در دنیا 87 گونه ماهی خورک وجود دارد که در ایران نیز 3گونه از آنها مشاهده شده است. ماهی خورک ابلق ، ماهی خورک کوچک و ماهی خورک گلو سفید نام این 3گونه است. در گذشته مطالبی در مورد لانه سازی پرندگان ، قدرت بینایی و چشمان پرندگان و راز مهاجرت پرندگان را با شما به اشتراک گذاشتیم. همچنین به موضوعاتی چون گرمایش جهانی و تاثیر آن برروی پرندگان و مقابله پرندگان با تغییرات دما پرداخته ایم. اکنون قصد داریم شما را با پرنده ای به نام ماهی خورک بیشتر آشنا کنیم.

ماهی خورک ها در دنیا

بزرگترین ماهی خورک دنیا در استرالیاست و کوکابورای خندان (laughing kakooburra) نام دارد که وزنی در حدود 15 برابر ماهی خورک کوچک دارد. برخی از ماهی خورک های جهان بر خلاف اسمشان به ندرت ماهی می خورند و در نزدیکی آب مشاهده می شوند! ماهی خورک ها گاهی از حشرات نیز تغذیه می کنند از جمله سنجاقک ها و حشرات موجود در حاشیه ی آب.

نحوه شکار

اگر به اندازه کافی خوش شانس هستید که این پرنده را در محل نشستنش ببینید، از نزدیک به آن نگاه کنید. به محض این که شکارش را درنظر بگیرد، سرش را به بالا و پایین تکان میدهد تا موقعیت دقیق ماهی را درک کند. بعد از آن، پرنده با بال های باز درون آب شیرجه می زند، و در این حالت چشمانش با پلک سومش محافظت می شود. زمانی که ماهی گرفتار می شود، ماهی خورک آن را به محل نشستن خود برمی گرداند. ماهی خورک تنها با یک قدم به پرواز درمی آید، مستقیم و سریع پرواز می کند و توانایی درجا بال زنی هنگام شکار را دارد. بسیاری از ماهی خورک های نابالغ در اولین تجربه شیرجه زدن خود شکست می خورند و در آب غرق می شوند و می میرند.

لانه ماهی خورک

ماهی خورک ها در حاشیه رودخانه ها بصورت جفتی درون زمین نقب می زنند. این حفره ها میتوانند تا 140 سانتی متر طول داشته باشند، و به اتاق های تو در تو ختم شود، و ساخت آن روزها طول می کشد. علیرغم این آنها تا 3 جوجه آوری در سال دارند و هر دفعه از لانه ای جدید استفاده می کنند به این دلیل که به محض رشد پر های جوجه، تونل پر از ماهی های متلاشی شده می شود!

در دوران گذشته، سنت ناخوشایندی وجود داشت که مردم را درگیر کشتن ماهی خورک و آویختن آن به گیره ای خارج از منازل می کرد. دلیلش این تفکر بود که منقار ماهی خورک می تواند به سمت حرکت هوا اشاره کند و مانند بادنما عمل کند! بسیاری نیز این پرنده ها را شکار کرده و در شیشه نگهداری می کردند تا از پرهای آنها برای تزئین کلاه استفاده کنند.

با وجود این که ماهی خورک عموما پرنده باغی نیست اما اگر دریاچه داشته باشید و نزدیک آبراهه بزرگتری زندگی کنید، احتمالا به اندازه کافی خوش شانس هستید که ماهی خورک ها جذب باغتان شوند. در زمستان سرد که آبها یخ می زنند جذب فیدرها (جایگاه های درست شده توسط انسان برای تغذیه ی پرندگان) می شوند و یا حتی از مواد دور ریز و چربی و نان تغذیه می کنند.

مهاجرت

ماهی خورک ها در زمستان به مناطقی که آب یخ زده نباشد مهاجرت می کنند. به دلیل کمبود غذا در زمستان های سخت، دچار مرگ و میر بسیار می شوند و جمعیت آنها به خطر می افتد. برخی از گونه های ماهی خورک در زمستان نیازمند تغذیه تا حتی 15 ماهی در روز می باشند.

ماهی خورک کوچک، بیشترین ماهی خورکی که در ایران دیده میشود، در نور و درحال پرواز مانند نوری آبی دیده می شود. اگر آنقدر خوش شانس باشید که آنها را در حالت نشسته ببینید، متوجه پرهای زینتی قرمز-نارنجی زیر بدنش و منقار خنجرمانندش می شوید. منقار ماهی خورک ها به سختی خنجر می باشد تا بتواند ماهی را مانند نیزه زدن شکار کند. نرها و ماده ها با دقت بسیار بالا از هم متمایز می شوند، بطوریکه برخلاف اکثر پرندگان، ماده ها رنگی تر از نرها هستند و پایه قرمزمانندی روی فک پایینی خود دارند. درخشش خیره کننده آبی رنگ پرهای پشتی این پرنده بدلیل رنگ دانه های پرها نیست بلکه نتیجه انعکاس نور است.

از ماهی خورک ها سه گونه در ایران یافت می شود. تصاویری که در بالا مشاهده می کنید به ترتیب ماهی خورک کوچک ، ماهی خورک ابلق و ماهی خورک گلو سفید (سینه سفید) می باشند. همانطور که در بالا گفته شد ماهی خورک ها از جمله پرندگان باغی نیست اما اگر در آن منطقه برکه، استخر یا آبگیری باشد امکان اینکه این پرنده زیبا را مشاهده کنید وجود دارد و چنانچه توانستید این رکورد را داشته باشید خوش شانس بوده اید.