آلبنیسم یا زالی در پرندگان

زالی در پرندگان یک بیماری حاصل از جهش ژنی است که باعث میشود جاندار نتواند به اندازه‌ی کافی رنگدانه‌ی ملانین تولید کند و در نتیجه رنگ پوست، مو و چشم به سفیدی مایل میشود. میزان رنگدانه‌ی ملانین در پرندگان مبتلا به زالی متفاوت است و در یک طیف قرار میگیرد. در نتیجه گاهی پرندگان به طور کامل سفید رنگ با چشمانی مایل به صورتی هستند و گاهی بخش هایی از بدن سفید و بخش هایی شبیه به رنگ طبیعی گونه است. در صورت که زالی در پرندگان کامل بوده و هیچ رنگ دانه ی ملانینی در بدن پرنده تولید نشده باشد، پرنده با مشکل بینایی هم مواجه خواهد بود که منجر به حذف سریع از طبیعت میشود. البته باید توجه داشت که رنگ در بدن پرندگان حاصل از رنگدانه‌های کاروتنويد هم هست که از طریق غذا و توسط آنزیم ها تولید میشود و نمونه‌ی آن را میتوان در فلامینگو دید که رنگ صورتی خود را مدیون کارتنوئید های قرمز در غذای خود است که در صورتی کمبود آن، رنگ پرنده روشن تر و به سفیدی مایل میشود. جهش هایی که منجر به تغییر در رنگدانه های رنگی مبتنی با کارتنوئید باشند بسیار نادر هستند.

به پرندگانی که دچار آلبنیسم یا زالی باشند، آلبینو گفته میشود. یک پرنده‌ی آلبینو که نتوانسته است رنگدانه‌ی ملانین ایجاد کند، دارای منقار سفید، پوست بی رنگ، ناخن های سفید و چشمان مایل به صورتی است. پدیده‌ی زالی در پرندگان البته در طبیعت چندان شایع نیست و از هر ۱۸۰۰ پرنده تنها در یک پرنده دیده میشود.

زالی در پرندگان باعث میشود پرنده نتواند به خوبی با محیط خود را استتار کند و در نتیجه اغلب پرندگان آلبینو عمر بسیار کوتاه‌تری نسبت به دیگر افراد دارند. مطالعاتی نشان داده است که پرندگان آلبینو حتی در یک محیط محصور و حفاظت شده هم عمری مشابه پرندگان عادی ندارند. با این حال گزارشاتی از پرندگان آلبینو ای وجود دارد که توانسته‌اند سال‌ها در طبیعت زنده بمانند. مشاهده‌ی یک پرنده‌ی زال در طبیعت برای پرنده‌نگران معمولا بسیار جذاب و هیجان انگیز است.

گنجشک زال

زالی در یک گنجشک تصویر برداری شده در اصفهان

۷۱ درصد از نست باکس‌ها (جعبه‌های لانه‌سازی) در پارک صفه توسط پرندگان استفاده شده است

نست باکس‌هایی که انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم و شهرداری منطقه‌ی ۵ اصفهان در پارک صفه‌ نصب کرده بودند، در مورخ ۱۷ اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ توسط کارشناسان و داوطلبان آوای بوم مورد پایش قرار گرفت و در طی این پایش مشخص شد که در حال حاضر ۷۱ درصد از نست باکس‌های نصب شده با استقبال پرندگان رو به رو شده و در آن‌ها زادآوری انجام شده است. همچنین در این پایش مشخص شد ۲۰ درصد از نست باکس ها مورد استقبال پرندگان قرار نگرفته و ۹ درصد از آن‌ها نیز متاسفانه توسط افراد نامشخص آسیب دیده و یا به سرقت رفته بودند.

نصب لانه‌ی پرندگان در کوه صفه‌ی اصفهان با هدف ادامه‌ی پروژه‌ی ساخت و نصب نست باکس در انجمن آوای بوم انجام شد. در این فعالیت، کارشناسان آوای بوم و عوامل اجرایی شهرداری با کمک یکدیگر لانه‌ها را طراحی، ساخته و نصب کردند و در طی ۵ روز در شهریور ۱۴۰۰ در پارک صفه‌ی اصفهان نصب نمودند. پارک صفه‌ی اصفهان یک پارک کوهستانی در جنوب شهر اصفهان است که محل تفریح و کوهپیمایی شهروندان میباشد.
در این پایش همچنین مشخصات هر نست باکس به طور دقیق ثبت و تصویربرداری شد و پس از تکمیل کامل اطلاعات و پایش مجدد نست باکس‌ها، گزارش علمی مکتوب از این طرح با همکاری شهرداری منتشر خواهد شد.

نست باکس جعبه‌ای است که با هدف جذب پرندگان برای لانه سازی نصب میشود. هدف از نصب آن معمولا نزدیکی پرندگان به انسان‌ها و افزایش فرهنگ پرنده‌دوستی است.

پایش نست باکس های صفه

لونه پرنده اصفهان

آوای بوم لونه پرنده

 

فراخوان تیم نوجوانان آوای‌بوم

آوای بوم در نظر دارد تا در راستای افزایش تعامل با نوجوانان، برنامه‌های آموزشی و تخصصی ترتیب داده و بستری برای فعالیت‌های میدانی این رده سنی فراهم سازد.

چنانچه ۱۳ الی ۱۸ سال سن دارید و یا فرزند شما در این گروه سنی است، می‌توانید برای مشارکت در تیم نوجوانان به شماره‌ی جناب آقای آقاابراهیمی پیام دهید.

شماره تماس: 09138105931
.