کارشناسان و داوطلبان انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان و انجمن حامیان محیط زیست لنجان در واپسین روز های وجود آب در رودخانه ی زاینده رود، در اقدامی گروهی پرندگان این رودخانه را سرشماری نمودند. سرشماری پرندگان به مدت سه روز (۱۸، ۲۰ و ۲۳ آذرماه) به طول انجامید و مجموعا ۱۳ کارشناس در انجام آن مشارکت نمودند. حاشیه ی زاینده رود در شهر اصفهان، تصفیه خانه ی جنوب اصفهان، بند تنظیمی آبشار و منطقه ی زرین شهر از جمله مهم ترین نقاطی بودند که پرندگان در آن شمارش گردیدند.

در طول این برنامه پرندگانی مورد شمارش قرار گرفتند که آبزی یا کنار آبزی بوده و یا زندگی آن ها مستقیما وابسته به حضور رودخانه است. اغلب پرندگان شمارش شده در سرشماری پرندگان از گونه های مهاجر بودند که برای زمستان گذرانی به زاینده رود آمده و بسیاری از آن ها نیز مهاجر عبوری بوده اند. زاینده رود در طول سالیان دراز مامن امنی برای پرندگان مهاجر شمرده میشود و مردم شهر ها و روستا های حاشیه ی زاینده رود به بهترین نحو از این مهمانان زمستانی استقبال مینمایند.

خشکی این رودخانه میتواند آسیب هایی به جمعیت های پرندگان وارد کند که به سختی قابل جبران خواهد بود. آمار های پراکنده نیز حاکی از این است که در گذشته تنوع و تراکم پرندگان در این رودخانه به مراتب بیش از این بوده است.

در طول این برنامه ی سرشماری پرندگان ، مجموعا 4215 پرنده از ۲۳ گونه ی مختلف شمارش گردید. متاسفانه چند روز پس از این برنامه ی سرشماری رودخانه ی زاینده رود بار دیگر به سوی خشکی کامل رفت. پرندگان شمارش شده در این وضعیت با افزایش درگیری برای به دست آوردن منابع محدود رو به رو میشوند و در صورت نیافتن زیستگاه های جایگزین، این احتمال هست که بسیاری از آن ها از بین بروند. جهت حفظ تنوع زیستی و غنای حیات وحش زاینده رود، نیاز است زمان های حضور پرندگان مهاجر در این رودخانه برای مدیریت آن در نظر گرفته شود.

پرندگان شمارش شده از گونه های زیر بوده است:

انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم ماهانه گشت های پرنده نگری در سطح شهر اصفهان برگزار مینماید. گشت پرنده نگری آذرماه سال ۹۸ نیز در تاریخ پانزدهم این ماه برگزار گردید. این برنامه که با استقبال بالای شهروندان عزیز برگزار گردید، در حاشیه ی رودخانه ی زاینده رود انجام شد. مبدا این گشت پرنده نگری، جنوب پل ابوذر و مقصد پل بزرگمهر بود و برنامه از ساعت ۹ صبح الی ۱۱:۴۰ دقیقه ادامه یافت. هدف از این برنامه مشاهده ی پرندگان مهاجر رودخانه ی زاینده رود بود که این هدف با مشاهده ی ۱۵ گونه پرنده ی آبزی و کنار آبزی میسر گردید.

از جمله پرندگان مشاهده شده در این برنامه، اکراس سیاه بود که دیدن آن در جوار پیاده رو در نزدیکی سی و سه پل مشاهده ای ارزشمند و هیجان انگیز بود. در این برنامه، شهروندان با دلایل مهاجر در پرندگان، شیوه ی زندگی پرندگان مهاجر و برخی رفتار های آنان بیشتر آشنا شدند.

پرندگان مهاجر رودخانه ی زاینده رود

رودخانه ی زاینده رود از دیر باز مامن پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر در فصول سرد سال بوده است. به گونه ای که بیش از ۵۰ گونه پرنده ی آبزی و کنار آبزی، در رودخانه ی زاینده رود قابل مشاهده است. برخی از این پرندگان از جمله اردک سر سبز و خوتکا، به سبب حضور دائم در حاشیه ی پل های تاریخی شهر اصفهان، برای شهروندان پرندگان کاملا شناخته شده محسوب میگردند.

پرندگان  مشاهده شده در این گشت پرنده نگری:

۱. حواصیل خاکستری ۲. اردک سر سبز ۳. چنگر معمولی ۴. کاکایی سر سیاه ۵. کشیم گردن سیاه ۶. دم جنبانک ابلق ۷. اکراس سیاه ۸. خوتکا ۹. گاوچرانک ۱۰. باکلان بزرگ ۱۱. ماهی خورک ۱۲. اگرت بزرگ ۱۳. اگرت کوچک ۱۴. کلاغ سیاه ۱۵. دارکوب سوری ۱۶. کبوتر جنگلی  ۱۷. کبوتر چاهی  ۱۸. زاغی  ۱۹. گنجشک خانگی  ۲۰. قمری خانگی  ۲۱. سسک بیدی  ۲۲. چرخ ریسک بزرگ