کاکایی سر سیاه کوچک
مرغ دریایی نامی آشنا به گوش همه ی ماست. اما آیا میدانید مرغ دریایی اصلا وجود خارجی ندارد؟ این اسم نامی است بومی که به تمام پرندگان سفید رنگ قابل مشاهده بر فراز ساحل داده میشود. در واقع اغلب پرندگانی که ما به اسم مرغ دریایی میشناسیم، کاکایی هستند و از میان کاکائی هایی که میبینیم، اغلب آن ها کاکائی سر سیاه کوچک اند! از کاکایی سر سیاه کوچک بیشتر بدانیم و با این پرنده آشنا شویم. قطعا با شناخت بیشتر این پرنده، از مشاهده ی آن حین پرنده نگری بیشتر لذت خواهیم برد.
جست و جو کاکایی ها برای غذا بر روی آب
عکاس: پگاه میرزایی
شاید وقتی که به محل کار یا برای تفریح بـــه نواحـــی ساحلی اعم ازرودخانهها و دریاچه های دور ونزدیک شهر خود تشریف میبرید دستهای از مرغان دریایی پر هیاهو را دیده باشید. اینها مرغان دریایی نیستند و برای خودشان نام دارند. این پرندگان کاکایی نام دارنــــد که با شوق وحرارت در حال جست و جوی غذا در هر مسیل و رودخانهای هستند. یکی از بزرگترین مراکز تجمع این پرندگان درکشور، پل چشمه کیله در شهر تنکابن و پل نادری بر روی رود کارون در شهر اهواز است.
رژه زیر پرچم کاکایی های سر سیاه کوچک و جوان
عکاس: حمید جباری
کاکایی سر سیاه کوچک بــــه انگلیســـی (Black-headed Gull) جزء کاکاییهای به نسبت کوچک و معمول ترین نوع کاکایی است که در قاره اروپا و آسیا و سواحل شرقی و شمال غربی آمریکا وکانادا و شمال و مرکز آفریقا یافت میشود. این کاکایی دارای جمعیت زیادی است که در شرق و شمال اروپا به صورت بومی و غیر مهاجر زیست میکند و در پاییز و زمستان از عرض های شمالی یعنی کشورهای شمال و شرق اروپا مثل استونی وانگلستان مسافت های سه تا پنج هزار کیلومتری را برای رسیدن به نقاط مختلف کشورمان ایران طی میکند. مهاجرت آنها گروهی و در جمعیت های زیاد است وعبور آنها از مناطق شهری و مسکونی در فصول سرد سال چشم نواز است. جالب اینجاست که کاکایی سرسیاه کوچک یایوریکامومه (به ژاپنی) در سال ۱۹۶۵ میلادی درجایگاه پرنده، نماد شهر توکیو انتخاب شد. همچنین یکی از خطـــوط قطـــار توکیو به نــام خط یوریکامومه به نام این پرنده نامگذاری شدهاست.
اجتماع کاکایی های سرسیاه کوچک
عکاس: حمید جباری
کاکایی سرسیاه کوچک به طور معمول در طول ساحل، در لنگرگاهها، در مسیر رودخانهها، کنار دریاچهها و گاهی در کشتزارها و دور از آبهای وسیع حتی در مراکز دفن زباله دیده میشود. طول این پرنده ۳۸ سانتیمتر است که وزن آن به 280 گرم میرسد. منقار و پاهای این پرنده به رنگ قرمز است. علامت مشخصه این پرنده تغییر رنگ سر و سفید شدن آن و وجود نقـــاط سیاه در طول زمستان است درحالی که در فصل بهار وتابستان سر آنها رو به سیاه شدن می کند و این امر به دلیل جذاب تر شدن آنها در فصل زادآوریاست. در دو تا سه سالگی بالغ میشوند و طول عمر بهنسبت زیادی دارند و به طور متوسط 12 سال عمر میکنند، اما طول عمر آنها تا 33 سال نیز میرسد. حتی یک نمونه کاکایی سرسیاه کوچک 63 ساله نیز تا بهحال ثبت شده است. این پرنده همه چیز خوار بوده و از زباله تا ماهی وحتی میوه تغذیه میکند. در بیشتر شهرهای کشور دیده میشود و مردم عزیز به رسم مهمان نوازی از این پرندگان با تکه های نان و پفک پذیرایی میکنند در حالی که تکههای نان با جذب آب بزرگ شده و در برخی موارد سبب خفگی و تلف شدن این
پرندگان مسافر و خسته ازراه می شوند. بهترین راه تغذیه کاکایی ها، خرید مقـــداری ماهی کیلکا و هدیه دادن آن به پرندگانی است که انرژی و جنب و جوش را با پروازهای گروهی و زیبا و جیغهـــای تیز و کوچک خود به شهــــر ما میآورند.از امروز با دقت بیشتری به مرغان دریایی نه کاکاییهایی که در دریاچه ها یا رودخانه های شهرمان پرواز میکنند نگاه کنیم و از دیدن آنها لذت ببریم.
کاکایی سرسیاه کوچک در شکل تابستانه
نگارندگان: حمید جباری و پگاه میرزایی