در باغ وحش ها چه می گذرد ؟

به نقل از محمدعلی آقاابراهیمی در اصفهان زیبا : باغ وحش ، این پدیده‌ی نامبارک و ناخوشایند از دوران قدیم از زمانی که انسان سرانجام سیطره‌ی حکومت بلامنازع خود بر همه‌ی جانداران را به تثبیت رساند، توسط سلاطین و فرمانروایان بعنوان تفریح و تفرج به وجود آمد. نگهداری از حیوانات به منظور نمایش و کسب درآمد و همچنین استفاده از گونه‌های خاص در نمایش‌های سلطنتی در رم، یونان و ایران باستان سابقه دارد. سلاطین ایرانی و اطرافیانشان، هم به شکار بسیار علاقه داشتند، تا جایی که بسیاری از جانداران این سرزمین را به انقراض کشاندند، و هم به نگهداری و استفاده از حیوانات علاقه‌مند بودند.

تا اینکه اولین باغ وحش ایران در زمان ناصرالدین شاه در محل باغ لاله ­زار تهران احداث گردید و از آن پس اماکن بسیاری برای اسارت و نمایش حیوانات و پرندگان در شهرهای مختلف ایران ساخته شد. این اماکن تا به امروز از سوی مردم شهر، مسافران و اردوهای دانش‌آموزی مورد بازدید قرار می‌گرفته و درآمد حاصل از فروش بلیط چنان بوده که هزینه‌های نگهداری از حیوانات را تامین می‌کرده.

اما در دوران حاضر به دلیل اینکه اغلب مردم از طریق رسانه‌ها با حیات وحش و حیوانات آشنایی کافی پیدا کرده‌اند و همچنین به دلیل تبلیغات موثر حامیان حیات وحش برای مقابله با اسارت و سوء­استفاده از حیوانات و از سوی دیگر به دلیل رشد بی ­رویه‌ی هزینه‌های نگهداری از حیوانات، این­طور به نظر می‌رسد که استقبال نه چندان کافی، اداره این اماکن را در جهت تامین هزینه‌ها با مشکلات بسیاری روبرو نموده و به همین دلیل رسیدگی کافی چه از نظر تغذیه و چه به لحاظ بهداشت و درمان از حیوانات حاضر در باغ وحش‌ها انجام نمی‌پذیرد. حیوانات و پرندگان که در حالت عادی در اثر اسارت، دچار افسردگی و استرس بسیار می‌شوند در این شرایط جدید که با سوءتغذیه و نبود امکانات کافی بهداشتی نیز روبرو هستند با مشکلات بیشتری دست و پنجه نرم می‌کنند، بطوری­که بازدید از آنان نه­تنها همراه با لذت و تفرج نیست بلکه افسردگی آنان را از ابتدا تا انتها به رخ می‌کشد.

این روزها در طی بازدید از اماکنی که بیشتر اسارت­گاه و شکنجه‌گاه حیوانات هستند و تنها نام باغ وحش و یا باغ پرندگان را با خود یدک می‌کشند بطور آشکاری شاهد جاندارانی هستیم که نه­تنها حق حیات آزادانه از آنان صلب گردیده بلکه روزگار خود را با اضطراب و گرسنگی و کمبود مواد عالی مورد نیازشان می‌گذرانند.

سرانجام این سوال در ذهن پرسش­گر حامیان محیط زیست و حیات وحش بوجود می‌آید که ” با وجود این همه نقص و ایراد و در زمانه‌ای که حتی خود انسان نیز بر لبه پرتگاه انقراض قدم گذاشته، اماکنی که مروج خشونت بر علیه جانداران هستند و اسارت و تجارت حیوانات را ترویج می‌کنند چرا و چگونه همچنان به کار خود ادامه می‌دهند؟ “