دوربین دو چشمی

تقریبا از زمان اختراع تلسکوپ در قرن 17 میلادی، دوربینهای دو چشمی با قرار گرفتن دو تلسکوپ کوچک کنار یکدیگر بوجود آمدند. در این نوشتار تلاش میکنم دوربین دو چشمی را با هدف استفاده در طبیعت معرفی کنم.

آشنایی با دوربین های دو چشمی و اصطلاحات آن

دوربینهای دو چشمی دو مشخصه اصلی دارند که این دو مشخصه تعیین کننده قدرت دید و شفافیت تصویر در نور کم است و به صورت دو عدد که بین آنها علامت X قرار دارد نشان داده میشوند. برای مثال در یک دوربین 8X40، عدد سمت چپ آن نشان دهنده توان بزرگنمایی و عدد سمت راست آن اندازه قطر عدسی شیئی به میلیمتر است.

بزرگنمایی

منظور از “توان بزرگنمایی” در دوربین ها، میزان فاصله ای است که مجموعه لنزهای دوربین بطور مجازی برای شما ایجاد میکنند. برای مثال دوربینی که عدد سمت چپ آن 10 باشد میتواند یک جسم که در فاصله 100 متری شما قرار دارد را تا فاصله 10 متری به چشم شما نزدیک کند. این عدد برای دوربین با قدرت زوم 8، برابر با 12.5 متر است. نکته قابل توجه در دوربینهای دو چشمی این است که میزان زوم ثابت است و فقط فاصله کانونی در این دوربینها توسط یک پیچ تنظیم میشود.

معمولا دوربینهای دستی، رنجی بین 7X تا 10X دارند.

قطر عدسی

پارامتر بعدی، قطر عدسی شیئی است که در سمت راست نوشته می‌شود، برای مثال 8X40، هر چه قطر عدسی شیئی دوربین بزرگتر باشد، شفافیت و کیفیت تصویر بهتر است و میزان نور ورودی به دوربین هم بیشتر میشود و این کمک میکند در نور کم اجسام را بهتر ببینیم. اگر دو دوربین با قدرت زوم مساوی و کیفیت ساخت برابر را با هم مقایسه کنیم، که یکی دارای قطر عدسی 25mm و دیگری 50mm باشد عدسی بزرگتر اجسام را شفافتر و روشن‌تر نشان میدهد.

به این نکته توجه داشته باشید که هر چه قطر عدسی بزرگتر باشد فاصله کانونی آن نیز بیشتر میشود و ابعاد دوربین نیز بزرگتر میشود و این باعث سنگینتر شدن دوربین نیز میشود.

میدان دید

پارامتر بعدی میدان دید است که تعیین کننده فضای دید در فاصله ی 1000 یاردی از دوربین است و نسبت عکس، با قدرت بزرگنمایی دارد. این مشخصه به ما میگوید که در فاصله هزار یاردی (914.4 متری) چه میزان فضای عرضی قابل مشاهده است؟ که این بستگی به زاویه قابل مشاهده برای دوربین دارد و معمولا سازنده، آن را در مشخصات فنی دوربین ذکر میکند.

اندازه مردمک

این مشخصه اندازه قطر دایره ای که نور از آن خارج میشود و به چشم ما میرسد را نشان میدهد و از تقسیم قطر عدسی به قدرت بزرگنمایی حاصل میشود. برای مثال در یک دوربین 8X40 اندازه مردمک 5 میلیمتر است. برای داشتن بهترین شفافیت و روشنایی در دوربین، این اندازه باید تا حد امکان به اندازه قطر مردمک چشم انسان در تاریکی برسد. قطر مردمک چشم انسان در تاریکی تا 7 میلیمتر و در روشنایی به 3 میلیمتر میرسد. بنابراین، یک دوربین 8X40 شفافیت کافی برای پرنده نگری در نور روز را خواهد داشت.

فاصله چشم تا عدسی چشمی

حد فاصل چشم تا عدسی چشمی، فاصله ای است که در آن چشم میتواند اشیاء را با بیشترین زاویه دید و کمترین تیره گی در اطراف لنز مشاهده کند. این فاصله در بیشتر دوربینها قابل تغییر است.

حداقل فاصله فوکوس

این فاصله، حداقل فاصله ای است که دوربین دو چشمی میتواند روی آن فوکوس کند و اشیاء را واضح نشان دهد. این فاصله ممکن است بین 50 تا 200 سانتی متر یا بیشتر باشد.

انواع دوربین دو چشمی

دوربینهای دو چشمی از نظر طراحی و شکل قرار گیری منشورها به دو نوع تقسیم میشوند. نوع اول Porro prism که توسط مخترع ایتالیایی به نام Ignazio Porro در 1850 میلادی ابداع شد و مزیت آن ساخت دوربینهایی با ابعاد کوچک ولی فاصله کانونی زیاد بود. و نوع دوم Roof prism نام دارد که نوعی از آن توسط شرکت Carl Zeiss در 1905 به ثبت رسید و مزیت آن قرار گیری مجموعه عدسیها در یک راستا بوده که باعث کوچکتر شدن دوربین میشود. دوربینهای Porro ذاتاً شفافیت بهتری نسبت به دوربینهای Roof دارند. ولی به طور کلی مزیتهای دوربینهای Roof بیشتر از دوربینهای Porro است و بخاطر روش ساخت بسیار دقیق، قیمت بالاتری نیز دارند.

تشخیص این دو نوع دوربین از یکدیگر بسیار ساده است که در تصویر زیر مشاهده میکنید. دوربینهای Porro prism اندازه بزرگتری نسبت به دوربینهای Roof prism و همچنین قیمت کمتری نسبت به آنها دارند.

چگونه یک دوربین دو چشمی انتخاب کنیم؟

همانطور که توضیح داده شد چندین پارامتر در انتخاب دوربین دو چشمی مطرح هستند که هر کدام ممکن است در کیفیت و کارایی دوربین اثر گذار باشند. در زیر به چند مورد آن اشاره میکنیم.

1. قدرت بزرگنمایی

شاید به نظر رسد که هر چه قدرت بزرگنمایی دوربین بیشتر باشد پس بهتر است. اما در عمل اینگونه نیست! قدرت بزرگنمایی بیشتر، یعنی عدد سمت چپ بزرگتر، محدوده دید را کوچک میکند و همچنین به دلیل لرزشهای طبیعی دست، تمرکز روی موضوع را مشکل میکند. توجه داشته باشید که وقتی در حال تماشای یک پرنده در فاصله 100 متری هستید، یک درجه انحراف در دوربین، جابجایی به اندازه 170 سانتیمتر در تصویر مشاهده شده را خواهید داشت، بنابراین هر چه قدرت بزرگنمایی دوربین بیشتر باشد به علت کوچکتر شدن محدوده دید، کنترل آن روی موضوع سخت تر خواهد بود. پس انتخاب یک دوربین با بزرگنمایی 16X و یا 12X مناسب برای پرنده نگری نیست.

2. قطر عدسی

عدسی بزرگتر نور بیشتری جذب میکند و اجسام در نور کم واضح تر دیده میشوند ولی باعث سنگینتر و بزرگتر شدن دوربین نیز میشود، از طرفی قطر کم نیز مردمک کوچکتری ایجاد میکند و در تاریکی دید را سختتر میکند. بنابراین توجه داشته باشید که قطر عدسی کمتر از 30 میلیمتر وضوح مناسبی در نور کم نخواهد داشت.

3. پوششهای روی عدسیها

با پیشرفت تکنولوژی ساخت عدسی ها، کارخانجات تولیدی، جهت بهبود کیفیت عدسی و کاهش نویزهای نوری در عدسی ها، اقدام به ایجاد پوششهایی روی عدسی ها کردند. این پوششها شامل پوشش ضد بازتاب نور، ضد بخار، ضد خش و ضد UV هستند که در کیفیت تصویر، مقاومت عدسی و کاهش خستگی چشم بسیار مفید هستند و البته باعث افزایش قیمت نیز میشوند. این پوششها معمولا با نامهای

anti-reflective coating ،Scratch-resistant coating ،Anti-fog coating ،Ultraviolet treatment شناخته میشوند.

4. بدنه

بدنه برخی از دوربینها، نسبت به شرایط جوی نامناسب مقاومت بیشتری دارند، بنابراین توجه به ضد آب بودن و ضد ضربه بودن دوربین بسیار مهم است.

توجه داشته باشید که موارد دیگری نیز در کیفیت و شفافیت دوربین نقش دارند و هر سازنده ممکن است از روش خود برای افزایش کیفیت تصویر استفاده کند. برای مثال استفاده از گاز آرگون یا نیتروژن بین عدسیها برای جلوگیری از ایجاد بخار درون دوربین که به پرنده نگر ها بسیار کمک خواهد نمود.

بهترین انتخاب دوربین دو چشمی برای پرنده نگری

به شما اطمینان میدهم که بهترین دوربین برای پرنده نگری دوربین با بزرگنمایی 8X است نه بیشتر، و با توجه به اینکه بیشتر زمان پرنده نگری در طول روز صرف میشود و نور به اندازه کافی وجود دارد نیازی به دوربین با قطر عدسی بیشتر از 42 میلیمتر نیست. پس یک دوربین 8X42 انتخاب مناسبی است، و یا حتی دوربین 8X32 به علت کوچکتر بودن و حمل آسانتر، مناسبتر به نظر میرسد.

همچنین اگر ابعاد دوربین برای شما مهم است پیشنهاد میکنم حتما دوربینهای Roof را انتخاب کنید.

سعی کنید هزینه بیشتر را برای دوربینهایی با کیفیت عدسی بالاتر و فاکتورهایی نظیر ضد آب، ضد ضربه و ضد بخار بودن صرف کنید.

در نهایت اگر توان 8X برای شما کافی نیست، و میخواهید زوم بیشتری روی هدف داشته باشید و لازم است که به سراغ دوربینهای 12X و یا 16X بروید، حتما دقت کنید که دوربین مجهز به محل نصب روی سه پایه باشد. همچنین دقت کنید که حاصل تقسیم قطر عدسی به قدرت زوم، کمتر از 4 میلیمتر نشود.

اگر مشکلی با هزینه های بالاتر ندارید، میتوانید به سراغ دوربینهایی با تکنولوژی IMAGE STABILIZATION بروید، در این دوربینها مشکل لرزش تصویر به مقدار بسیار خوبی برطرف شده است و شما به راحتی میتوانید با زوم بسیار بالا روی هدف فکوس کنید، قیمت این دوربینها معمولا از 500 دلار شروع میشود.

چگونه از دوربین دو چشمی استفاده کنیم؟

دوربینهای دو چشمی معمول در بازار، چهار قسمت برای تنظیم دارند که به شرح زیر هستند.

تنظیم عدسی چشمی

انتهایی ترین قسمت دوربین که دریچه چشمی آن است و روی چشم شما مینشیند، فاصله چشم تا عدسی چشمی را تنظیم میکند. اگر عینکی هستید و میخواهید با عینک از دوربین استفاده کنید، چون فاصله چشم تا عدسی چشمی بیشتر میشود باید آن را کامل ببندید، و اگر از عینک استفاده نمیکنید، چشمی را بطور کامل و یا به اندازه ای که کمترین حاشیه سیاه را ببینید باز کنید.

فاصله بین دو عدسی

در تمام دوربینها، با خم کردن آنها به داخل و خارج، فاصله بین دو عدسی تنظیم میشود. اقدام بعدی که باید انجام دهید تنظیم این فاصله است. دوربین را روی دو چشم خود قرار داده و آنقدر دوربین را خم کنید تا تقریبا یک دایره واحد ببینید.

تنظیم فوکوس

معمولا بطور طبیعی، قدرت بینایی در دو چشم انسان با یکدیگر متفاوت است. اگه اطمینان دارید که هر دو چشم شما یک میزان توانایی دارد، تنظیم حلقه فوکوس را در حالت وسط قرار دهید و برای فوکوس روی هدف از پیچ وسط استفاده کنید. اگر اینچنین نیست ابتدا چشم راست خود را ببندید و با دوربین به یک هدف نگاه کنید، پیچ وسط را آنقدر بچرخانید تا فوکوس کامل روی هدف داشته باشید و اشیاء را کاملا واضح ببینید. حالا چشم چپ خود را ببندید و با چشم راست به همان هدف نگاه کنید، حلقه تنظیم فوکوس را آنقدر بچرخانید تا فوکوس کامل روی هدف داشته باشید و اشیاء را کاملا واضح ببینید. از این پس محل دقیق حلقه را به خاطر بسپارید.

تنظیم فوکوس روی هدف

اصلی ترین قسمت دوربین دو چشمی تنظیم فوکوس آن است. شما با چرخاندن این پیچ، بسته به فاصله موضوع تا چشم، میتوانید روی هدف فوکوس کنید. توجه داشته باشید که در بیشتر دوربینهای دو چشمی قدرت بزرگنمایی ثابت است، و فقط فاصله کانونی عدسی تنظیم میشود که همان فوکوس روی شبکه چشم شماست.

برخی از دوربینها نیازی به فوکوس ندارند و اصطلاحا Auto Focus نامیده میشوند. در اصل عدسی این دوربین ها عمق میدان بالایی ایجاد میکند و فاصله کانونی بزرگی دارند برای همین نیازی به فوکوس ندارند.

امیدوارم با خواندن این متن، اطلاعات مفیدی در این رابطه پیدا کرده باشید و با انتخاب صحیح دوربین دو چشمی، از پرنده نگری لذت ببرید.

Post Views: 5,151