پروژه تحقیقاتی کنترل جمعیت جوندگان با جذب پرندگان شکاری از طریق ایجاد جایگاه آشیانه
دی ماه ۱۳۹۹
انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم با عنایت به حفظ پرندگان و محیط زیست طی یک طرح پژوهشی، اقدام به نصب تعدادی جایگاه آشیانه مصنوعی پرندگان شکاری در منطقه تاغزار ورزنه نمود. این اقدام در تاریخ ۱۳۹۹/۱۰/۱۵ با همکاری و مشارکت شهرداری محترم ورزنه، انجمن دوستداران میراث فرهنگی و طبیعی ورزنه و اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان صورت گرفت.
شهر ورزنه در جنوب غربی شهرستان نایین، در شرق استان اصفهان و در مجاورت تالاب گاوخونی قرار دارد. این شهر از دیرباز با مشکل بیماری سالک مواجه بوده است. بیماری سالک یا لیشمانیوز جلدی، نوعی بیماری انگلی است که به وسیله نیش پشه خاکی به انسان منتقل می شود. باتوجه به اینکه جوندگان از جمله گونهی جربیل بزرگ یکی از مخازن اصلی بیماری سالک محسوب می شوند، هر ساله در مناطقی که با این بیماری روبرو هستند اقدامات متعددی شامل: سمپاشی اراضی، لانه کوبی جوندگان، طعمه گذاری و دفن بهداشتی زباله صورت می گیرد. از این میان سمپاشی و طعمه گذاری با انواع سموم جونده کش بسیار رایج است. از این جهت که جوندگان غذای مناسبی برای پرندگان شکاری و سایر حیات وحش طعمه و لاشه خوار محسوب می شوند، استفاده از سموم در عرصه های طبیعی حیات پرندگان شکاری و سایر حیات وحش را با خطر مواجه میسازد.
انجمن آوای بوم، با هدف کاهش مخاطرات محیط زیستی استفاده از سموم شیمیایی در کنترل جوندگان و جلوگیری از مسمومیت پرندگان و در نهایت کاهش بیماری سالک، سعی دارد تا با معرفی آشیانه های مصنوعی پرندگان به عنوان یکی از روش های بیولوژیکی کنترل آفات گامی موثر در حفاظت از پرندگان بردارد.
جایگاه پرندگان شکاری، با مطالعه منابع خارجی موجود در ارتفاع و با ابعادی مناسب برای پرندگان شکاری منطقه که آشیانه های روباز را ترجیح میدهند طراحی گردید. در این طرح پژوهشی نکاتی چون محل نصب مناسب، حریم آشیانه ها مورد توجه قرار گرفت. به دلیل حفظ پوشش گیاهی و عدم پاکوب رستنی ها و نیز احتمال وجود آشیانه های فعال سایر گونه ها در فصل بهار، اقدامات نصب در فصل زمستان صورت گرفت تا از هرگونه آسیب به گونه ها در حین رفت و آمد جلوگیری شود. حفاظت از جایگاهها با همکاری اداره حفاظت محیط زیست ورزنه انجام خواهد گرفت پایش و ثبت تغییرات احتمالی همزمان با نصب جایگاه آشیانه آغاز شده است. انتظار میرود همزمانی اوج شیوع سالک در ماههای آغازین سال با زادآوری پرندگان شکاری و فعالیت بیشتر آن ها در شکار جوندگان برای تغذیه جوجه ها باعث کاهش بیماری شده و بیش از پیش نقش حضور پرندگان و اهمیت حفاظت از آن ها و زیستگاهها آشکار شود.
در انتها انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم از همکاری و همراهی اداره کل محیط زیست استان اصفهان، شهرداری محترم ورزنه، انجمن دوستداران میراث فرهنگی و طبیعی ورزنه، همچنین آقای شاهرخ صانعی جهت ساخت جایگاه آشیانه پرندگان شکاری و سایر عزیزانی که ما را در اجرای این طرح یاری رسانند صمیمانه قدردانی می نماید.
اخبار پروژه لانه پرندگان شکاری در ورزنه در رسانه ها:
۳ جایگاه آشیانهسازی پرندگان شکاری در ورزنه نصب شد (خبرگزاری ایمنا)
نصب سه جایگاه آشیانه سازی پرندگان شکاری در ورزنه (خبرگزاری صدا و سیما)
لینک گزارش تصویری صدا و سیما از پروژه