پرنده نگری چیست ؟ پرنده نگری برای شما هم واژه ای است آشنا که معنی دقیق آن را نمیدانید؟ دوست دارید بدانید پرنده نگر کیست و در مورد پرنده نگری چه چیز هایی وجود دارد؟ تور پرنده نگری در ایران بسیار برگزار میشود. در این مطلب با ما باشید تا از پرنده نگری و پرندگان مهاجر و بومی ایران بیش از پیش دانسته و بیاموزید که چگونه میتوان از مشاهده ی پرندگان وحشی لذت برد. همچنین در مطالب آوای بوم با باید ها و نباید های برنامه پرنده نگری آشنا شوید.

نگریستن به طبیعت و اجزای آن و تامل در رازهای آن همیشه برای بشر لذت بخش و اعجاب انگیز بوده است. بشر در آغاز برای حفظ بقا مجبور به مشاهده و شناخت طبیعت پیرامون و دیگر جانداران بوده است. اما رفته رفته با گسترش شهر نشینی و دوری انسان از طبیعت، این دیدگاه تغییر کرد و امروزه به دیدگاه علمی و زیباشناسی بدل گشته.

امروزه انسان ها به شکل های مختلف و با برگزاری تورهای مختلف و تخصصی به دیدار طبیعت رفته و خود را با طبیعت پیوند می زنند. از جمله آنها می توان به پرنده نگری اشاره کرد.

پرنده نگری چیست ؟

اما برسیم به این موضوع که پرنده نگری چیست؟ تصور کنید برای مشاهده پرندگان مورد علاقه خود به زیستگاه های طبیعی آنها می روید، از مشاهده پرندگان در پارک های شهری نزدیک به محل زندگیتان گرفته تا سفر به زیستگاه های خارج از شهر و اختصاصی مانند تالاب ، جنگل، کوهستان و … . پس از ورود به محل مورد نظرتان با توجه به صدای پرندگان یا تحرکشان به جستجوی آنها می پردازید و با وسایل کمکی همچون دوربین دوچشمی به صورت دقیق تر و بهتر پرندگان را مشاهده می کنید. سپس با کمک گرفتن از کتاب راهنمای پرندگان خود آن را شناسایی و در life list خود ثبت می کنید. و تصور کنید آن پرنده ای که مشاهده کردید، تنها پرنده ی اندمیک ایران یعنی زاغ بور باشد! این فعالیت را پرنده نگری می نامند.

تعریف پرنده نگری و پرنده نگر

پرنده نگری (Bird Watching) فعالیتی است تفریحی که در آن به مشاهده پرندگان در زیستگاه طبیعی خودشان پرداخته می شود. پرنده نگری به شکل های مختلفی برگزار می گردد و گستره آن بر خلاف دیگر شاخه های مشاهده حیات وحش (wildlife observation ) به شهرها و پارک های شهری نیز کشیده شده است. از همین رو طرفداران زیادی را به خود جذب کرده. البته جذابیت های بیشماری در این فعالیت وجود دارد که باعث افزایش روز افزون پرنده نگر ها شده است. گفته می شود در کشورهایی همچون انگلیس و آلمان برابر با طرفداران فوتبال پرنده نگر وجود دارد. در ادامه به این جذابیت ها و دلایل آن خواهیم پرداخت.

همانطور که در بالا ذکر شد پرنده نگری با اهداف و شکل های مختلفی برگزار می شود ولی وجه مشترک در همه آنها مشاهده پرندگان و لذت بردن از آنهاست. لذت از زیباییشان گرفته تا رفتارهایی که برای هر شخص جذابیت خاص خود را دارد و هرکدام معمایی را در ذهن بیننده تداعی می کند.

تفاوت پرنده نگری و پرنده شناسی

اما پرنده نگری چیست و چه تفاوتی با پرنده شناسی دارد؟ برخلاف پرنده شناسی که به مباحث تخصصی مانند ژنتیک، فیزیولوژی و … پرداخته می شود ، مشاهده پرندگان به دانش خاصی نیاز ندارد و کاملا جنبه تفریحی دارد. اما بیشتر پرنده نگران پس از مدتی و کسب تجربه، به اطلاعات میدانی بالایی از پرندگان دست می یابند. با ثبت اطلاعات برنامه ها در سایت ها و انجمن های پرنده نگری، اطلاعات علمی قابل توجهی از وضعیت پرنده ها بدست می آید.

چرا پرنده نگری ؟

دلایل بسیاری برای انتخاب این فعالیت وجود دارد که در اینجا به معرفی برخی از مهمترین آنها می پردازیم.

 

 

از مهمترین دلایل پیوند دیرینه انسان با پرندگان دلایل زیبا شناسی و سمبلیک می باشد. با کمی جستجو در متون ادبی جهان از جمله اشعار و رمان ها خواهیم دید که پرندگان از گذشته تا به امروز مورد ستایش قرار گرفته اند و تمثیلی از احساسات انسانی بوده اند. از طنین آوازشان گرفته تا زیبایی و رنگ های مسحور کنندشان ، عشق مثال زدنیشان و همچنین پروازشان در اوج که همیشه نماد آزادی و پیشرفت بشر بوده است.

همچنین این علاقه را در نگار گری ها و نقوش به جا مانده از گذشته در بناهای تاریخی و دیگر آثار هنری نیز می توان مشاهده کرد. از جمله آنها می توان به سبک نگارگری گل و مرغ بر کاشی ها اشاره کرد همچنین آثارش را در عمارت های دوره صفویه می توان دید.

این ها فقط اشاره ای به علاقه و توجه انسان به پرندگان از دیدگاه ادبی و هنری بود و پرداختن بیشتر به این موضوع خارج از چارچوب این مقاله است. آشنایی با پرنده نگری به صورت کلی، هدف اصلی این مطلب است.

خصوصیات و جذابی های مشاهده پرندگان

پرندگان به واسطه قدرت پرواز شانس بیشتری نسبت به برخی حیوانات برای بقا داشته اند به همین دلیل از تنوع و جمعیت بالایی برخوردار هستند. تنوع در تعداد، اندازه ، رنگ ، رفتار ، زیستگاه و … از سسک تاج طلایی نه سانتی متری گرفته تا غول حواصیل یک و نیم متری. از ظرافت نقش و رنگ یک سهره گرفته تا ابهت و جسارت یک عقاب مارخور دراوج آسمان. از آواز بلبل تا طنین صدای درنای طناز برفراز تالاب. همگی نشان دهنده تنوع بالای این موجودات زیبا می باشد. یک پرنده نگر شانس تماشای این جلوه های یکتای طبیعت را دارد.

در فصل هایی که بیشتر حیوانات از جمله خزندگان و برخی پستانداران به خواب زمستانی می روند، بیشتر پرندگان به دلایل مختلف دست به مهاجرت می زنند. همین موضوع باعث می شود که در تمام طول سال شانس مشاهده آنها وجود داشته باشد. مثلا شما به عنوان پرنده نگر در فصل زمستان پرندگانی را مشاهده خواهید کرد که در بهار به زادگاهشان بازگشته و پرندگان دیگری جایگزین آنها خواهند شد. این اتفاق موجب تنوع در مشاهده آنها می گردد.

هم چنین پرندگان را می توان تقریبا در تمامی زیستگاه ها مشاهده کرد. از زیستگاه های آبی گرفته تا بیابان ها، جنگل ها، کوهستان و حتی پارکهای شهری. از این رو شما به عنوان پرنده نگر شانس زیادی برای مشاهده پرندگان در همه جا  دارید. حتی در یک گشت پرنده نگری شهری!

پرنده نگری و پرنده نگر در یک کلام!

در پایان می توان پرنده نگری را، راهی به سوی آرامش و دوری از فشارهای زندگی در دنیای مدرن دانست. در پرنده نگری شما به عنوان پرنده نگر بیشتر آنچه که برای پر کردن اوقات فراغتتان نیاز دارید کسب می کنید. از یک برنامه چند ساعته در پارکهای شهری برای کسب آرامش گرفته تا برنامه های مهیج و ماجراجویانه چند روزه برای دیدن پرنده ای خاص. باید و نباید های این فعالیت نیز چندان دشوار نیست و میتوانید با مرور آن ها، بدون آسیب به طبیعت از حضور در آن لذت ببرید. امیدواریم توانسته باشیم در این مطلب به خوبی به این سوال که تعریف پرنده نگری چیست پاسخ دهیم. امیدواریم با خواندن این مطلب، به زودی شما هم یک پرنده نگر شوید!