برگزاری کارگاه تئوری “آشنایی با پرندگان و پرنده نگری” برای اعضای کمیسیون محیط زیست سازمان عدالت و آزادی

در تاریخ پنجشنبه 17 اسفند 96 کارگاهی به دعوت کمیسیون محیط زیست سازمان عدالت و آزادی برگزار گردید. ایمان ابراهیمی و مهسا هاشمی به نمایندگی از آوای بوم مباحث مرتبط را تدریس کردند.شرکت کنندگان از اعضای فعال این کمیسیون بودند که تعدادی از آنها به دلیل شناخت قبلی و شرکت در برنامه های گذشته اوای بوم, علاقه مند به شرکت در این کارگاه بودند و دیگر افراد پس از اتمام کارگاه و اطلاع از پرنده ها وفعالیت پرنده نگری مشتاق شرکت در برنامه های آینده آوای بوم شدند.

 

بنابراین در صبح روز جمعه در تاریخ 18 اسفند 96 کارگاه عملی و تفریحی پرنده نگری در منطقه نمونه گردشکری صفه برای شرکت کنندگان کارگاه روز قبل, برگزار شد. ابتدا شرکت کنندگان به دو گروه تقسیم شدند وپس از صحبت های توجیهی راهنمایان در مرکز پرنده نگری اصفهان و دریافت دوربین های دو چشمی، به همراه راهنمایان پرنده نگری در دو مسیر شروع به پیمایش کردند و با اشتیاق و علاقه تعدادی پرنده ثبت کرده و در مقابل اطلاعاتی در مورد پرندگان دیده شده درطی مسیرتوسط راهنمایان به افراد منتقل شد.

گزارش برنامه ی شناسایی و پایش در منطقه سجزی

آوای بوم از ابتدای فعالیت خود، همواره به دنبال یافتن زیستگاه هایی برای پرندگان بوده است که کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. در این راستا پس از اینکه یکی از دوستداران محیط زیست به آوای بوم خبر از حضور یک نیزار وسیع در نزدیکی یکی از روستا های شرق اصفهان داد، تیم شناسایی آوای بوم به این منطقه سفری یک روزه داشت. متاسفانه این بازدید که در اواسط دی ماه انجام شد، به دلیل طوفان و گرد و غبار نیمه کاره ماند.

این منطقه در شمال شهر سجزی و در نزدیکی روستای علی آبادچی و روستای پروانه قرار دارد. به دلیل طرح کاشت گونه ی گز برای مهار بیابان زایی، این منطقه بسیار مناسب زندگی پرندگان گردیده است. کانال ابی که برای آبیاری این درختان کشیده شده است، باعث تشکیل لکه هایی از نیزار شده که ارزش این منطقه را بیشتر نیز کرده است. همچنین وجود انبوه درختان گز، تعداد جوندگان را بسیار افزایش داده که خود باعث جذب تعداد قابل توجهی از پرندگان شکاری شده است.

در تاریخ 20 بهمن ماه، تیمی متشکل از 8 کارشناس آوای بوم راهی منطقه گردید. پیش از برنامه، نقشه های هوایی و ماهواره ای منطقه به خوبی بررسی شد و راه های دسترسی مناسب انتخاب گردید. با رسیدن به منطقه، تیم به خوبی در مسیر های تعیین شده حرکت کرده و از منطقه تصویر برداری نمودند. شناسایی دقیق این منطقه و پایش آن، نیاز به برنامه های بیشتری دارد. آوای بوم امیدوار است در نهایت بتواند این منطقه را به عنوان یک مکان مناسب برای پرنده نگری، به گردشگران معرفی نماید.

همچنین مقرر گردید پس از هماهنگی با اداره منابع طبیعی و بررسی بهتر شرایط، یک عدد دوربین تله ای در این منطقه جهت بررسی احتمال حضور گربه سانان کار گذاشته شود.

پرندگان مشاهده شده در این برنامه به قرار زیر هستند:

1. پی پت دشتی

2. سنقر تالابی

3. اردک سر سبز

4. زردپره تالابی

5. گنجشک سینه سیاه

6. کبوتر جنگلی

7. خروس کولی

8. عقاب خالدار بزرگ

9. عقاب شاهی

10. عقاب دشتی

11. سارگپه پا بلند

12. چکاوک آسمانی

13. کلاغ سیاه

14. کلاغ ابلق

15. زاغی

16. گنجشک خانگی

گزارش برنامه مشترک تئوری و میدانی با طبیعت یاران

انجمن طبیعت یاران اصفهان، یکی از پر سابقه ترین تشکل های زیست محیطی این استان محسوب میگردد. طبیعت یاران در حوزه های گوناگون مرتبط با محیط زیست فعال است که از جمله مهم ترین این حوزه ها، آموزش محیط زیست و انتشارات میباشد.

آوای بوم با توجه به اهمیت این تشکل در اصفهان و تعداد بالای مخاطبان و اعضای آن، بر خود لازم دانست که اعضای این تشکل مردمی را در حد توان با پرندگان و پرنده نگری آشنا نماید. در این راستا پس از هماهنگی های لازم، مقرر گردید در طی یک برنامه ی تئوری و یک برنامه عملی، اعضای این تشکل مردم نهاد با پرنده نگری آشنا شوند.

در تاریخ 20 دی ماه 1396، در محل دفتر انجمن طبیعت یاران اصفهان، کارگاه پرنده نگری با حضور مدرسی از سوی آوای بوم برگزار گردید. در این کارگاه، اعضای این تشکل با پرندگان ایران، پرنده نگری و اصول جذب و تماشای پرندگان آشنا گردیدند و سوالات آنان پاسخ داده شد.

در روز جمعه 29 دی ماه نیز یک بازدید میدانی نیمروزه با همکاری آوای بوم و طبیعت یاران برگزار گردید. در این روز، اعضای باشگاه پرنده نگری آوای بوم اعضای طبیعت یاران را با پرنده نگری به صورت میدانی و عملی آشنا نموند.

در طول این برنامه که در حاشیه ی رودخانه زاینده رود در شرق اصفهان برگزار گردید، پرندگان زیر مشاهده شد:

1. چارخو

2. دم جنبامک ابلق

3. دم جنبانک سر زرد

4. گلو آبی

5. آبچلیک تکزی

6. زردپره تالابی

7. چک بوته ای

8. سنقر تالابی

9. سهره جنگلی

10. عقاب دشتی

11. سسک چیف چاف

12. سینه سرخ

13. سار

14. مرغ مینا

15. کلاغ ابلق

16. کلاغ سیاه

17. گنجشک خانگی

18. قمری معمولی

19. کبوتر چاهی

 

تیمار و رها سازی یک عدد بوتیمار

در اواسط آذر ماه سال 96، اداره محیط زیست شاهین شهر طی تماس با آوای بوم خبر از یافتن یک عدد بوتیمار در زیستگاه های طبیعی این شهرستان داد. پس از هماهنگی های لازم، این بوتیمار توسط آوای بوم از این اداره کل دریافت گردید. بوتیمار یافت شده بدنی بسیار ضعیف داشت و وزن پرنده بسیار کمتر از وزن عادی آن بود.

پرنده به سرعت توسط دامپزشک مورد بررسی قرار گرفت و پس از آن به جایگاه تیمار آوای بوم انتقال یافت. پس از نزدیک به یک ماه، وضعیت بوتیمار به مرحله عادی رسید. آوای بوم پس از بررسی کامل سلامت پرنده و گرفتن تست های لازم، آمادگی پرنده برای بازگشت به طبیعت را تایید کرد.

آوای بوم در شبکه های اجتماعی خود، مخاطبان را برای مشاهده ی رها شدن این گونه در طبیعت دعوت نمود و مقرر گردید این بوتیمار با رعایت نکات لازم، با حضور شهروندان علاقه مند رها شود. به این منظور در تاریخ 7 دیماه، پرنده به تالاب بین المللی گاوخونی منتقل شد و با حضور اعضای آوای بوم، شهروندان علاقه مند و نمایندگان اداره محیط زیست شاهین شهر به طبیعت بازگشت.

بوتیمار یک پرنده از خانواده حواصیل هاست که در فصول سرد سال در تالاب های کشور قابل مشاهده است. زیستگاه طبیعی این پرنده نیزار های تالابی است و بوتیمار بسیار رنگی استتار جهت زندگی در نیزار را دارا میباشد. بوتیمار مذکور توسط اعضای امداد و نجات آوای بوم (فخر الملوک) نام گرفت و بازیابی سلامت آن و بازگشتتش به طبیعت از خاطرات خوب و به یاد ماندنی آوای بوم شد.

بر خود لازم میدانیم از اداره کل محیط زیست شاهین شهر جهت اعتماد به آوای بوم و همچنین اقدامات فوری و تاثیر گذارش در حفظ پرندگان آسیب دیده تشکر نماییم. بی شک چنین اقداماتی از سوی یک اداره حفاظت محیط زیست شهرستان میتواند الگویی بسیار مناسب برای دیگر ادارات محسوب گردد.

مشارکت آوای بوم در جنگلانه

جنگلانه نام پروژه ای برخاسته از سمن های مردمی محیط زیستی است که از سال 1393 رسما فعالیت دارد. این پروژه تلاش دارد مردم را برای حفظ رویشگاه های طبیعی آشنا کرده و گونه های بومی مهم گیاهان را حفظ نماید. شیوه ی عمل این پروژه اینگونه است که سمن های استان های گوناگون را دعوت میکند به شناسایی یک مکان بسیار مناسب جهت احیای رویشگاه محلی، شناسایی گونه ی بومی و مفید گیاه منطقه و کاشت آن گیاه توسط مردم و سمن ها به صورت مشارکت مردمی.

برای نشان دادن وحدت عمل در این پروژه، بالا رفتن توان پیگیری و دنبال کردن نتایج کار و ارائه ی گزارش عملکرد مناسب، مقرر گردیده است که تمام سمن های متقاضی در یک بازه ی و روز مشخص اقدام به این کار نمایند و نتایج حاصل از عملکرد خود را به مدیریت جنگلانه ارسال نمایند.

آوای بوم با توجه به اینکه یکی از اهداف خود را حفظ و صیانت از زیستگاه های مناسب پرندگان در کشور میداند، در جنگلانه سال 1396 مشارکت فعالی داشت. در روز 24 آذر ماه سال 1396، آوای بوم همراه با جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست و با هماهنگی اداره کل منابع طبیعی استان راهی یک رویشگاه طبیعی و مهم در منطقه ای در حاشیه ی زرین شهر و در مرز میان دو استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری شد. گونه ی گیاه مناسب جهت کاشت، توسط جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست شاخه اصفهان و اداره کل منابع طبیعی شناسایی و بذر آن خریداری شده بود. 

تیم شرکت کننده از سوی آوای بوم همچنین پس از برنامه کاشت بذر منطقه را ترک نکرده و تا غروب آفتاب به بررسی پرندگان و تنوع زیستی منطقه پرداختند.

 

برگزاری پرنده نگری مشترک با گروه چیاکو

گروه گردشگری چیاکو یکی از گروه های بسیار فعال در زمینه اکوتوریسم در استان اصفهان میباشد. عمده برنامه های گردشگری این گروه متمرکز بر طبیعت گردی بوده و مخاطبان برنامه های آنان را عموما طبیعت دوستان تشکیل میدهند.

آوای بوم همواره یکی از موثر ترین راه های حفاظت عمومی پرندگان در کشور را، آشنایی مردم و به خصوص گردشگران با پرندگان و پرنده نگری میداند. در این راستا آوای بوم به همراه گروه گردشگری چیاکو، برنامه ای مشترک برای آشنایی مخاطبان این گروه با پرنده نگری ترتیب داد. در این برنامه که در اولین جمعه ی بهمن ماه آغاز شد، تعدادی از اعضا و همسفران چیاکو به همراهی اعضای باشگاه پرنده نگری آوای بوم در اصفهان به پرنده نگری پرداختند.

برنامه از 7 صبح در حاشیه زاینده رود در شرق اصفهان آغاز گردید. این برنامه ی نیم روزه در نهایت با بحث مشترک اعضای دو گروه در ارتباط با مسائل حوزه ی گردشگری و محیط زیست پایان یافت و مقرر گردید برنامه های پرنده نگری مشترک میان دو گروه در آینده توسعه یابد.

لازم به ذکر است در این پرنده نگری، در فاصله نیم روز 22 گونه پرنده مشاهده گردید. همجنین شرکت کنندگان شانس این را داشتند که در ابتدای برنامه، یک عدد سنقر تالابی را از فاصله بسیار نزدیک و به مدت مناسب تماشا کنند.

پرندگان مشاهده شده در این برنامه به قرار زیر است:

1. آبچلیک تکزی

2. سنقر تالابی

3. کلاغ ابلق

4. پی پت تالابی

5. گنجشک خانگی

6. کاکایی سر سیاه

7. قمری خانگی

8. مرغ مینا

9. کبوتر چاهی

10. سهره جنگلی

11. دم جنبانک زرد

12. سسک بیدی

13. قرقی

14. آبچلیک پا سرخ

15. زردپره تالابی

16. زرد پره لیمویی

17. سهره دمگاه سفید

18. گنجشک سینه سیاه

19. حواصیل خاکستری

20. دارکوب سوری

21. چارخو

22. سینه سرخ

 

رها سازی عقاب دوبرادر

یک عدد عقاب دو برادر در تابستان 1396 از سوی اداره حفاظت محیط زیست شهرستان شاهین شهر، جهت درمان و تیمار به آوای بوم تحویل داده شد. این عقاب که از عفونت شدید پا رنج میبرد، قادر به پرواز و شکار نبود و مدت های طولانی از زندگی خود را در اسارت گذرانده بود.

آوای بوم با دریافت این عقاب دوبرادر، آن را در سریع ترین زمان به دامپزشکی منتقل کرد. پس از مراحل اولیه درمان، مرحله تیمار و آموزش پرنده آغاز گشت. با اینکه احتمال بهبود و در نهایت رهاسازی این عقاب چندان زیاد نبود، با روحیه و انرژی خود عقاب دوبرادر و همراهی و همیاری اعضای آوای بوم و آقای دکتر شاهزمانی، این عقاب در نهایت بهبود یافت. 

در ابتدای آذر ماه پس از بررسی کامل تصمیم به رها سازی این عقاب دوبرادر گرفته شد. در نهایت پس از اعلام در فضای مجازی برای شرکت شهروندان در این برنامه رها سازی، عقاب دوبرادر در تاریخ 9 آذر ماه در حاشیه پارک ملی کلاع قاضی رها سازی شد.

عقاب دوبرادر یکی از عقاب های کمیاب دنیا بوده که علاقه به زیستگاه کوهستانی و جنگلی دارد. عمده غذای این پرنده را پرندگان کوچک تر و جوندگان تشکیل میدهد.

شما را دعوت میکنیم به تماشای کلیپ کوتاهی که از فرایند درمان و رها سازی این عقاب تهیه شده است. برای تماشای این کلیپ بر روی لینک زیر کلیک نمایید:

اینجا

گزارش پرنده نگری عمومی آذر ماه

تاریخ برگزاری پرنده نگری: جمعه 10 آذر 1396

محل برگزاری پرنده نگری: حاشیه امامزاده سلطان ابراهیم، شرق اصفهان

کارشناس علمی پرنده نگری: ایمان ابراهیمی

تعداد همراهان: 16 نفر

تهیه گزارش: مهسا هاشمی

تصاویر: محمد معینی، فاطمه موسوی، امین اخوت

آوای بوم در هر ماه با دعوت از شهروندان و یک گروه خاص، پرنده نگری عمومی برگزار مینماید. در تاریخ 10 آذر ماه، باشگاه پرنده نگری آوای بوم با اطلاع رسانی قبلی در فضای مجازی و دعوت از عموم شهروندان، برنامه یرنده نگری عمومی رایگان را در محل شرق اصفهان و در حاشیه ی مقبره امامزاده سلطان ابراهیم ترتیب داد.

در این برنامه افرادی از سنین مختلف حضور داشتند. در ابتدا در ساعت 8 صبح توضیحاتی مقدماتی در ارتباط با پرنده نگری و پرندگان شهر اصفهان بیان شد و برنامه اعلام گردید. پس از آن پیمایش مسیر حاشیه رودخانه آغاز گشت. در همان ابتدای برنامه، شرکت کنندگان موفق به مشاهده یک فرد سنقر تالابی شدند که ترس بسیار کمی از انسان نشان میداد و در نتیجه گروه به خوبی به آن نزدیک شد. در ادامه ی مسیر پرندگانی همچون دم جنبانک ابلق و خاکستری مشاهده گردید. در این پرنده نگری موفق به مشاهده یک عدد سنقر گندمزار نیز گردیدیم. 

پس از طی شدن مسافتی یک و نیم کیلومتری، شرکت کنندگان در این برنامه پرنده نگری پس از کمی استراحت مسیر برگشت را آغاز نمودند. در مسیر برگشت سوالات در ارتباط با پرندگان پاسخ داده شد و گپ و گفتی دوستانه شکل گرفت. برنامه در ساعت 10:15 صبح پایان یافت.

تصاویری از این برنامه را به همراه جدول مشاهدات در زیر مشاهده میکنید:

توضیحات

نام فارسی

نام انگلیسی

نام علمی

ردیف

 

کاکایی سر سیاه

Black-headed gull

Chroicocephalus ridibundus

1

 

زردپره تالابی

reed bunting

Emberiza schoeniclus

2

 

آبچلیک تکزی

Green sandpiper

Tringa ochropus

3

 

حواصیل خاکستری

Grey Heron

Ardea cinerea

4

 

اگرت کوچک

Little Egret

Egretta garzetta

5

 

پی پت تالابی

Water pipit

Anthus spinoletta

6

 

دم جنبانک سر زرد

Citrine Wagtail

Motacilla citreola

7

 

آبچلیک پاسرخ

Redshank

Tringa Totanus

8

 

سهره جنگلی

Chaffinch

Fringilla coelebs

9

 

چرخ ریسک بزرگ

Great Tit

Parus major

11

 

سینه سرخ

Robin

Erithacus rubecula

12

 

گنجشک درختی

tree sparrow

Passer montanus

13

 

سنقر گندمزار

Montagu’s harrier

Circus pygargus

14

 

سهره دمگاه سفید

Brambling

Fringilla montifringilla

15

 

سنقر تالابی

Marsh Harrier

Circus aeruginosus

16

 

دم جنبانک خاکستری

Grey Wagtail

Motacilla cinerea

17

 

دم جنبانک ابلق

White Wagtail

Motacilla alba

18

 

قمری خانگی

Laughing Dove

Streptopelia senegalensis

19

 

زردپره لیمویی

Yellowhammer

Emberiza citrinella

20

 

کلاغ سیاه

Rook

Corvus frugilegus

21

 

زاغی

Magpie

Pica pica

22

 

کلاغ ابلق

Hooded Crow

Corvus corone

23

 

غراب

Raven

Corvus corax

24

 

گنجشک خانگی

House Sparrow

Passer domesticus

25

 

مینا

Myna

Acridotheres tristis

26

 

سسک دم پهن

Cetti’s Warbler

Cettia Cetti

27

سنقر تالابی

گنجشک درختی

امضای تفاهم نامه همکاری با باشگاه پرنده نگری چکاوک

باشگاه پرنده نگری چکاوک اولین باشگاه پرنده نگری در استان بوشهر است که در ابتدای پاییز 1396 فعالیت خود را آغاز و اعلام نمود. اعضای هیئت مدیره این باشگاه جمعی از بهترین عکاسان حیات وحش، فعالان محیط زیست و پرنده نگران برجسته میباشد. این باشگاه پرنده نگری با هدف ترویج پرنده نگری در استان بوشهر و جذب گردشگران این حوزه فعالیت میکند و در کنار آن بسیاری از دیگر فعالیت های مرتبط با پرندگان را انجام داده و خواهد داد.

با توجه به ارتباط بسیار خوب آوای بوم و باشگاه پرنده نگری چکاوک و اعضای آن ها، در تاریخ 3 آذر ماه 1396 تفاهم نامه ای میان باشگاه پرنده نگری آوای بوم و باشگاه پرنده نگری چکاوک در محل شهرستان بوشهر توسط مدیران عامل این باشگاه ها امضا گردید.

طبق این تفاهم نامه، دو باشگاه پرنده نگری توافق نمودند که تجربیات خود در عرصه مدیریت و آموزش را بدون چشم داشت در اختیار یکدیگر گذاشته و از دانش یکدیگر استفاده نمایند. همچنین این دو باشگاه تفاهم کردند تسهیل گر شناخت پرنده نگران دو استان از استان طرف مقابل بوده و بازدید ها و سفر هایی را با این هدف ترتیب دهند. دو باشگاه تفاهم نمودند در صورت نیاز هر یک از طرفین با شناخت بیشتر زیستگاه های استان طرف مقابل، همکاری های مناسب را دریافت نمایند.

با توجه به این که هر دو باشگاه پرنده نگری به این موضوع باور دارند که موفقیت در رسیدن به هدف مشترک تنها با همکاری و همیاری فعالان این عرصه میسر است، این تفاهم نامه با هدف هرچه نزدیک تر شدن فعالیت های دو باشگاه امضا گردید.