شرح کوتاهی از زندگی بهراد فرخنده
بهراد فرخنده عکاس و فعال محیط زیست و از عاشقان طبیعت ایران، فعالیت خود را در سال ۱۳۸۹ و از سن ۹ سالگی با پرنده نگری و عکاسی حیات وحش آغاز نمود. وی تا اردیبهشت سال ۱۳۹۷ در طول ۸ سال از دوران نوجوانی پربار خود تعداد ۳۷۰ گونه از جانواران ایران را از نزدیک دیده و از ۳۳۰ گونه تصاویر ارزشمندی ثبت نمود. برای نیل به این نتیجه‌ی ارزشمند و بی‌نظیر به اقصی نقاط ایران سفر کرد و از مناطق حفاظت شده در سراسر کشور بازدید نمود.
دوران پربار فعالیت فرخنده همزمان بود با فراگیر شدن پرنده‌نگری در ایران و او با آثار فاخر و تجربیات ارزشمند خود الهام بخش طیف وسیعی از دوستداران طبیعت در سراسر ایران بود.
نگارنده‌ی این مطلب: محمدعلی آقاابراهیمی
فرخنده هر روز عمر خویش را در آرزویی میگذراند که به بزودی و با همت و اراده و پشتکار خود محقق می‌ساخت. بیشتر این آمال و آرزوها در دیدن حیات وحش و شناخت و تصویربرداری از آنها خلاصه میشد و با برآورده شدن هر آرزو بزودی به سراغ آرزوی بعدی میرفت. آرزوی دیدار درنای سیبری، آرزوی دیدار از جزیره‌های خالی از سکنه در خلیج فارس، آرزوی بازدید از تک‌تک مناطق بکر طبیعت ایران همگی در طول عمر پربارش محقق شد. وی در آبان 1396 موفق شد آرزوی دیرینه‌ی خود را که مشاهده و تصویربرداری از پلنگ ایرانی بود در پارک ملی گلستان محقق ساخته و از فاصله‌ی ۱۰ متری از پلنگ ایرانی تصویربرداری کند. جایی که قبلا نیز از خرس قهوه‌ای تصویربرداری نموده بود.
فرخنده در ارتباط با آن روز می‌گوید:
“آن روز بعد از دیدن پلنگ انگار هیچ چیز بیشتری از طبیعت نمی‌خواستم ولی خب این حس حتی تا فردای آن روز هم دوام نیاورد و دوباره عطش دیدن حیات‌وحش و رفتن به طبیعت و البته سعی در ثبت زیبایی‌هایش در من بیدار شد”.
فرخنده در اردیبهشت سال ۱۳۹۷در مصاحبه‌ای با فرناز حیدری -پژوهشگر و نویسنده- درباره‌ی خود می‌گوید:
“وقتی که آدم عاشق یک چیزی باشد باید برای حفظش هم قاعدتا کوشا باشد، وقتی که من معشوق خودم یعنی طبیعت را پیدا کردم برای حفظ این معشوق حاضر شدم هر کاری بکنم و در واقع این فراتر از یک وظیفه است برای کسی که عاشق طبیعت شده. وقتی که شما درنای سیبری را میشناسید، پلنگ ایرانی را میشناسید برای حفظ آنها هم سعی می‌کنید تلاش‌هایی انجام دهید”
بهراد فرخنده در طول عمر پربار خود به عضویت انجمن‌ها و سازمان‌های مردم نهاد گوناگونی درآمد که در ارتباط با حفاظت از طبیعت و حیات‌وحش فعالیت داشتند. اولین حضور او در سال ۱۳۹۰در تالار گفتگوی پرنده‌نگری و پرنده‌شناسی طرلان شکل گرفت. وی با ثبت تصاویر خود از پرندگان در این تالار و بحث و تبادل نظر درباره‌ی آنها دانش خود را هر روز افزایش داد. بعدها به عضویت باشگاه پرنده‌نگری ایرانیان، تیم نجات حیات وحش، انجمن حفاظت پرندگان سرزمین آوای بوم و گروه چکاد ساری درآمد.
بهراد فرخنده در پایان سال ۱۳۹۹ از سوی استاد دانشگاه دکتر محمود قاسمپوری برای عضویت در یک تشکل بین‌المللی برای حفاظت از درناهای خاورمیانه معرفی گردید. دکتر قاسمپوری در مطلبی که برای روزنامه اعتماد نوشته در همین ارتباط چنین گفته است:
“وقتي دكتر جورج آرچيبالد بنيانگذار ICF براي نجات درناهاي خاورميانه درخواست يك تشكل كرد اولين كسي كه به ذهنم خطور كرد بهراد بود و براي انتخاب اعضاي تيم با بهراد هماهنگ كردم، با اينكه او جوان‌ترين عضو اين تشكل تازه‌تاسيس بود.”
در تاریخ بشر به ندرت می‌‌توان انسان‌هایی را یافت که تمام عمر خود را صرف کاری کنند که دوست دارند و تا به این اندازه که بهراد رسید به اهداف و آرزوهای‌شان برسند، بهراد تمام طول عمر خود را در حال کاری بود که دوست داشت، سفر و گردش در طبیعت بکر و روبرو شدن با جانداران و گیاهان زیبای آن، گوش دادن به نوای زیبا و دلنشین پرندگان و ذوب شدن در فضای طبیعت، رفتن به ملاقات تالاب‌ها و سخت‌کوشی در سیر و سیاحت در صخره‌ها و کوهستان‌ها، بیدار شدن هر صبح در ساحل دریا و یا در عمق جنگل‌های نمناک و مه‌آلود، قدم گذاردن بر ماسه‌های پاک و گرم کویر، حس کردن سکوت توهم‌زای جنگل در جستجوی حیوانات زیبا و کمیاب و پنهان‌کار و در نهایت شرکت در ده‌ها طرح حفاظت از طبیعت دستاورد زندگی پربار بهراد فرخنده بود که تنها در ۱۰ سال از دوران نوجوانی و جوانی او محقق گردید.
سالها تجربه و پژوهش و دانش‌اندوزی از بهراد فرخنده عکاس هنرمند و چیره‌دستی ساخت، او که نوازندگی و خوانندگی را نیز تمرین میکرد در عکاسی حیات‌وحش بسیار پیشرفت نمود و آثار ارزشمندی از حیات‌وحش کشور از خود به یادگار گذاشت.
بهراد فرخنده سرانجام در شامگاه اول خرداد ۱۴۰۰ در حالی که در کوهستان‌های جنگلی پارک ملی کیاسر در مازندران یک روز کامل را به جستجو و تصویربرداری از حیات‌وحش گذرانده بود و چنان سرگرم کار خویش شده بود که زمان را از یاد برده و به شب خورده بود در راه بازگشت به محل استراحت شبانه، از صخره‌های صعب‌العبور منطقه سقوط کرده و جان ارزشمند و پربارش را از دست داد.
فقدان بهراد فرخنده برای جامعه‌ی طبیعت دوستان ایران، پرنده‌نگرها، عکاسان حیات‌وحش،کوهنوردها و سازمان‌های مردم نهاد ضایعه‌ای جبران ناپذیر و بسیار سخت است. اما بهراد همچنان در بین ما زنده است و آثار فاخر و ارزشمند او همواره در آینده در بین مردم دست به دست میچرخد و ثمره‌ی تلاش‌های خستگی‌ناپذیرش تا ابد الهام بخش مردمانی خواهد بود که دل در گرو حفظ طبیعت و جانداران زمین دارند.
روحش گرامی و یادش جاودان و راهش پررهرو باد.
میتوانید مطلبی از زنده‌یاد بهراد فرخنده را با کلیک بر گزینه‌ی زیر بخوانید:
سرمایه‌داری و تخریب محیط زیست; نوشته‌ای از زنده‌یاد بهراد فرخنده
و همچنین میتوانید تصاویری از کودکی تا جوانی بهراد فرخنده را در فیلم زیر تماشا کنید:
