لیکوی ابرو سیاه
پرنده ای که بعد از مدت طولانی در بورنئو دوباره کشف شد!
کشف مجدد گونه‌های پنهان در حیات وحش به دانشمندان و کارشناسان محیط زیست کمک می‌کند تا به سوالات مختلفی در طول قرن گذشته پاسخ داده و در اختیار علاقه‌مندان قرار دهند. در این مقاله به یکی از اکتشافات از پرندگان پنهان پرداخته می‌شود.
نگارنده مقاله: سجاد زارعیان
«تمام مطالب منتشر شده در وبلاگ آوای بوم نشان دهنده نظرات نویسنده مطلب بوده و لزوما دیدگاه‌های انجمن را منعکس نمی‌کند.»
عکس 1- لیکوی ابرو سیاه که دوباره کشف شد. عکس از محمد سورانتو و محمد ریزکی فوزان
پرنده‌ای که تنها یک گونه از آن در بین سالهای میلادی 1843 و 1848 ثبت شده بود، در قسمت اندونزی جزیره بورنئو مجدداٌ کشف شده‌است.
در ماه اکتبر 2020 میلادی (ماه مهر1399شمسی) محمد سورانتو و محمد ریزکی فوزان پرنده پنهان، لیکوی ابرو سیاه را در طی یک سفر هفتگی برای جمع آوری محصولات جنگلی در استان کالیمانتان یافتند. بعد از گرفتن پرنده که ناشناخته بود، آنها عکس‌هایی گرفتند و یادداشت کردند و سپس پرنده را بدون آسیب در جنگل آزاد کردند. آنها عکس‌ها را به گروه پرنده‌نگری محلی گالیتوس ارسال کردند به امید آن که بتوانند آن را شناسایی کنند.
گروه پرنده‌نگری گمان برد که این پرنده لیکوی ابرو سیاه باشد و فوراٌ با پرنده‌شناسان پانچی گوستی اکبر، تگو ویلی نوگور و دینگ لی یانگ ارتباط گرفتند. آنها عکس‌های گرفته شده در کالیمانتان جنوبی را با توضیحات راهنمای میدانی اخیر در مرکز تنوع زیستی طبیعی در هلند و عکس‌های تنها گونه شناخته شده مقایسه کردند.
لحظه‌ی اکتشاف!
این لحظه مثل یک لحظه اکتشاف بود! این جمله را گوستی اکبر یکی از اعضای گروه حفاظت از پرندگان اندونزی گفت. این پرنده به عنوان یک ابهام بزرگ در پرنده شناسی اندونزی خوانده می‌شود. تعجب‌آور است که این پرنده در انقراض نیست و در این جنگل‌های با ارتفاع کم همچنان زندگی می‌کند و مقداری ترسناک است! به دلیل آنکه ما نمی‌دانیم این پرندگان در امنیت هستند یا چه مقدار زمانی ممکن است زنده بمانند.
پرنده‌شناسان و مردانی که پرنده را پیدا کردند یک مقاله کوتاه درباره این کشف در تاریخ 25 فوریه در مجله باشگاه شرقی پرنده‌نگری آسیا( BirdingAsia ) منتشر کردند. آنها می‌گویند اطلاعات تکمیلی را در ماه‌های بعدی منتشر خواهند کرد.
عکس 2- لیکوی ابرو سیاه در کنار یک کاغذ پول واحد اندونزی به عنوان مقیاس، عکس از محمد سورانتو و محمد ریزکی فوزان
عکس‌های بعدی از پرنده زنده لیکوی ابرو سیاه فورا اطلاعات جدیدی درباره این گونه ارائه داد. دانشمندان اکنون درک بهتری از این گونه با رنگبندی دارند. پاها، منقار و چشم لیکوها مقدار اندکی با گونه اصلی متفاوت بودند، اما تفاوت برای دانشمندان تعجب‌آور نبود. به دلیل آن که در آن مناطق رنگ در طول فرآیند تاکسیدرمی تغییر می‌کند.
کشف مجدد به دانشمندان و کارشناسان محیط زیست کمک می‌کند تا به سوالات مختلفی در طول قرن گذشته پاسخ بدهند. دانشمندان هرگز اطمینان نداشتند که این پرنده در کجای حیات وحش زندگی کرده است. تنها گونه اصلی که توسط طبیعت‌شناس و زمین‌شناس آلمانی کارل شارنر در بین سالهای میلادی 1843 و 1848 مشاهده شد، ابتدا رد شد و به عنوان گونه‌ای از جاوه ثبت شد.
در سال 1895 طبیعت‌شناس یوهان بوتیکوفر ثابت کرد که این گونه از جاوه نیست، زیرا شاونر پرنده‌ای در این جزیره مشاهده نکرده بود. بعد از بررسی دقیق ثبت‌های شارنر در اندونزی، دانشمندان ارزیابی کردند که ممکن است که او پرنده را در نزدیکی شهر مارتاپورا در بورنئو پیدا کرده است.
کشف مجدد لیکوی ابرو سیاه در میان شیوع کرونا
آقای نوگوهورو از نویسندگان مقاله که در پارک ملی سبانگائو در کالیماتان کار می‌کند میگوید: من فکر می‌کنم که خیلی عجیب است که ما یکی از قابل توجه‌ترین کشف‌های جانورشناسی را به صورت آنلاین در اندونزی ثبت کرده‌ایم و شیوع بیماری کرونا، مانع بازدید ما از سایت شده است. به دلیل اقدامات ایمنی کووید 19، دانشمندان قادر به سفر به منطقه‌ای که لیکوی ابرو سیاه پیدا شده نبوده اند، اما آنها برای مقاله دوم که ثبت اکولوژی است کار می‌کنند و امیدوار هستند که با آژانس‌های دولتی محلی برای جست و جوهای بعدی در این سال کار کنند.
آقای یانگ از نویسندگان مقاله و کارشناس محیط زیست سنگاپوری از موسسه بین المللی بردلایف(BirdLife international) میگوید: وقتی که این نمونه‌ها کشف شد، پرندگانی مثل پنگوئن بزرگ و کبوتر مسافر که اکنون منقرض شده هستند، زنده بودند. اکنون برای کارشناسان محیط زیست شانسی وجود دارد تا این جنگل‌ها را برای حفاظت از لیکوها و سایر گونه‌ها ایمن سازند.
دانشمندان اکنون اطلاعات کمی از لیکوی ابرو سیاه دارند، اما نویسندگان اندونزیایی مقاله امیدوار هستند که با آژانس‌های دولتی محلی برای کسب اطلاعات بیشتر کار کنند. آنها سفرهایی به بورنئو برای شناسایی دقیق جایی که این گونه زندگی می‌کند، مصاحبه با مردم محلی، مطالعه رفتار لیکو و ارزیابی اطلاعات جمعیتی که می‌تواند وضعیت گونه را در اتحادیه بین‌المللی برای حفاظت از لیست سرخ گونه‌های در معرض تهدید ارائه دهد، طراحی خواهند کرد.
آقای میترمیر کارشناس بررسی گونه‌های در معرض تهدید در موسسه حفاظت از پرندگان آمریکا( ABC ) گفت: در جهان بیش از 150 گونه پرنده که اخیراٌ به عنوان گمشده و بدون مشاهدات ثبت شده در 10 سال گذشته وجود دارند. هم اکنون موسسه بین المللی بردلایف و وب سایت ایبرد در حال همکاری برای کمک به یافتن این پرندگان هستند.
آقای بارنی لانگ کارشناس موسسه حفاظت جهانی( GWC ) و سرپرست برنامه تحقیقاتی گونه‌های گمشده میگوید:کشف مجدد لیکوی ابرو سیاه امید و انگیزه برای یافتن سایر گونه‌های پرنده گمشده در جهان را بالا می‌برد. کشفهایی مانند این باورنکردنی هستند و به ما امید بالایی می‌دهند که ممکن است سایر گونه‌هایی که از زمان‌های طوانی گمشده هستند پیدا شوند.
همکاری‌ها بین کارشناسان محیط زیست، جوامع محلی و بومی برای حفظ این گونه‌های پنهان بسیار حیاتی است.
موسسه حفاظت جهانی( GWC )، موسسه حفاظت از پرندگان آمریکا( ABC ) موسسه بردلایف و وب سایت ایبرد برای بالا رفتن تحقیقات در زمینه پرندگان گمشده در جهان با هم در حال همکاری هستند.
- گزارش از موسسه حفاظت از پرندگان آمریکا
