در باغ وحش ها چه می گذرد ؟
به نقل از محمدعلی آقاابراهیمی در اصفهان زیبا : باغ وحش ، این پدیدهی نامبارک و ناخوشایند از دوران قدیم از زمانی که انسان سرانجام سیطرهی حکومت بلامنازع خود بر همهی جانداران را به تثبیت رساند، توسط سلاطین و فرمانروایان بعنوان تفریح و تفرج به وجود آمد. نگهداری از حیوانات به منظور نمایش و کسب درآمد و همچنین استفاده از گونههای خاص در نمایشهای سلطنتی در رم، یونان و ایران باستان سابقه دارد. سلاطین ایرانی و اطرافیانشان، هم به شکار بسیار علاقه داشتند، تا جایی که بسیاری از جانداران این سرزمین را به انقراض کشاندند، و هم به نگهداری و استفاده از حیوانات علاقهمند بودند.
تا اینکه اولین باغ وحش ایران در زمان ناصرالدین شاه در محل باغ لاله زار تهران احداث گردید و از آن پس اماکن بسیاری برای اسارت و نمایش حیوانات و پرندگان در شهرهای مختلف ایران ساخته شد. این اماکن تا به امروز از سوی مردم شهر، مسافران و اردوهای دانشآموزی مورد بازدید قرار میگرفته و درآمد حاصل از فروش بلیط چنان بوده که هزینههای نگهداری از حیوانات را تامین میکرده.
اما در دوران حاضر به دلیل اینکه اغلب مردم از طریق رسانهها با حیات وحش و حیوانات آشنایی کافی پیدا کردهاند و همچنین به دلیل تبلیغات موثر حامیان حیات وحش برای مقابله با اسارت و سوءاستفاده از حیوانات و از سوی دیگر به دلیل رشد بی رویهی هزینههای نگهداری از حیوانات، اینطور به نظر میرسد که استقبال نه چندان کافی، اداره این اماکن را در جهت تامین هزینهها با مشکلات بسیاری روبرو نموده و به همین دلیل رسیدگی کافی چه از نظر تغذیه و چه به لحاظ بهداشت و درمان از حیوانات حاضر در باغ وحشها انجام نمیپذیرد. حیوانات و پرندگان که در حالت عادی در اثر اسارت، دچار افسردگی و استرس بسیار میشوند در این شرایط جدید که با سوءتغذیه و نبود امکانات کافی بهداشتی نیز روبرو هستند با مشکلات بیشتری دست و پنجه نرم میکنند، بطوریکه بازدید از آنان نهتنها همراه با لذت و تفرج نیست بلکه افسردگی آنان را از ابتدا تا انتها به رخ میکشد.
این روزها در طی بازدید از اماکنی که بیشتر اسارتگاه و شکنجهگاه حیوانات هستند و تنها نام باغ وحش و یا باغ پرندگان را با خود یدک میکشند بطور آشکاری شاهد جاندارانی هستیم که نهتنها حق حیات آزادانه از آنان صلب گردیده بلکه روزگار خود را با اضطراب و گرسنگی و کمبود مواد عالی مورد نیازشان میگذرانند.
سرانجام این سوال در ذهن پرسشگر حامیان محیط زیست و حیات وحش بوجود میآید که ” با وجود این همه نقص و ایراد و در زمانهای که حتی خود انسان نیز بر لبه پرتگاه انقراض قدم گذاشته، اماکنی که مروج خشونت بر علیه جانداران هستند و اسارت و تجارت حیوانات را ترویج میکنند چرا و چگونه همچنان به کار خود ادامه میدهند؟ “