در این بخش مطالب و مقالات مرتبط با پرندگان، پرنده نگری و حفاظت پرندگان که توسط اعضا و همراهان آوای بوم نگاشته شده است منتشر میگردد.

درناهای فریاد کش

/در
یاسمن پورقاضی مترجم: یاسمن پورقاضی

منبع: earthsky.org

 * مجموعه تصاویر در انتهای مطلب

درناهای فریاد کش

چرا این زیست شناس ها مثل درناهای فریادکش لباس پوشیده اند؟

آیا به خاطر حال و هوای هالووین اینجور لباس پوشیده اند؟ البته که نه. این زیست شناسان به طور معمول مثل درناهای فریاد کش (Whooping cranes) لباس می پوشند تا از جوجه هایی که قرار است نهایتا در طبیعت رها شوند نگهداری کنند.

در حال حاضر درناهای فریاد کش که در خطر انقراض هستند، به خاطر زیست شناسانی که موقع نگهداری از جوجه ها لباس مبدل میپوشند کم کم وضعیت حفاظتی بهتری پیدا میکنند. لباس های مبدل از این که جوجه های جوان تر نسبت به انسان حالت Imprinting پیدا کنند جلوگیری میکنند. زمانی که به اندازه ی کافی بزرگ شدند، درناها در طبیعت آزاد میشوند، جایی که میتوانند به گروه های تشکیل شده از درناهای فریادکش بپیوندند.سالانه 5 تا 20 جوجه درنای فریادکش برای برای رها کردن در طبیعت پرورش داده میشوند.

Imprinting یادگیری سریع است که در طی یک دوره پذیرش کوتاه رخ می دهد که معمولا بلا فاصله پس از تولد یا از تخم خارج شدن اتفاق می افتد و باعث تشکیل پیوند های اجتماعی قوی و پاسخ های طولانی مدت رفتاری بین جانور جوان و در اکثر موارد مادرش میشود. زمانی که جانوری به انسان Imprinting پیدا کند، این میتواند باعث ضعیف کردن یا معیوب کردن روابط آنها با دیگر جانوران در طبیعت بشود.

زیست شناسان درحالی که به شکل پرنده تغییر قیافه داده اند با استفاده از عروسک و صداهای ضبط شده به عنوان سرپرست جوجه ها را پرورش میدهند. جوجه ها رفتار های مختلف را که برای وفق دادن خود با طبیعت به آنها نیاز دارند از مادر دروغین خود تقلید میکنند. به پرنده های جوان یاد داده میشود که چگونه برای خوردن غذا در زیستگاه خود به دنبال طعمه بگردند و یا در برخورد با کدام جانوران احتیاط بیشتری به خرج بدهند. زمانی که به اندازه ی کافی بزرگ شدند، به پرنده ها یاد داده میشود چگونه پرواز کنند.

درناهای فریادکش در ویسکانسین هر زمستان به ساحل گرم خلیج فلوریدا مهاجرت میکنند. برای کمک به پرنده های تازه معرفی شده به جمعیت برای همراهی با دسته ی پرندگان، زیست شناسان با استفاده از هواپیمای بسیار سبک و حرکت در مسیر مهاجرتی به عنوان راهنما این مسیر را به این پرندگان پرورش داده شده در اسارت یاد میدهند.

درناهای فریاد کش تقریبا مسیر دودو را در پیش گرفته بودند. تا سال 1940، به خاطر شکار و از بین رفتن زیستگاهشان از بین میرفتند تا جایی که تعدادشان به 24 فرد کاهش یافت. از آن زمان تا کنون جمعیت این پرنده بازگشت قابل توجهی داشته به طوری که حدود 450 فرد از آن در طبیعت و حدود 100 فرد آن در اسارت موجود هستند. درناهای فریادکش در مسیر بهبود هستند ولی تا زمانی که تعداد آنها به حداقل 1000 فرد آزاد در طبیعت برسد به عنوان گونه ی در معرض خطر انقراض به حساب خواهند آمد.

نکته ی جالب نهایی این است که این روش تکثیر با استفاده از لباس مبدل و عروسک و صداهای ضبط شده برای درنای سیبری که به عنوان گونه ی در خطر شدید انقراض در کشور ما وجود دارد نیز انجام میگیرد و این امید وجود دارد که در آینده جمعیت این گونه از درنا نیز روند رو به رشدی به خوبی درناهای فریادکش پیدا کند.

معرفی دوربین های تله‌ای هاوک (Hawke)

/در

دوربین های تله‌ای

کمپانی هاوک سازنده دوربین های تله‌ای هاوک و لوازم اپتیکی، سه مدل دوربین تله‌ای برای تصویربرداری در طبیعت ارائه نموده است. این دوربین ها قادر هستند برای مدت طولانی در شرائط مختلف آب و هوایی در روز و شب برای ثبت خودکار فیلم و عکس از جانواران و پدیده های طبیعی اقدام نمایند. هر سه مدل دارای حسگر و چراغ تشخیص حرکت، چراغ های LED برای روشنایی در شب و حسگر تشخیص روشنایی روز و شب هستند. در پوشش داخلی هر سه مدل یک LCD کوچک به همراه کلیدهای دسترسی به تنظیمات دوربین وجود دارد. همچنین این دوربین ها به میکروفن، دماسنج، پورت اتصال برق، پورت اتصال USB و محل نصب سه پایه نیز مجهز هستند. بدنه دوربین ها مقاوم در برابر نور خورشید و ضد آب است و در بدنه آنها اتصالاتی برای بستن دوربین به سنگ و یا درختان تعبیه گردیده است.

این دوربین ها حافظه های SD با ظرفیت حداکثر 32 گیگابایت را پشتیبانی می کنند و بوسیله 8 باطری قلمی کوچک تغذیه می شوند که برای مدت مناسبی تصویربرداری در مکان های کم رفت و آمد و بکر طبیعت را فراهم می کنند. قابلیت عکسبرداری، فیلمبرداری و ثبت عکس و فیلم بطور همزمان از دیگر قابلیت های این دوربین ها است. همچنین حسگر تشخیص حرکت در هر سه مدل دارای سه حساسیت پایین، متوسط و بالا است که معمولا برای تصویر برداری از حیوانات کوچک و یا حساسیت برای فاصله های دورتر بر روی حالت حساسیت بالا (high) تنظیم می شود.

در دو مدل اولیه یعنی مدلهای 46100 و 46101 دوربین ها مجهز به یک لنز مشترک برای روز و شب هستند اما در مدل 46102 دوربین به دو لنز مجزا برای تصویربرداری در روز و شب مجهز گردیده است، همچنین برخی دیگر از امکانات تصویربرداری نیز در مدلهای بالاتر بهبود یافته است.

مدل 46100 دارای تعداد 21 چراغ روشنایی LED است که این تعداد در دو مدل بعدی به ترتیب تعداد 34 و 48 در نظر گرفته شده که فاصله و قدرت دید در شب دوربین ها را بهبود بخشیده است.

کیفیت ثبت تصاویر در این سه مدل به ترتیب 10، 12 و 14 مگاپیکسل است و کیفیت فیلمبرداری آنها در مدل اول و دوم VGA و HD و در مدل پیشرفته تر HD و Full HD تعبیه گردیده است.

این دوربین ها مجهز به نرم افزاری هستند که پس از تشخیص حرکت اجسام، قادر به اعمال یک توقف کوتاه قبل از شروع تصویر برداری هستند که به نظر می رسد هنگام عبور سریع حشرات و به منظور عدم تصویر برداری در چنین حالتی تعبیه گردیده است. این میزان توقف در دو مدل اولیه حداقل 5 ثانیه و حداکثر 10 دقیقه در نظر گرفته شده که به طور ملموسی لحظه ی ورود حیوانات و پرندگان به صحنه تصویر برداری را نادیده میگیرد اما در مدل پیشرفته تر میزان حداقل این توقف تا یک ثانیه کاهش یافته که جهت و لحظه ورود سوژه را بهتر ثبت می کند.

زاویه دید لنزها در دو مدل اول 55 درجه و در مدل سوم 52 درجه است و در حالت عکس برداری در مدل اول امکان ثبت 3 تصویر متوالی از یک سوژه وجود دارد که در مدل دوم به امکان ثبت 1 تا 5 تصویر بهبود یافته و در مدل سوم امکان ثبت 1 تا 10 تصویر در روز و 1 تا 3 تصویر در شب مهیا گردیده است.

این دوربین ها برای اعمال تنظیمات دارای یک رابط کاربر ابتدایی و ساده هستند که در دو مدل اول شامل کلید های ok ، UP و down بوده و در مدل پیشرفته تر کلیدهای right و left نیز به آنها افزوده گردیده. برای تنظیم دوربین با ورود به منوی تنظیمات (setup) برای انتخاب هر گزینه از کلید ok استفاده می شود و به منظور تغییر مقادیر تنظیمات از کلیدهای up و down استفاده می شود و در پایان تنظیمات فشردن مجدد کلید ok باعث ذخیره تغییرات میگردد.

دوربین تله ای

تنظیمات دوربین تله‌ای:

اطلاعات قابل تنظیم در این دوربین ها شامل موارد زیر است:

Date و Time : تنظیم تاریخ و ساعت برای داشتن آگاهی کامل از زمان وقوع تصویربرداری لازم است که در این دو بخش انجام می پذیرد.

Delay : توقف قبل از تصویربرداری در دو مدل اول بین 5 ثانیه تا 10 دقیقه و در مدل سوم از 1 ثانیه تا 10 دقیقه قابل تنظیم است. این توقف از هنگامی که سنسور حضور جانداری را در زاویه دید خود تشخیص می دهد تا زمان ثبت عکس و یا شروع فیلمبرداری اعمال می گردد.

Format : در این بخش از منوی تنظیمات به منظور آگاهی کاربر از فعالیت دستگاه، تعداد تصاویر ثبت شده به نمایش در می آید و امکان حذف تصاویر از روی حافظه نیز در این بخش امکان پذیر است.

Mode : در این بخش همزمان امکان تنظیم حالت عکسبرداری یا فیلم برداری و همچنین تنظیم کیفیت تصاویر برای حالت های مختلف عکس و فیلم در روز و شب وجود دارد.  این دوربین ها بطور کلی در سه حالت یک عکس، چند عکس و یا فیلمبرداری کار میکنند که در حالت فیلمبرداری یک عکس نیز از ابتدای فیلمبرداری ذخیره می گردد. این سه حالت با عناوین 1P،3P،5P برای یک یا چند عکس و عنوان Movie برای فیلمبرداری، در منوی تنظیمات و در بخش Mode در دسترس هستند. با مراجعه به گزینه فیلمبرداری(Movie) لازم است مدت زمان هر بار فیلمبرداری را تنظیم نمایید که در دو مدل اول دوربین ها از 5 تا 30 ثانیه و در مدل پیشرفته تر از 5 تا 60 ثانیه قابل تنظیم میباشد.

 برای استفاده بهینه از دوربین در اماکن دورافتاده و بصورت بلند مدت و برای سوژه های گوناگون جانوری تنظیم کیفیت عکس و زمان فیلم تاثیر بسزایی در کارایی باطری ها و حجم داده و فضای حافظه دارد.

STATUS : در این بخش از تنظیمات سه حالت PIR ، TL(time-lapse) و PIR+TL وجود دارد. دوربین در حالت پیشفرض از PIR استفاده می کند، به این مفهوم که با تشخیص اجسام متحرک اقدام به تصویربرداری میکند. در حالت TL کاربر می تواند تصویربرداری را تنها در بازه های زمانی خاص تنظیم کند که از هر یک دقیقه تا هر 24 ساعت یکبار قابل تنظیم است. و حالت سوم PIR+TL تلفیق هر دو مورد را شامل می شود یعنی علاوه بر تصویربرداری در هنگام حضور اجسام متحرک در زمانهای تعیین شده نیز تصویربرداری انجام می شود.

DUTY : در این بخش از تنظیمات می توان بازه ی زمانی خاصی از 24 ساعت شبانه روز را برای فعالیت دوربین تنظیم نمود. بطور مثال برای فیلمبرداری از جانورانی که تنها در روشنایی روز قابل رویت هستند می توان با تنظیم این بخش از تصویربرداری های شبانه اجتناب نمود.

نصب دوربین تله‌ای:

هنگام نصب دوربین های تله ای بهتر است دوربین بین 1.2 تا 1.5 متر از سطح زمین بالاتر نصب شود و زاویه کمی رو به پایین داشته باشد. همچنین وجود درختان و گیاهان و شاخه های آنها در زاویه دید دوربین باعث میگردد که هنگام وزش باد و تحرک شاخه ها دوربین اقدام به تصویربرداری های بیهوده نماید. همچنین دوربین را رو به شرق و غرب نمیتوان نصب نمود زیرا در هنگام طلوع و غروب خورشید تصاویر تحت تاثیر نور مستقیم خورشید بصورت نامناسب و غیرقابل استفاده ثبت می گردند.

مانتیس ها و خوردن پرندگان!

/در

آیا می دانید مانتیس چیست ؟ ممکن است تا به حال اسم مانتیس را هم نشنیده باشید و حال این سوال برایتان ایجاد شده است که اصلاً مانتیس چیست ؟  مانتیس های شکارچی در سراسر جهان پرندگان را می کشند و مغز آنها را می بلعند! پاهای جلویی مانتیس که بالا آمده و به حالت عبادت خم شده اند ممکن است شما را مجاب کند که این شکارچی حیله گر موجودی لطیف و عضوی شرافتمند در قلمروی حشرات می باشد. اما گول نخورید! یکی از این پرندگان که در سراسر جهان قربانیان این حشره شکارچی است مرغ مگس خوار است. در این مقاله سعی می کنیم سوال ” مانتیس چیست ” شما را پاسخ دهیم. پس برای اینکه بدانید مانتیس چیست همراه با ما این مقاله را بخوانید.

اگر به دلایل بیشتری برای اثبات این که این گوشتخوار شیطانی تهدیدی برای حیوانات و حشرات مشابه خود محسوب می شود نیاز داشته باشیم٬ اکنون این دلیل را داریم. طبق شواهد جدید جانورشناسان٬ این موجودات مرموز در سراسر دنیا٬ پرندگان را می کشند و مغز آنها را می بلعند.

رفتار طبیعی مانتیس ها

اگر به نظر میرسد که مانتیس ها توسط نوعی بیماری زامبی وار! مسموم و وادار به انجام این شکارها شده اند٬ نگران نباشید! چنین اتفاقی نیفتاده است (البته تا جایی که ما می دانیم). حقیقت اینست که این حرکت صرفا نوعی رفتار طبیعی بی نظیر است.

اما از آنجایی که طبق داده های قبلی مانتیس ها به ندرت مهره داران کوچک ازجمله قورباغه ها٬ مارمولک ها و مارها را طعمه قرار می دهند٬ علاوه برخوراک متداولشان (بندپایان) تاکنون دانشمندان سرنخی از جهانی بودن این رستوران سرو پرنده! نیافته بودند.

طبق گفته ی مارتین نیفلر پژوهشگر دانشگاه بسل سوییس٬ این حقیقت که خوردن پرندگان در مانتیس ها هم از نظر تاکسونومی و هم جغرافیایی بسیار متداول است کشفی جذاب و تماشاییست.

تیم نیفلر تمامی مستندات در دسترس را در این باره بررسی نمودند و دریافتند که این پدیده ی طبیعی در 13 کشور مختلف در تمامی قاره ها بجز قطب جنوب مستندسازی و ثبت شده است. مانتیس هایی که حدود 24 گونه مختلف پرنده را شکار می کردند.

از زمان اولین مشاهده در سال 1864پژوهشگران 147 مورد گزارش از این رفتار را با اکثریت حمله به مرغ های مگس خوار در آمریکا (جایی که پرندگان اکثرا در فیدرهای مرغ مگس خوار مورد هدف قرار می گیرند) دریافت کردند.

روش شکار مانتیس ها

براساس حداقل یکی از مشاهدات این رفتار کاملا مخوف است مخصوصا از آنجایی که مانتیس ها بعنوان شکارچی که طعمه را زنده زنده می خورند شناخته شده اند. یکی از روشهای شکار آنان این است که به پرندگانی که برعکس از شاخه ها آویزان می شوند حمله برده و از طریق یکی از چشم ها به حفره جمجمه دست یافته و بافت مغز پرنده را می خورند.

این حمله توسط پاهای جلویی قوی مانتیس میسر می شود که مانتیس را قادر به گرفتن و ناتوان کردن قربانی می کند. طبق گفته ی دیتریش مبز از دانشگاه فرانکفورت آلمان “آنها طعمه را می گیرند و زمانی که طعمه هنوز زنده است شروع به خوردن آن می کنند تا زمانی که چیزی باقی نماند!”

این واقعا دردناک است!

نگرانی ها و تهدیداتی که مانتیس ها به همراه دارند

ممکن است بسیاری از دوستداران پرندگان یا پرنده نگران به واسطه ی این پدیده نگران جمعیت پرندگان باشند خصوصا درمورد مرغ های مگس خوار در آمریکا.

نیفلر: مطالعات ما حاکی از آن است که مانتیس ها تهدیدی برای جمعیت برخی از پرندگان می باشد.

بنابراین هنگام آزادسازی مانتیس ها جهت کنترل آفات احتیاط بسیار لازم است.

این مطلب توسط فاطمه جنگجو از وبسایت منبع sciencealert.com ترجمه شده است و یافته ها در مجله پرنده شناسی ویلسون گزارش شده اند. در پایان باید گفت درحالی که طبیعت گسترده این شکارچی پرنده برای دانشمندان شگفت انگیز است٬ کن کافمن نویسنده و پرنده نگر بیان می کند که با توجه به کمبود کلی گزارش ها٬ لزومی به نگرانی درباره مرغ های مگس خوار وجود ندارد و گمان نمی کنم به اندازه ای که این رفتار عجیب به نظر می رسد٬ بتواند تهدیدی برای گونه خاصی از مرغ های مگس خوار به حساب بیاید٬ زیرا تاثیر چندانی روی جمعیت کلی ندارد. در نتیجه این رفتار پدیده ای خاص و جذاب به نظر می رسد اما تهدیدی برای جمعیت پرندگان نمی باشد.

معرفی گونه‌ی دلیجه کوچک

/در , ,

دلیجه چیست ؟ دلیجه کوچک از خانواده شاهین هاست. این گونه اغلب به صورت گروهی دیده می شوند. دلیجه کوچک مشابه دلیجه است با اندازه بال ها و دم کوچک تر. همچنین دلیجه کوچک رنگ روشن تری نسبت به دلیجه دارد. پیشتر درباره نحوه برقراری ارتباط در پرندگان و اینکه آیا پرندگان با یکدیگر حرف می زنند نوشته ایم که می توانید آن را مطالعه کنید تا از شگفتی آن مطلع شوید. با ارائه این مقاله میخواهیم اطلاعات بیشتری در مورد دلیجه کوچک ، این پرنده زیبا، در اختیار شما قرار دهیم.

خصوصیات فیزیکی دلیجه کوچک:

دلیجه کوچک (فالکو naumanni) یک شاهین کوچک است با بالهای بلند نوک تیز و نوارهای سیاه و سفید مشخص در انتهای دمش. جنس های نر و ماده به واسطه ی رنگ از هم متمایزند. نرها روتنه ای بلوطی رنگ و سر، پشت، دم و گردنی با پرهای آبی- خاکستری دارند. شکمشان به رنگ صورتی کرمی با رگه های کوچک قهوه ای است.

ماده ها، پشت و سر قهوه ای دارند و شکمشان کم رنگ است. هم شکم و هم پشتشان رگه های قهوه ای دارد. هردو جنس زیر بالهایشان به رنگ سفید است و نوک بالهایشان سیاه. با راهنمایی سیاه. حلقه چشم به رنگ زرد روشن است و پاهای زرد تا نارنجی دارند. مچ پا و پا بدون پر است. اندازه اش 30 تا 36 سانتی متر می باشد و طول بال‌های باز آن ۶۳ تا ۷۲ سانتی‌متر است. این شاهین از نظر جنسیت در پر و بالهای زینتی تفاوت دارند. دلیجه های کوچک نابالغ به ماده ها شبیه هستند.

زیستگاه دلیجه کوچک:

دلیجه کوچک در مناطق پوشیده از بوته و درخت، چمن زار و کشت زار زندگی می کند.  آنها در دامنه ی کوهها، دره های تنگ، دره های عمیق و دیگر زمین های صخره ای لانه می سازند که تمامی این مناطق باید دارای زمین های باز برای شکار این پرنده باشد. در طول زمستان آنها اغلب در مناطق کشاورزی کوهستانی و در دشت های سرسبز به تعداد زیاد یافت می شوند.

جمعیت و مهاجرت دلیجه کوچک:

نژاد این گونه از مدیترانه در سراسر افغانستان و آسیای مرکزی، به چین و مغولستان عبور کرده است. این پرنده مهاجر تابستانی است، زمستان را در آفریقا و پاکستان و گاهی اوقات حتی در هند و عراق می گذراند. تعداد این گونه در شمال نادر و در محدوده اروپا کاهش می یابد. دلیجه کوچک به عنوان گونه ی آسیب پذیر (VU) طبقه بندی شده است. به این معنی که در سه دهه اخیر جمعیت جهانی آن حدود ۳۰٪ کاهش داشته است. به‌نظر می‌رسد استفاده از حشره‌کشها در کنار تخریب زیستگاه‌ها دلایل اصلی این کاهش جمعیت باشند.

تولید مثل دلیجه کوچک: 

تولید مثل طی ماه های مارس تا ژوين رخ می دهد. دلیجه ها لانه نمی سازند. به جای تخم گذاشتن در تورفتگی ها، تخم ها را در تو در توی درختان گیر می اندازند. تا 100 جفت هم در داخل این لانه ها تولید مثل می کنند. در آشیانه درست کردن، ماده ها زمان  بیشتری را نسبت به نرها صرف می کنند.

دلیجه ها اندازه کلاچ طبیعی از 4 تا 6 دارند، که در فاصله ی زمانی 2 روز تخم می گذارند، اما دامنه تعداد تخم ها 1 تا 7 عدد است. روی تخم نشستن بعد از گذاشتن سومین تخم شروع می شود و از 28 تا 31 روز ادامه می یابد. از آنجا که روی تخم خوابیدن تا بعد از تخم سوم به تعویق می افتد، سه تخم اول معمولا در یک روز ترک می خورند و دیگر تخم ها در روزهای بعد از آنها. این به این معنی است که آخرین پرنده ای که از تخم بیرون می آید از بقیه کوچکتر است.

تفاوت در جثه به رقابت خواهر و برادری بین جوجه ها فرصت می دهد تا در صورت کم بودن منابع غذایی تعداد جوجه ها کاهش یابد. دیده شده است که جوجه دلیجه همخون خود را کشته و سپس خورده است، اما بیشتر مرگ ها به دلیل شکست در رقابت غذایی رخ می دهد. پدر و مادر همچنان به غذا دادن به جوجه های جوان خود به مدت 2 تا 4 هفته پس از خروج از تخم ادامه می دهند. میانگین طول عمر این پرنده در حیات وحش 6.2 سال است.

رفتار دلیجه کوچک:

دلیجه های کوچک اجتماعی هستند. آنها به صورت اشتراکی شب را روی درختان سپری می کنند. گاهی هزاران پرنده باهم روی یک درخت پیدا شده است. آنها با ضربه های بالهای کم عمق سبک و سرخوردن های بسیار پرواز می کنند. بال زنی دلیجه کوچک کم عمق و سریع است و بیشتر برای شکار است تا هوا سر رفتن او، که به طور معمول استفاده می شود.

دلیجه ها زمان زیادی را صرف نمایش دادن به منظور حفظ پیوند جفت یابی خود و مبارزه برای دفاع از قلمرو خود می کنند. آنها به تنهایی یا در دسته های کوچک  40 تا 50 تایی، در ارتفاع 2000 متری از سطح دریا مهاجرت می کنند.

صدای کال آنها به صورت کی کی کی کی کی با تن بالا است.

عادات غذایی دلیجه کوچک:

دلیجه ها گوشتخوار هستند و از پستانداران کوچک، به ویژه وول ها تغذیه می کنند؛ اگرچه با انتخاب طعمه های دیگر بسیار سازگار هستند. آنها تقریبا هرچیزی را که بتوانند بکشند، می خورند. طعمه انتخابیشان یا از فراوان ترین هاست و یا به راحتی از آن منطقه به دست می آید. نمونه های دیگر شکار، خرگوش های نابالغ، پرنده ها، خفاش های کوچک، مارمولک ها، مارها، قورباغه ها، حشرات، کرم های خاکی، ماهی و خرچنگ ها هستند. دلیجه ها می توانند سبک شکار خود را بسته به نوع شکار، شرایط آب و هوایی و انرژی مورد نیاز خود تغییر دهند.

این شکارچیان از بینایی قوی، پنجه های تیز و منقار محکمشان استفاده کامل می کنند. شکار کردن مهره داران به این صورت است که با یک شیرجه ی سریع با چنگال هایش آن را می رباید، سپس با پنجه هایش آن را می گیرد و با نیشی به پایین جمجه آن را می کشد. حمله به شکاری با فعالیت کمتر منجر به شیرجه کم عمق آهسته می گردد که در آن دلیجه از زمین بلند می شود و شکار را به طور مستقیم به منقار خود می گیرد.

اهمیت اقتصادی دلیجه کوچک:

پیامد اقتصادی این پرنده برای انسان مثبت است، زیرا موش و حشراتی را می خورد که به محصولات کشاورزی آسیب می زنند.

وضعیت بقا دلیجه کوچک: 

هنوز هم آمار کاملی از پراکنش دلیجه کوچک وجود ندارد. این اطلاعات به منظور حفظ گونه ها باید به اندازه کافی باشد. موضوعات مهم برای بررسی، شامل مشکلات زیستگاه جهت جستجوی غذا، آلودگی آفت کش های موثر در ناموفق بودن تولید مثل و دسترسی به منابع غذایی، مشکلات آشیانه های تولید مثل، بوم شناسی زمستان و چگونگی توسعه و هماهنگی یک برنامه ی بین المللی برای حفاظت است. به نظر می رسد پراکنش زمستانی ناشناخته ترین موضوع است.

روندهای جمعیت تولید مثل دلیجه کوچک به وضوح نشان می دهد که این گونه به طور جدی در سراسر جهان تهدید می شده است. این پرنده توسط قانون محافظت می شود، اما همه ی موقعیت های مکانی تولید مثل و تکثیر در مناطق حافظت شده نیست. حمایت قانونی از تمام موقعیت های مکانی برای حفاظت لازم است چرا که بسیاری از علل مرگ، شکار کردن یا برداشتن جوجه از لانه می باشد. افزون بر شکار، آفت کش ها و چپاول سایر علل مرگ و میر در جمعیت دلیجه کوچک است.

برآوردهای فراوانی از دلیجه کوچک نشان می دهد که تعداد تولید مثل 95 درصد از دهه ی 1950 کاهش یافته است. کاهش چشمگیر به ویژه در محدوده اروپایی آن آشکار است. کاهشی قابل توجه در محدوده تولید مثل در سراسر اروپا، به ویژه در لهستان، چکسلواکی و اتریش ظاهر شد جایی که در آن دیگر تکثیر وجود ندارد.

با این حال، شواهد اخیر روند جمعیتی پایدار یا کمی مثبت را در طول سه نسل گذشته نشان می دهد. در نتیجه از فهرست گونه ی آسیب پذیر(VU) حذف شده و اکنون واجد شرایط کمترین نگرانی(LC) است، زیرا دیگر به هیچ یک از آستانه های آسیب پذیر(VU) تحت معیارهای IUCN نزدیک نیست.

مقابله پرندگان با گرما

/در , ,

پرندگان ،جانورانی خونگرم هستند که به دلیل متابولیسم بالا، دمای بدنشان کمی از انسان بالاتر یعنی حدود 40 درجه سانتیگراد است. البته این دما بر اثر عواملی همچون فعالیت یا شرایط آب و هوایی نوساناتی پیدا می کند. پرندگان برای مقابله  با گرما نیز همانند مقابله با سرما سازگاری هایی اعم از جسمی و رفتاری دارند؛ یکی از راه های مقابله با گرما آب تنی پرندگان است. در ادامه به طور خلاصه به مهمترین استراتژی های پرندگان در مقابل گرما می پردازیم:

مقابله با گرما:

1. سازگاری های جسمانی :

  • سرعت تنفس :

پرندگان غدد تعریق ندارند. بنابر این مجبور بهانجام کارهای دیگری جهت کاهش حرارت بدن خود هستند. در این میان افزایش سرعت تنفس اهمیت زیادی دارد. همچنین باز نگهداشتن منقار کمک به تهویه بهتر هوای داخل بدن می کند.

  • پوست برهنه :

برخی پرندگان با باد کردن و افزایش سطح قسمت های بدون پر خود نظیر پاها و صورت و حتی نواحی دور چشم به دفع گرما از بدن خود کمک می کنند.

  •  اندازه منقار :

برخی پرندگان استوایی مانند توکان ها ، منقارهای بزرگی با گردش خون دارند که در روزهای گرم افزایش گردش خون در منقار ، موجب کاهش دمای بدن آنها می شود.

2. سازگاری های رفتاری :

  • کاهش فعالیت :

فعالیت های روزانه ی پرندگان با شرایط آب و هوایی تنظیم می شود. از اینرو در ساعات گرم روز فعالیت خود را به حداقل می رسانند.

  • سایه جستن :

بیشتر پرندگان در اوقات گرم سال مکانهای سایه دار را برای خود انتخاب می کنند. همچنین نزدیک بودن به منابع آب ، شاخه های انبوه و پر برگ درختان و  دور بودن از سطح داغ زمین ، اولویت انتخاب مکان آنها برای مقابله با گرمای سوزان می باشد.

  • پرواز در ارتفاعات :

از آنجا که پرندگان شکاری از تابش نور خورشید در روزهای گرم در امان  نیستند ، جهت بال بازرَوی ( Soaring ) ، ارتفاعات  بالاتر را  که  دارای هوای  خنک تری هستند انتخاب می کنند.

  • آب تنی کردن :

بسیاری از پرندگان باغی و آوازخوان ، اقدام به آب تنی در هوای گرم می کنند. این کار می تواند به شکل راه رفتن در آب ، چرخاندن سر و لرزاندن بال ها در آب و یا رفتن به زیر آب باشد.

  • باز کردن پرها :

هنگام وزیدن نسیم در روزهای گرم ، پف دادن پرها جهت رسیدن جریان هوا به پوست و خنک کردن آن مؤثر است.

  • استفاده از مدفوع :

برخی از پرندگان نظیر بعضی کرکس ها با ریختن مدفوع خود روی قسمت های برهنه ی پاها ، به خنک شدن آن کمک می کنند. همچنین رنگ روشن مدفوع موجب بازتابش نور خورشید و جلوگیری از جذب گرما می گردد.

  • رنگ های روشن :

پرندگان با دور کردن قسمت های تیره ی بدن خود از تابش مستقیم نور خورشید ، از جذب گرمای زیاد توسط این نواحی جلوگیری می نمایند.

صدای پرندگان :: ابزاری برای شناسایی پرندگان

/در

 یکی از راه های مفید شناسایی پرندگان در بین پرنده نگران و پرنده شناسان، کمک گرفتن از صدای پرندگان (آواز پرندگان) یا Birding by ear است که در اینجا معادل “پرنده شنوی “ را برای آن برگزیده ایم . این کار اگرچه در ابتدا مشکل به نظر می رسد ، لیکن برای پرنده نگران بسیار حائز اهمیت می باشد.حتی اخیراً اپلیکیشن هایی وارد بازار شده که قادر به تشخیص صدای برخی پرندگان است!

  در این مقاله در خصوص اهمیت پرنده شنوی، مشکلات آن و چگونگی کسب مهارت استفاده از صدای پرندگان برای شناسایی آن ها صحبت خواهیم نمود.

اهمیت پرنده شنوی :

 درک حضور بسیاری از پرندگان بدون شنیدن صدای آنها شاید غیر ممکن باشد . صدای کمرکولی در کوهستان ، پری شاهرخ در لابلای شاخشنیدن صدای آواز پرندگان و برگ های درخت، سسک پر سر و صدا در میان نیزار و مرغ حق در دل تاریکی شب ، معمولاً اولین راه پی بردن به حضور این پرندگان در یک محل است.

    در مناطقی با پوشش گیاهی متراکم و یا هنگام شب ، استفاده از شنوایی  ممکن است تنها راه پی بردن به حضور پرنده و یا تشخیص گونه آن باشد .  آقای Ted Parker – از پرنده شناسان برجسته ی آمریکا که می توانسته   صدای حدود هزار گونه پرنده را از هم تشخیص دهد (!) –  اینگونه مثال       می زند: ” اکتفا به بینایی برای تشخیص پرندگان در یک جنگل استوایی ، مانند دیدن اخبار تلویزیون بدون صدا می باشد ! “

 علاوه بر این در تشخیص برخی گونه های کوچک و یا مشابه ، نظیر برخی سسک ها و یا گونه هایی که در فرم تابستانه و زمستانه تشخیص آنها مشکل     می شود ، شنیدن صدا کمک قابل توجهی خواهد نمود.

انواع صدای پرندگان و آواز پرندگان :

    صداهایی که پرندگان تولید می کنند معمولاً به صورت آواز ( Song  ) ،صدای کوتاه ( Call  ) و  یا صداهایی مانند بهم زدن منقار (نظیر حاجی لک لک ها ) ، نوک زدن به درخت ( مانند دارکوب ها ) یا بال زدن می باشد . آواز ( Song ) ، صدایی آهنگین است که معمولاً برای جفت یابی یا تعیین قلمرو استفاده می شود. صدا ( Call  ) ، صداهایی ساده و کوتاه است که در مواردی همچون هشدار ، علامت دادن ، هماهنگی بین گروه و غیره به کار    می رود.

مشکلات پرنده شنوی :

  هنگام یک طلوع بهاری در حاشیه ی جنگل ممکن است صدای ده ها پرنده به طور همزمان به گوش برسد که تفکیک آنها از یکدیگر برای افراد تازه کار مشکل و یا غیر ممکن به نظر می رسد ! این نکته را هم باید در نظر داشت که برخی گونه ها دارای آوازها و صداهای متنوعی بوده و یا قدرت تقلید صدای پرندگان دیگر را دارند. جالب اینکه در برخی موارد صدای گونه های مشابه در نقاط مختلف جهان تفاوت هایی با یکدیگر دارد ! علاوه بر این اگر صدا فقط شنیده شود و ثبت نگردد ، ممکن است به زودی فراموش شود. در نتیجه ، این کار در مقایسه با مشاهده پرندگان نیاز به تمرین و دقت بیشتری دارد.

پرنده شنوی را از کجا شروع کنیم ؟

  نکته ی مهم در آغاز کسب مهارت پرنده شنوی این است که یادگیری صدای همه یا تعداد زیادی از گونه ها در ابتدا نیاز نیست و فقط می بایست با گونه های محدود و در دسترس یا اطراف محل زندگی شروع نمود. تا مدتی تمرینات باید فقط روی این گونه ها و به صورت مستمر باشد و بعد به تدریج روی سایر   گونه ها کار شود. با این کار ابتدا مهارت شنیدن و ثبت صداها و به خاطر سپاری آنها افزایش پیدا کرده و در نتیجه کار روی گونه های بعدی آسان تر انجام خواهد شد.

  گوش دادن به صدای پرندگان نباید صرفاً به گوش دادن ختم شود ، بلکه باید همراه با آنالیز و تحلیل صدا باشد. در این خصوص توجه به نکات زیر ضروری است :

– آغاز صبح ، فصل بهار و ابتدای تابستان ، بهترین زمان برای شنیدن آواز پرندگان است.

– معمولاً صدای پرندگان در صورت احساس خطر کم می شود، پس باید آرام و بی حرکت بود.

– برای بهتر شنیدن ، حذف صداهای اضافی نظیر صدای پا ، خش خش لباس، صحبت کردن و هر گونه صدای دیگر ضروری است.

– موقع ثبت صدا ، توجه به حالت پرنده نظیر ترس یا جلب جفت نیز در تکمیل مشخصات صدا کمک می کند.

ثبت صدای پرندگان :

  برای ثبت و به خاطر سپاری صدای پرندگان ، روش های مختلفی وجود دارد. حتی در زبان های مختلف ، صدای پرندگان را با کلمات متفاوتی نشان می دهند. به عنوان مثال صدای گنجشک در زبان فارسی به صورت ” جیک – جیک ” و در زبان انگلیسی با ” chiddik – ثبت صدای پرندگان برای پرنده نگرانchiddik ” نشان داده می شود.

  نکته ی مهم در اینجا این است که به هیچ وجه به روشهای استاندارد یا ثبت شده تکیه نکنید. راز به خاطر سپاری صداها ، شخصی سازی ثبت آنهاست . شما ممکن است به جای حروف و کلمات از نت های موسیقی استفاده کنید و یا صدای گنجشک را به جای ” جیک جیک ” به شکل دیگری بشنوید. حتی ممکن است صدای پرنده در ذهن شما تداعی کننده جمله ی خاصی باشد.

  پس آنگونه که می شنوید و به شکل کلماتی که برایتان آشناست صدا را به شکل حروف یا نت یا هر چیز دیگری درآورید. برای به خاطرسپاری بهتر، تا حد امکان ارتباطی تصویری بین صدا و شکل پرنده در ذهن خود ایجاد کنید . این تصویر ترجیحاً باید اغراق آمیز یا همراه با طنز باشد تا بهتر به حافظه ی تصویری سپرده شود.

 علاوه بر حروف ، از نمودارهایی که خودتان رسم می کنید برای نشان دادن بلندی صدا ، زمان وقفه و طول مدت صدا بهره ببرید.

 در هنگام گوش دادن به صدا ، به موارد زیر توجه نمایید:

– تعداد پرنده ها : صدای چند پرنده را می شنوید ؟ سعی کنید با تفکیک صداها فقط روی صدای یک پرنده تمرکز کنید.

– زیر و بم بودن : زیر و بم بودن صدا به چه صورت است و در کجای صدا تغییر می کند؟

– تشبیه : آیا می توانید صدا را به جیغ ، سوت ، چهچهه ، فریاد یا صدای یک ساز تشبیه کنید ؟ حتماً آنرا هم در کنار مشخصات صدا یادداشت کنید.

– طول مدت : صدا چند ثانیه طول می کشد؟

– ریتم : ریتم آواز پرندگان سریع است یا کند ؟ ثابت است یا متغیر ؟

– میزان بلندی : میزان بلندی صدا چقدر است ؟ آیا تغییر می کند ؟ کجا و چگونه ؟

– تکرار : آیا آواز پرندگان مختلف تکرار می شود ؟ چند بار ؟ چند صدای مشابه در یک آواز وجود دارد ؟

  برای تمرین مؤثرتر می توانید در ابتدا یک یا چند گزینه از موارد فوق را روی پرندگان در دسترس تمرین کنید و در دفعات بعد،  گزینه های بیشتری را به یافته های خود در رابطه با صدای آن گونه  اضافه نمایید.

  برخی سایت های خارجی تست هایی جهت پرنده شنوی دارند ، می توانید از آنها کمک بگیرید و یا با استفاده از صداهایی که ضبط یا دانلود می کنید چنین آزمون هایی برای خود ترتیب دهید و با شنیدن صدای گونه ها بدون دیدن عکس یا نام آنها، نوع پرنده را حدس بزنید. یکی از سایت های مناسب یافتن صدا های مختلف پرندگان را با کلیک بر اینجا میتوانید مشاهده کنید.

کلام آخر

  کلام آخر اینکه همانگونه که دیدن پرنده ها همیشه همراه با شناسایی نیست ، شنیدن صدای پرندگان و آواز پرندگان هم ممکن است منجر به شناسایی آنها نشود. پس ناامید نشوید و از همین حالا شروع کنید تا پرنده نگری لذت بخش تر و  حرفه ای تری داشته باشید.

مترجم و نگارنده: امین اخوت

 

در پایان پیشنهاد میکنیم کلیپ آواز و صدای بلبل هزار دستان  را پخش کرده و از شنیدنش لذت ببرید. اگر نام پرنده نگری را پیش از این نشنیده بودید و به آن علاقه مند شدید، توصیه می کنیم مطلب (چگونه یک پرنده نگر باشم) را مطالعه نمایید.

امیدواریم در این مطلب توانسته باشیم به خوبی در ارتباط با صدای پرندگان و انواع آواز پرندگان صحبت کرده باشیم. و توانسته باشیم به خوبی بیان کنیم که شناسایی پرندگان و شناخت گونه های پرندگان تا چه حد نیازمند شناخت صدای پرندگان و آواز پرنده ها بوده و میتواند در یک پرنده نگری به شما کمک کند.

 

برقراری ارتباط در پرندگان

/در
فاطمه موسوی گردآورنده: فاطمه موسوی

طنین آواز پرندگان می تواند آرامش بخش و الهام بخش باشد، اما پرندگان دلایلی بجز برای زیبایی صدایشان نیز آواز می خوانند. پرندگان از آواز، نُت خوانی (کال) و رفتار جهت ارتباط با یکدیگراستفاده می کنند .

پرندگان از صدا و حرکت برای ترساندن شکارچیان یا هشدار دادن به پرنده های دیگر هنگام خطر، برای جذب جفت و یا برای دفاع از قلمرو خود استفاده می کنند. همه ی پرندگان آواز نمی خوانند، اما آنهایی که می خوانند در یک راسته از پرندگان شناخته شده ای هستند با نام گنجشکسانان، یا پرندگانی که پاهایی مناسب برای نشستن گاهی اوقات به اشتباه، اصطلاح ( .» درخت نشینان « روی شاخه ی درخت دارند “گنجشکسان” برای مترادف “پرندگان آوازخوان” استفاده می شود، اما این ذهنیت اشتباه است زیرا وضعیت گنجشکسان به دلیل ساختار پاهای پرندگان تعریف شده است. همه ی پرندگان آوازخوان گنجشکسان هستند، اما همه ی گنجشکسانان آواز خوان نیستند.( بسیاری از پرندگان آشنای حیاط خلوت ها آوازخوان هستند، ازجمله گنجشک ها، الیکایی ها، سسک ها و طرقه ها. اغلب، نرها بیشتر از ماده ها آواز می خوانند. نرها برای اعلان حضورشان و در دسترس بودنشان جهت جفت گیری، آواز می خوانند. آنها همچنین برای دفاع از قلمرویی که در آن جفتگیری، لانه سازی یا تغذیه می کنند، آواز می خوانند. ماده ها مانند نرها خیلی زیاد نمی خوانند. اغلب، آواز یک عبارت چند نُتی)جمله ای( است که بارها تکرار می شود. برخی از گونه ها تنها یک آواز در مجموعه ی خودشان دارند، درحالیکه ممکن است گونه های دیگر چندین آواز داشته باشند. برخی از پرندگان مانند سارها، آواز پرندگان دیگر را تقلید می کنند و شاید توانایی تولید ده ها آواز مختلف را داشته باشند.

رایج ترین شکل ارتباطات بین پرندگان نُت خوانی)کال( است. بیشتر ارتباطات پرندگان شنوایی است، اگرچه تعدادی بیشتر از دیگران آواز می خوانند و هر گونه ای از پرندگان چندین نوع نُت خوانی برای رساندن انواع پیام های مختلف دارد. پرندگان برای هشدار دادن خطر به دیگر پرندگان از نُت خوانی استفاده می کنند و ممکن است برخی از گونه ها نتُ خوانی های مختلفی برای تهدیدات مختلف داشته باشند )برای مثال، آنها ممکن است یک نتُ جهت هشدار برای یک شکارچی هوابرد مانند یک شاهین یا جغد و نُت دیگری برای یک شکارچی زمینی مانند یک گربه داشته باشند(. پرندگان همچنین از نُت خوانی برای برای پیدا کردن جفت یا فرزندشان و یا ارتباط با پرندگان دیگر در گله خود به هنگام پرواز استفاده می کنند. در پرندگان کوچکتر، نُت خوانی مانند یک چیپ، جیرجیر و یا جیک جیک صدا می کند و در پرندگان بزرگتر ممکن است نُت خوانی مانند صدای خش خش، قار قار و یا تیک تیک باشد.

پرندگان همچنین با رفتارشان ارتباط برقرار می کنند. در بسیاری از گونه ها، پرنده ی نر برای جذب یک ماده می رقصد، می خرامد یا اجراها و حرکات دیگری را به نمایش می گذارد. برخی پرندگان، مانند یک نوع سلیم که برای دور کردن شکارچیان از لانه هایشان، وانمود به زخمی بودن می کند. بسیاری از پرندگان دیگر، اگر لانه ها یا قلمرو هایشان تهدید شود، تهاجمی رفتار می کنند و شاید به مزاحم حمله کنند، حتی اگر آنها خیلی بزرگتر از خودشان باشند.

میزان هوش در پرندگان

/در
ایمان ابراهیمی
نویسنده: ایمان ابراهیمی

پرندگان چه میزانی از هوش را دارا هستند؟ همانند دیگر گونه های جانوری، میزان هوش در پرندگان نیز همیشه سوال بشر بوده است. این که در برخی از فرهنگ های قدیم پرندگان مظهر هوش و دانایی بوده و در برخی دیگر از فرهنگ ها بالعکس، پرندگان موجوداتی بی خرد شناخته شده اند خبر از این واقعیت میدهد که هوش پرندگان برای بشر همواره در هاله ای از ابهام بوده و جز افسانه سرایی و خیال پردازی در مورد آن، چاره ی دیگری نبوده است.

اندازه گیری هوش در جانوران همواره از مشکلات مطالعات مختلف بوده است. زمانی که ساختار حسی و ادراکی ما به عنوان انسان متفاوت از جانداران بوده و جانداران مختلف نیز با یکدیگر متفاوت هستند، چطور میتوانید درک درستی نحوه ی ادراک و احساس آن ها داشته باشیم و از هوش آن ها را از این طرق بسنجیم؟ از لحاظ آناتومی، مغز پرندگان نسبت به اندازه کلی آن ها مغز بزرگی محسوب میگردد ولی آیا این میتواند به معنی هوش بالا در آن ها باشد؟ یکی از اصلی ترین مشکلات در سنجش هوش پرندگان این واقعیت است که برخلاف آنکه احساس بینایی و شنوایی در آن ها تکامل زیادی داشته، حواس بویایی و لامسه تنها در گروه های کوچکی از این جانداران به حد قابل ملاحظه ای رسیده است.

قدرت شمارش

یکی از بیشترین توانایی هایی که در پرندگان مورد مطالعه قرار گرفته است، قدرت شمارش در آن هاست. اولین موضوعی که داشتن قدرت شمارش در پرندگان را اثبات نمود، این واقعیت بود که پرندگان میدانند چند تخم در لانه دارند! به طور مثال گونه ی کوکو که در لانه دیگر پرندگان تخم میگذارد و از این طریق خود را از بزرگ کردن تخم هایش خلاص میکند، قبل از تخم گذاری، یکی از تخم های لانه میزبان را از لانه بیرون انداخته و از این طریق مانع لو رفتن کلکش میشود. این موضوع اثباتی بر این است که پرنده ی میزبان قدرت شمارش تعداد تخم را دارد و اگر تعداد تخم بی دلیل یک عدد اضافه شود، شک میکند!

البته برای اثبات قدرت شمارش در پرندگان تحقیقات بسیار جالب دیگری نیز شده است. یکی از جالب ترین آن ها به این صورت بود که محققان در جایی که مطمئن باشند یک سینه سرخ در حال تماشای آن هاست، یک لایه چوب میگذاشتند که سینه سرخ نمیتواند پشت آن را ببیند. سپس فردی 2 عدد کرم خوشمزه را در دست گرفته و ابتدا به سینه سرخ نشان میداد و سپس در پشت چوب پنهان میکرد. به طوری که سینه سرخ متوجه نشود، یکی از کرم ها را در لحظه ی آخر برمیداشت و محل را ترک میکرد. سینه سرخ ذوق زده به امید خوردن 2 کرم به پشت چوب میرفت اما تنها یک کرم میدید. سینه سرخ تا مدت زمان مشخصی، به دنبال کرم دوم جستجو میکرد! این بررسی نشان داد که سینه سرخ ها هم میتوانند بشمارند!

اما پرندگان میتوانند تا چند بشمارند؟ در انگلستان یک کشاورز متوجه شد که کلاغ ها هر روز بر روی سقف انبار غله منتظر میمانند تا از انبار خارج شود. پس از آن کلاغ ها به سوله رفته و به تغذیه مشغول میشدند. این کشاورز تصمیم گرفت آزمایشی انجام دهد. وی یک روز فردی دیگر را نیز همراه خود به سوله برد، تا ببیند زمانی که از سوله خارج میشود آیا کلاغ ها به خاطر دارند که فرد دیگری نیز در سوله بوده و آن ها دو نفر بوده اند؟ کلاغ ها به سوله نرفتند! کشاورز این آزمایش را هر روز با یک فرد بیشتر ادامه داد. تا اینکه در روزی 16 نفر به سوله رفتند و 15 نفر خارج شدند و کلاغ ها در کمال تعجب شمرده بوده و میدانستند که 1 نفر در انبار باقی مانده است! کلاغ ها در این آزمایش توانایی شمارش تا 16 را نشان دادند. پس از این آزمایش محلی، آزمایش های بسیار دیگری در دنیا بر روی گونه های بسیاری انجام شده است.

حافظه زمانی و مکانی

برخی پرندگان مانند برخی پستانداران، غذا ذخیره میکنند! گرچه ابعاد این موضوع در پرندگان معمولا بسیار کمتر از پستانداران است اما میتواند نمایانگر واقعیتی جالب باشد. پرندگان غذایی را که در میان پوسته ی تنه ی درختان پنهان کرده اند، بعضا ماه ها بعد به سادگی پیدا میکنند! همچنین مطالعاتی نشان داده است که پرندگان شهدخوار، محل گل های خوشمزه و پر خوراک را به خوبی به خاطر سپرده و زمان روییدن آن ها را نیز به حافظه میسپارند. مطالعاتی نشان داده است که حافظه پرندگان در زمینه زمانی و مکانی، میتواند در برخی موارد از انسان نیز قوی تر باشد!

آگاهی از خود

زمانی که بر روی یک حوض آب خم میشوید، تصویری از خودتان را در آب میبینید. در واقع شما حتی اگر تصویر افراد بسیار دیگری هم در آب باشد، به خوبی خودتان را تشخیص میدهید. اما آیا حیوانات هم دارای چنین آگاهی از خود هستند؟ مطالعات بر روی پستانداران نشان داده است طیف گسترده ای از آن ها میتوانند تصویر خود در آینه را شناسایی کنند اما در پرندگان چنین نیست. در واقع پرندگانی که بتوانند خود را در آینه، بدون دخالت و آموزش انسانی تشخیص دهند بسیار کم هستند. به نظر میرسد بیشترین پرنده ای که میتواند خود را در آینه تشخیص دهد، زاغی است!

استفاده از ابزار

به نظر میرسد یکی از مواردی که باعث پیشرفت تمدن بشر بود، استفاده از ابزار توسط انسان بود. ولی آیا استفاده از ابزار مختص به انسان است؟ آیا پرندگان از ابزار استفاده میکنند؟ بله!

پرندگان بسیاری در دنیا نه تنها از ابزار برای به دست آوردن غذا استفاده میکنند، که در این امر بسیار کنجکاو بوده و به خوبی یاد میگیرند. برای مثال هما استخوان را از ارتفاع بر روی سنگ انداخته تا شکسته شود. برخی حواصیل ها بر روی آب طعمه ای قرار داده تا ماهی برای خوردن آن روی آب بیاید و حواصیل آن را شکار کند. کلاغ سیاه در محیط آزمایشی در ظرف آب سنگ می انداخت تا سطح آب بالا آمده و بتواند راحت تر از خوردنی های درون آن استفاده کند و یکی از جالب ترین مثال ها اینکه مشاهده شده است کلاغ ها زمانی که در خیابان چراغ قرمز میشود، گردویی را جلوی راه اتومبیل ها قرار میدهند تا وقتی چراغ سبز شد گردو زیر چرخ اتومبیل ها شکسته و در نوبت بعدی چراغ قرمز به سراغ تغذیه از آن بروند!

نظریه ذهن

زمانی که به چیزی فکر میکنید، از دید دیگر میدانید که دارید در مورد چه چیز فکر میکنید. در واقع شما دیدی فرافکری به فکر خود نیز دارید. این توانایی یکی از تکامل یافته ترین توانایی های انسان است. همین توانایی است که به ما قدرت این را میدهد که از دریچه ذهن دیگران به وقایع نگاه کرده و بتوانیم با آن ها همدلی کنیم.

آیا پرندگان نیز چنین توانایی را دارا هستند؟ یکی از سوال هایی است که پاسخ گویی به آن بسیار سخت است. به نظر میرسد پرندگان هرچند کم، اما این توانایی را دارند. زمانی که پرندگان شکاری شکار خود را دنبال میکنند تا حدی قادر به پیش بینی حرکت و رفتار بعدی آن ها هستند و یا زمانی که یک پرنده در حال پنهان کردن غذایش متوجه حضور پرنده ای دیگر میشود، ترجیح میدهد غذا را دوباره در جای دیگری پنهان کند.

در انتها باید گفت پرندگان موجوداتی بسیار پیچیده هستند. توانایی شناخت آن ها و اندازه گیری رفتار های مختلفشان زمانی میسر میگردد که ما درک درستی از دریچه ذهن آن ها داشته باشیم و این امر با توجه به تفاوت های ساختاری مغز ما و آن ها میتواند امری بسیار دشوار باشد. در حال حاضر آن چه که میدانیم این است که پرندگان بسیار پیچیده تر و شگفت آور تر از آن هستند که گمان میکردیم!

#سلام_پرنده: به پرنده ها سلام میکنیم و به دیگران نشانشان میدهیم!

/در ,

قصه از اونجا شروع شد که گفتیم چیکار کنیم که مردم بیشتر به پرنده ها توجه کنن و بیشتر دوستشون داشته باشن. تصمیم گرفتیم کاری کنیم که مردم به پرنده ها سلام کنن! اینطوری هم یادشون میاد که پرنده ها مثل ما جون و زندگی دارن، هم بیشتر چشماشون دنبال پرنده ها میگرده و هم با سلام کردن بهشون، رو لباشون لبخند میاد! این شد شروع ایده ی #سلام_پرنده .

برای اینکه سلام کردن به پرنده ها رو یاد مردم بدیم به شما هم نیاز داریم. شمایی که پرنده نگری، عکاس پرنده هایی یا در مورد پرنده ها کلی چیز میدونی. ازت میخوایم که اگه دوست داری، تو هم به پرنده ها سلام کنی و با #سلام_پرنده گذاشتن زیر مطلب یا عکست، سلام کردنت به پرنده ها رو به بقیه هم نشون بدی.

ما هم سعی میکنیم یه آلبوم درست کنیم از همه ی مطالب و تصاویر و فیلمایی که با #سلام_پرنده منتشر شدن. بیاین کاری کنیم که آدمای عادی که شاید چیز زیادی از پرنده ها نمیدونن، با کلیک روی #سلام_پرنده ، هم پرنده ها رو ببینن و هم بشناسن و هم با لبخند زدن یاد بگیرن به پرنده ها هم سلام کنن و یا حتی شاید پرنده نگر شن!

 

ما یه برچسب مخصوص شیشه ماشین هم چاپ کردیم. اگه از اون هایی هستید که به پرنده ها سلام میکنید، میتونید از این برچسبا از مابگیرید و بچسبونید به شیشه ماشینتون!

حتی میتونید پیکسل سلام پرنده رو از انجمن آوای بوم بگیرید و اگه علاقه داشتید به کیف یا لباستون وصلش کنید.

مشاهیر پرنده نگری ایران

/در

آذر ماه سال 1386 برای پرنده های ایران همراه با اخبار و رویدادهای خوبی بود. در این زمان اولین گروه پرنده شناسی و پرنده نگری ایران با عنوان طرلان تاسیس گردید.پیش تر  تاریخچه پرنده نگری را با شما به اشتراک گذاشته ایم. در این مقاله قصد داریم شما را با مشاهیر پرنده نگری ایران آشنا کنیم. مدیر و موسس این گروه مهندس علیرضا هاشمی کارشناس زیست شناسی و کارشناس ارشد محیط زیست در این باره می گوید:

” از فعالیت گروه طرلان بعنوان نخستین گروه تخصصی پرنده نگری ایران سالها می گذرد. در این مدت به ترویج فرهنگ پرنده نگری پرداختیم و درکنار چنین فعالیت هایی، جهت پایه گذاری این صنعت درکشورمان تلاش نمودیم” ، ” ما معتقدیم پرنده نگری درکنار زیبایی های منحصر بفرد خود از جمله راهكارهای مناسب جهت جلب مشارکت مردمی برای دستیابی به محیط زیستی پایدار است”.

اما بزودی دایره فعالیتهای گروه طرلان از مرزهای ایران فراتر رفت و پای این گروه تخصصی را به فعالیتهای بین المللی و طرح های حفاظتی سازمان ملل متحد باز نمود. این گروه بعدها در سال 1390 با طراحی و تاسیس فروم پرندگان ایران عده زیادی از متخصصان و علاقمندان پرندگان را در تالار گفتگوی پرنده نگری گرد هم آورد و بستر مناسبی برای ارائه آموزش پرنده شناسی، پرنده نگری و عكاسی از پرندگان را در کشور فراهم نمود.

دکتر آرش حبیبی آزاد

سال 1394 دکتر آرش حبیبی آزاد مدرس پرنده نگری و دارای دکترای مدیریت با ایجاد گروههای بایقوش در تلگرام برای شناسایی پرندگان آزاد در طبیعت سرآغاز تحولات بزرگی در فرهنگ پرنده نگری کشور را رقم زد. دکتر حبیبی آزاد پیش از آن از تیرماه 1387 ضمن فعالیت مستمر در تالار گفتگوی پرنده نگری، تنیجه پژوهش های خویش در زمینه پرندگان را در وبلاگ شخصیش “پرنده نگر” منتشر می نمود. وی در این وبلاگ با استفاده از ادبیات عالی، موجز و خواندنی و با ارائه عكسهایی که خود در طبیعت از پرندگان میگرفت همزمان آموزش پرنده نگری و آموزش مكرر حفاظت از پرندگان و طبیعت را ارائه می نمود. گروههای آموزشی بایقوش در تلگرام بزودی به بزرگترین مرجع شناسایی پرندگان آزاد در طبیعت ایران تبدیل شد و در طی مدت کوتاهی طبیعت دوستان بسیاری از سراسر کشور را با پرنده نگری آشنا نمود و جذب این فعالیت مفید کرد.

اکبر نعمتی

در بهمن ماه سال 1387 اکبر نعمتی پژوهشگر علاقمند به طبیعت، سنگ بنای یک وبسایت علمی تحت عنوان دانشنامه پرندگان ایران را بنا نهاد و در آن با ارائه آمار، تصاویر و طبقه بندیهای گونه های پرندگان موجود در ایران اطلاعات مفیدی برای پرنده نگران فراهم نمود. دانشنامه پرندگان ایران بعد از مراحل توسعه و تكمیل بانكهای اطلاعاتیش موفق به کسب مقام علمی در جشنواره های ایران و دریافت تندیس طلایی گردید و در مراحل بعد نیز موفق به ارائه نسخه آزمایشی اپلیكیشن دانشنامه پرندگان ایران بر روی سیستم عامل اندروید گردید.

محمد جواد پرستگاری

 وبسایت “پرنده نگری در ایران” بعنوان اولین مرجع پراکنش پرندگان در 25 مهرماه سال 1393 با ثبت اولین تصاویر توسط مدیریت این سایت رسما افتتاح گردید. محمد جواد پرستگاری جوانی سخت کوش و خوش فكر ، فارغ التحصیل رشته صنایع با پشتوانه ی علمی بسیار غنی در زمینه شناخت پرندگان که در برگیرنده تجربه ی بیش از دو دهه تلاش پدرش کاظم پرستگاری در زمینه ساخت ماکت هم اندازه و همرنگ از بسیاری از گونه های پرندگان ایران بود برای اولین بار ایده ارزشمند جمع آوری اطلاعات مربوط به پراکنش پرندگان ایران را اجرایی نمود.

این سایت با بهره گیری از نقشه های گوگل و ارائه گالری عكسی با طراحی ایده آل این امكان را برای پرنده نگران فراهم نمود تا تجربیات و مشاهدات خود از پرندگان ایران را بطور دقیق تری به اشتراک گذارند و سرآغاز فصل جدیدی از توان علمی محققین ایرانی در مورد رفتارها، زیست گاهها و مهاجرت پرندگان را بنا نهند. در این سایت امكان عضویت برای علاقه مندان و ثبت تصاویر پرندگان فراهم گردید و برای اولین بار با بهره گیری از نقشه های ماهواره ای گوگل امكان ثبت اطلاعات جغرافیایی و فصلی مشاهدات نیز برای پرنده نگرها فراهم شد.

محمود کلنگری

موسسه آوای درنای خاکستری یكی از اولین موسسات زیست محیطی غیردولتی خارج از مرکز بود که در استان مرکزی به مدیریت محمود کلنگری تاسیس گردید. این موسسه به دلیل شرائط جغرافیایی استان مرکزی که تالاب میقان این استان را میزبان پرندگان مهاجر نموده بود با محوریت حفاظت از پرندگان و ایجاد سایت پرنده نگری در کنار تالاب شكل گرفت . در وبسایت این موسسه در مورد هدف تاسیس آن اینگونه آمده است :

” موسسه زیست محیطی آوای درنای خاکستری با هدف بهبود شرایط زیست محیطی استان مرکزی و ایران تاسیس گردیده است. این مجموعه غیر دولتی سعی دارد با فعالیت در عرصههای فرهنگی و آموزشی،نگاه و رفتار عموم مردم را نسبت به ارکان محیط زیست تغییر بدهد.همچنین با فعالیت در زمینه درمان و رهاسازی حیات وحش آسیب دیده،میكوشد تا از تاثیرات مخرب بر تنوع زیستی استان مرکزی و ایران بكاهد. “

ایمان ابراهیمی

ایمان ابراهیمی دانشجوی کارشناسی ارشد رشته روانشناسی در دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1394 اولین موسسه پرنده شناسی و پرنده نگری استان اصفهان را با عنوان موسسه آوای بوم تاسیس نمود. ایمان ابراهیمی که از مدرسین باتجربه پرنده شناسی و راهنمای تخصصی گردشگری بود عده ای از شاگردان علاقمند و متعهد خود را در غالب یک تیم اجرایی و علمی گرد هم آورد و با برگزاری تورهای پرنده نگری به تبلیغ و آموزش پرنده نگری در سطح استان اصفهان مبادرت نمود. موسسه آوای بوم در بخش تیمار پرندگان به محل ارجاع پرندگان زخمی و آسیب دیده در مرکز ایران بدل شد و در مدت کوتاهی تعداد زیادی از پرندگان وحشی را نگهداری، تیمار و رهاسازی نمود.

حامد موسوی

باشگاه پرنده نگری ایرانیان موسسه ی جدید دیگری بود که در سال 1394 در تهران توسط حامد موسوی با محوریت آموزش پرنده نگری تاسیس گردید و ضمن برگزاری تورهای متعدد در سطح تهران و ارائه آموزشهای مفید با همكاری شهرداری تهران اقدام به تاسیس اولین سایت پرنده نگری در پارک جمشیدیه تهران نمود.

بهراد فرخنده

بهراد فرخنده پرنده نگر فعال و سختكوش تهرانی در سال 1395 در سن 15 سالگی عنوان جوان ترین پرنده نگر ایران را به خود اختصاص داد و مورد تقدیر و تشویق بزرگان پرنده شناسی ایران قرار گرفت. وی که با کمک پدرش از سن 10 سالگی فعالیت پرنده نگری را آغاز نموده بود تا سال 1395 موفق به تعداد رکورد زیادی از گونه های پرندگان ایران شد. بهراد فرخنده با حضور در زیستگاه پرندگان خاص در اقصی نقاط ایران و تهیه تصاویر عالی از این پرندگان و با به اشتراک گذاردن این تصاویر زیبا کمک بزرگی به ترویج فرهنگ پرنده نگری نمود.

اکنون با گذشت یک دهه از فعالیت های این افراد، تعداد بسیار زیادی از هموطنان علاقمند به طبیعت با فرهنگ پرنده نگری و به تبع آن فرهنگ حفاظت از طبیعت آشنا شده اند و عده کثیری از کوشندگان این راه در سراسر کشور بخشی از فعالیتهای داوطلبانه خویش را در راه تهیه و توسعه پایگاههای بزرگ اطلاعاتی از پرندگان ایران همه روزه مصروف میدارند. تعداد بسیار کثیری از هموطنان طبیعت گرد، کوهنورد، عكاس و افرادی از سایر گروههای اجتماعی همه روزه اطلاعات ارزشمندی از طبیعت پرندگان ایران تهیه و به اشتراک میگذارند. امید است در آینده، پرنده نگری به تفریحی فراگیر و با نشاط در بین کلیه اقشار جامعه تبدیل گردد.

دسترسی سریع

اطلاعات تماس

آدرس: اصفهان، خیابان سجاد، خیابان ارباب، کوچه قصر، پلاک ۲

ایمیل: info@avayeboom.com

شماره تماس: 09914013781

شماره تماس منابع انسانی: 09361761021