روز جهانی پرندگان مهاجر
روز جهانی پرندگان مهاجر هر ساله در دو روز یعنی دومین روز شنبه در ماه‌های اکتبر و می برگزار می‌شود. در این دو روز در سرتاسر جهان برنامه‌های متنوعی اجرا می‌شود تا نیاز به همکاری بین‌المللی برای حفاظت از پرندگان مهاجر و زیستگاه‌های آنها را در سطح جهانی مطرح و برجسته کند.
نگارنده مقاله: محمدعلی آقاابراهیمی
«تمام مطالب منتشر شده در وبلاگ آوای بوم نشان دهنده نظرات نویسنده مطلب بوده و لزوما دیدگاه‌های انجمن را منعکس نمی‌کند.»
همه ساله در این روز، انجمن‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد در سراسر دنیا اقدام به برگزاری رویدادهای آموزشی متنوعی می‌کنند. این رویدادها برای ارتقاء سطح دانش مردم و جلب توجه سازمان‌ها و دولت‌ها برای حفظ محیط‌زیست و پرندگان انجام می‌پذیرد.
مجموع رویدادهای مرتبط با این روز، هر سال با تمرکز بر روی یک موضوع و با استفاده از یک شعار برای آن سال برگزار می‌شود. سال 2006 میلادی اولین سال برگزاری این رویداد جهانی بود که با شعار “پرندگان مهاجر هم‌اکنـون به کمــک مــا نیازمندند” برگزار گردید. در سال گذشته نیز موضوع اهمیت اتصال و پیوستگی زیستگاه‌های موجود در مسیر مهاجرت پرندگان با شعار “پرندگان، جهان ما را به هم متصل می‌کنند” انتخاب گردیده بود.
امسال شعار “بخوان، پرواز کن، اوج بگیر مثل یک پرنده” برای این روز در نظر گرفته شده و هدف از این انتخاب الهام بخشیدن و درگیر نمودن مردم سراسر جهان از هر سن و قومیتی است برای همکاری در شناخت پرندگان مهاجر و حفاظت از آنها و همچنین محافظت از زیستگاه‌‌هایی که در مسیر مهاجرت آنها قرار دارد.
امسال موضوع روز جهانی پرندگان مهاجر دعوت از مردم سراسر جهان است تا با گوش دادن به نوای دلنشین آنها و تماشای پرواز و اوجگیری آنها در زیستگاه‌های مختلف با آنها ارتباط برقرار کنند.
پرندگان مهاجر به عنوان سفیران جهانی طبیعت در همه جا دیده می‌شوند، در شهرها و روستاها، در پارک‌ها و حیاط خانه‌ها، در جنگل‌ها و کوه‌ها، در تالاب‌ها و در کنار سواحل دریاها و اقیانوس‌ها. آنها همه این زیستگاه‌ها را به هم متصل می‌کنند و باعث ارتباط و اتصال مردم سراسر جهان با یکدیگر می‌شوند و در همین راستا ارتباط مردم با کره زمین، محیط زیست و حیات وحش را یادآوری می‌کنند. همچنین پرندگان مهاجر از طریق عادت‌های فصلی خود به طور منظم چرخه‌های طبیعت را به ما یادآوری می‌کنند.
در حقیقت، میلیاردها پرنده مهاجر همه ساله به آواز خواندن، اوج گرفتن و پرواز کردن بین مکان‌های تولید مثل و غیر تولید مثل خود ادامه می‌دهند و در این مسیر انسان را برای تماشای رنگها و طرح‌های زیبا و متنوع خود و شنیدن آواهای دلنشین خود دعوت می‌کنند.
در سال‌های اخیر و در طول بیماری همه‌گیر کرونا، همزمان با محدود شدن حرکات و رفتار اجتماعی انسان‌ها، بسیاری از فعالیت‌های مخرب انسان کند شده و از سوی دیگر، مردم در سراسر جهان برای اولین بار بیشتر و فراگیرتر از همیشه به نوای پرندگان گوش می‌دهند و پرواز و اوجگیری آنها را تماشا می‌کنند. برای بسیاری از مردم جهان، آواز و پرواز پرندگان در طی همه‌گیری باعث ایجاد آرامش و شادی شده و مردم را به یکدیگر و طبیعت متصل نموده است.
در این سال‌ها دانشمندان در سراسر جهان در حال مطالعه تأثیر همه‌گیری بر روی پرندگان و سایر حیوانات وحشی بوده‌اند. آنها همچنین در حال بررسی چگونگی تاثیر خاموش شدن جهانی فعالیت‌های انسانی ناشی از همه‌گیری کووید19 بر پرندگان و حیات وحش و بررسی مزایای مثبت پرندگان و طبیعت بر سلامتی روح و روان انسان بوده‌اند. واضح است که این بیماری همه‌گیر، چالشی بی‌سابقه برای بشر بوده و در عین حال، سطح کاملاً جدیدی از آگاهی و قدردانی از حیات وحش و پرندگان و اهمیت طبیعت برای رفاه حال انسان را به ارمغان آورده است.
بنابراین روز جهانی پرندگان مهاجر در سال 2021 نه تنها برای پاسداشت پرندگان مهاجر است، بلکه لحظه مهمی نیز برای تأمل در رابطه جهانی ما با طبیعت و برجسته کردن تمایل جمعی ما برای انجام کارهای بیشتر برای حفاظت از پرندگان و طبیعت در دنیای پسا همه‌گیری است.
رویدادهای ثبت شده به مناسبت روز جهانی پرندگان مهاجر 2021 شامل برنامه‌های آموزشی، رویدادهای رسانه‌ای، آزمون‌ها، مسابقات و نمایش فیلم‌هایی در سراسر جهان خواهد بود. رویدادهای این روز که توسط سازمان‌هایی تحت نظارت سازمان ملل و کنوانسیون‌های بین دولتی برگزار می‌گردد اولین بار در سال 2006 برای خنثی کردن تبلیغات منفی بر علیه پرندگان مهاجر به عنوان حمل کنندگان بالقوه ویروس بسیار بیماریزای آنفلوانزای فوق حاد پرندگان در جهان آغاز گردید و هم اکنون پس از برگزاری بیش از 2000 رویداد در طی این سال‌ها از محبوبیت بسیاری برخوردار شده است.
برای پاسداشت این روز ما می‌توانیم درباره‌ی نقش مهم پرندگان در حفظ حیات و تنوع زیستی بر روی زمین با افراد گوناگون صحبت کنیم و بخصوص برای کودکان از اهمیت حفاظت از طبیعت و پرندگان بگوییم.
