هستند که امکان آرامش شهرنشینان در اوقات فراغت را بدون خارج شدن از شهر فرآهم میکنند. وجود حیات وحش ، به ویژه پرندگان در پارک میتواند بر جاذبههای پارک بیفزاید. پرندگان به دلیل داشتن صدا و زیباییهای خاص و منحصر به فرد، میتوانند عامل محرکی برای جذب شهروندان به پارکها و فضاهای سبز شهری شوند.
پرندگان، گونههای غالب جانوری را در بسیاری از فضاهای سبز تشکیل میدهند. به همین جهت در ارتباط با موقعیت آب و هوای منطقه و وضعیت پوشش گیاهی در فصول مختلف، پرندگان مهاجر متفاوتی وارد فضای سبز شهری شده یا از آن کوچ میکنند و در نتیجه روی اکوسیستم آن منطقه اثر گذاشته یا از آن متأثر میشوند. پرندگان بازگو کننده وضعیت اکولوژیکی محیط زیست خود میباشند و با داشتن خصوصیاتی چون توانایی زندگی در محیطهای مختلف، امکان استفاده از مواد غذایی گوناگون و مشاهده آسان آنها، از شاخصهای مناسب محیطی در شهرها به شمار میروند. گونههای پرنده موجود در پارکها با کمک به فرآیندهای اکوسیستم مانند گرده افشانی، کنترل حشرات و پراکنش گیاهی، موجب حفظ سلامتی این مناطق میشوند.
تأثیر فضای سبز شهری در غنای گونه ای پرندگان
در پارکهایی که از نظر مدیریتی در سطح بالاتری قرار دارند، غنای گونه ای به مراتب بیشتر است. تنوع و ساختار پوشش گیاهی، موجب افزایش مواد غذایی و تنوع بیشتر پناهگاه و فرآهم کردن نیازهای آشیانهای میشود و در نتیجه تنوع پرندگان نیز بیشتر میشود. غنای گونهای پرندگان در مناطق شهری وابسته به اندازه، شکل و پوشش گیاهی موجود است و در پارکهایی که دارای فرمهای رویشی درختی و درختچهای است، در مقایسه با پارکهایی که سطوح وسیعی از آن به چمن اختصاص یافته بیشتر است و بنابراین حفاظت از تنوع ساختاری پارکها در حفاظت از پرندگان مؤثر می باشد.
در پارک ها و فضاهای سبز شهری هرچه تنوع گونههای گیاهی بیشتر باشد، آشیانهای بیشتری به وجود میآید. گیاهان بلند باعث به وجود آمدن اشکوبهای مختلف گیاهی و در نتیجه ریزبومهای بیشتر میشوند و هر چه اشکوببندی پوشش گیاهی بیشتر باشد، پرندگان متنوعتری را در خود جای میدهند. همچنین وجود چشم اندازهای اکولوژیکی متنوع در جذب پرندگان مختلف مؤثر میباشد.
امروزه با اعمال روشهای مدیریتی صحیح در پارکها و ایجاد امکاناتی مانند نصب دوربینهایی برای تماشای پرندگان، برگزاری کارگاههای آموزشی، مستقرکردن ایستگاههای پرندهنگری، عرضه پوستر و بروشور مربوط به پرندگان محل و… می توان شهروندان را ترغیب به آشنایی بیشتر با پرندگان نمود.
گسترش فرهنگ استفاده صحیح از طبیعت سبب حفاظت از گونه های مختلف پرندگان در پارکهای شهری میشود و در عین حال این فعالیت تفریحی موجب تقویت رابطه انسان شهرنشین با طبیعت میگردد.
فضای سبز شهری اصفهان
در این خصوص شهر زیبای اصفهان با داشتن فضاهای سبز متنوع شهری، بیش از 160 گونه پرنده را در خود جای داده و بنابراین بستری مناسب برای توسعه فعالیت پرندهنگری میباشد و در این میان پارک کوهستانی صفه از جمله نقاط بسیار حائز اهمیت است.
این پارک به دلیل واقع شدن در دامنه کوه صفه، تنوع ساختاری مناسبی دارد و به دلیل وجود چشم اندازها و پوشش گیاهی متنوع از جمله پارکهای مهم شهر محسوب میشود و کارشناسان پرنده نگری ، مشاهده بیش از 80 گونه پرنده را در فصول مختلف گزارش دادهاند. مرکز پرنده نگری اصفهان با استقرار در پارک کوهستانی صفه به عنوان اولین و تنها مرکز تخصصی پرنده نگری کشور با ایجاد شرایط و امکانات مناسب لازم در جهت حفظ تنوع زیستی و در راستای ترویج تفریح و فعالیت پرنده نگری در اسفندماه سال 96 افتتاح گردید و همواره میزبان عموم گردشگران و شهروندان علاقهمند میباشد.
• تنوع پرندگان در جهان و ایران
اعضای آوای بوم نیز در این گردهمایی حضور فعال خواهند داشت و در این راستا نماد
