نقش پرنده‌نگری در توسعه پایدار روستایی

میهن عزیزمان ایران با دارا بودن حدود 550 گونه پرنده (نزدیک به کل پرندگان اروپا) در تمام فصول سال و در بیشتر مناطق، قابلیت‌های بسیاری برای اجرای برنامه های پرنده‌نگری دارد. برای اینکه بدانیم چگونه یک پرنده نگر باشیم یا چگونه پرندگان را بشناسیم می توانید مقالات پیش را مطالعه کنید. از آنجا که بیشتر گونه‌های پرندگان در مناطق دور از هیاهو و آلودگی شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند، جستجو و دیدن آنها در مناطق طبیعی همچون تالاب، بیابان، جنگل و کوهستان با موفقیت بیشتری همراه خواهد بود. می توان از این پتانسیل برای توسعه پایدار روستایی استفاده نمود.

می توانید برای دانستن راهنمای پرنده نگری در تالاب ها که از دیگر مطالبی است که منتشر نموده ایم آن را بخوانید. اما این مطلب به همت و قلم آقای امین اخوت نگاشته شده است.

با توجه به مطالبی که در بالا گفته شد، روستاها به عنوان مکان‌هایی که در عین دوری از غوغای شهر و نزدیکی به طبیعت بکر، قابلیت اسکان و پذیرایی از گردشگران را دارند، می‌توانند از این شاخه‌ی لذت بخش و رو به رشد اکوتوریسم بهره مناسبی ببرند. ضمن اینکه این که پرنده نگری نقش به سزایی در توسعه پایدار روستایی دارد.البته این موضوع، مشروط به ارتباط گردشگران با جامعه محلی بوده که می‌تواند به صورت‌های مختلف نظیر به کارگیری راهنمای محلی برای شناسایی محل های مناسب حضور پرندگان، اسکان در اقامتگاه‌های بوم‌گردی، تهیه غذا و مایحتاج و خرید سوغاتی و بهره گیری از سایر خدمات جامعه روستایی باشد.

ارزش و نتیجه پرنده نگری در روستاها

نتیجه این تعامل علاوه بر رونق تورهای پرنده نگری، کمک به توسعه پایدار روستایی خواهد بود. هنگامی که جوامع محلی به ارزش حضور پرندگان مختلف در روستاها یا اطراف آنها پی ببرند، لذت کاذب شکار، اسارت گونه‌ها و یا بی تفاوتی نسبت به عوامل تهدیدزا، جای خود را به تلاش برای حفظ آنها در طبیعت خواهد داد و با آموزش این نکته که حفظ جانوران بدون سلامت زیستگاه امکان پذیر نیست، از تخریب زیستگاه ها ( نظیر قطع بی رویه درختان ، چرای بیش از حد دام و غیره ) جلوگیری به عمل خواهد آمد.

راهکارها

آنچه جهت تحقق این موارد ضروری به نظر می‌رسد: وجود اراده برای آموزش هم برای جوامع محلی و هم برای گردشگران است. همانطور که راهنمایان آگاه طبیعت، علاوه بر لذت پرنده نگری، روش‌های جلوگیری از آسیب به طبیعت و حیات وحش را به همراهان خود آموزش می دهند، ساکنین روستاها و خصوصاً فرزندان آنان نیز می‌بایست از چنین امکانی برخوردار باشند. به نظر نگارنده، بخشی از این وظیفه بر دوش ارگان‌های مرتبط ( سازمان محیط زیست، شوراهای روستایی، سازمان های مرتبط با گردشگری و غیره ) و بخشی بر عهده پرنده‌نگران، راهنمایان طبیعت و فعالان محیط زیست خواهد بود.

نقش اقامتگاه های بوم گردی

در این زمینه از نقش اقامتگاه‌های بوم‌گردی نباید غافل شد که با شناسایی سایت‌های مناسب حضور پرندگان در اطراف خود و پیشنهاد تورهای پرنده نگری به مهمانان، می توانند نقش مهمی در این خصوص ایفا کنند. حتی در سال‌های اخیر اقامتگاه‌هایی با بهره گیری از نام پرندگان شاخص مناطق ثبت شده‌اند و بعضاً از عناصری نظیر لانه فعال پرندگان ، عکس گونه‌های موجود و یا مجسمه‌های پرندگان در محیط خود استفاده کرده‌اند که موجب کنجکاوی مهمانان و علاقمندی آنها نسبت به این مقوله و جذب گردشگران بیشتر می‌گردد. با امید به اینکه با درک صحیح از این مواهب الهی بتوان به بهترین نحو جهت توسعه پایدار روستایی بهره جست و این میراث را بهتر از گذشته به آیندگان سپرد.