بایگانی برچسب برای: حفاظت پرندگان

برگزاری کارگاه آشنایی با پرندگان برای قایق‌رانان روستای سهیلی قشم

کارگاه آموزشی آشنایی با پرندگان حرا و پرنده‌نگری در منطقه حفاظت شده حرا در روستای سهیلی قشم برگزار شد.
این کارگاه آموزشی با همکاری محیط زیست منطقه آزاد قشم، شورای اسلامی روستای سهیلی و انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم جهت آموزش به قایق‌رانان روستای سهیلی برنامه ریزی و اجرا شد.
در این کارگاه که در سالن اجلاس روستای سهیلی برگزار شد، ۸۶ نفر از قایق‌رانان روستای سهیلی حضور فعال داشتند.
در این برنامه به موضوعاتی از جمله اهمیت حفظ زیستگاه برای پرندگان مهاجر زمستان گذران وابسته به اکوسیستم حرا و همچنین اصول اولیه پرنده‌ نگری و چگونگی پرنده نگری در منطقه حفاظت شده و تالاب بین‌المللی خور خوران پرداخته شد.
همچنین پرندگان قابل مشاهده در جنگل‌های حرا شامل گیلانشاه‌ها، حواصیل‌ها، سلیم‌ها، تلیله‌ها، آبچیلیک‌ها، گونه‌های شکاری، کاکایی‌ها و پرستوهای دریایی به قایقرانان معرفی شدند.
فرنوش فرهادی کارشناس میدانی آوای بوم تدریس این کارگاه را به عهده داشت.

گزارش جلسه انجمن آوای بوم با مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان

در آخرین روزهای شهریور جلسه ای با حضور آقای دکتر حشمتی؛ مدیرکل محترم حفاظت محیط زیست اصفهان و انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم در اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان برگزار شد.

در این جلسه که به منظور هم افزایی در اقدامات حفاظتی مرتبط با پرندگان و تعامل و همکاری بیشتر با اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان انجام شد، خانم سعادتی؛ رییس محترم اداره آموزش و مشارکت های مردمی و همچنین آقای دکتر اکبری سرپرست محترم معاونت نظارت و پایش اداره کل حضور داشتند؛ مدیرعامل انجمن آوای بوم گزارشی از طرح های ارائه شده از سوی آوای بوم ارائه کرد.

نصب تابلوهای تصادفات جاده ای برای حفاظت از زاغ بور، طرح آزمایشی کنترل جمعیت جونده های شهر ورزنه، همکاری با پلیس فتا به منظور کاهش جرائم زیست محیطی در حصوص پرندگان در فضای مجازی، حفاظت از پرندگان لاگون های ذوب آهن و … از جمله طرح هایی بود که در این جلسه مطرح شده و در خصوص روند پیشبرد یا توقف آن ها به مدیرکل گزارش داده شد.

ایمان ابراهیمی و اعضای انجمن آوای بوم حاضر در جلسه؛ ضمن بیان مشکلات موجود بر سر راه اجرایی شدن این طرح ها که دلایل مختلفی از جمله حجم بالای مسائل زیست محیطی استان دارد؛ از آقای دکتر حشمتی درخواست کردند به منظور تسریع و تسهیل اجرایی شدن پروژه ها، ساز و کاری را فراهم کنند که آوای بوم بتواند روند انجام برخی پروژه ها را زیر نظر اداره کل و از طریق ادارات شهرستان ها پیگیری کند.

در این نشست آقای دکتر حشمتی ضمن استقبال و یاد آور شدن حمایت همیشگی اداره کل از فعالیت سازمان های مردم نهاد، قول مساعد دادند که روند اجرایی شدن طرح ها با در نظر گرفتن اصول و قوانین اداره کل، تسهیل شود.
همچنین آقای دکتر اکبری در خصوص مشکلات موجود محیط زیستی استان و محدودیت هایی که برای بررسی و اجرای طرح ها وجود دارد، توضیحاتی را بیان کردند.
انجمن آوای بوم از نخستین روزهای فعالیت خود همواره در تلاش برای به ثمر نشستن اهداف حفاظت محیط زیستی در کنار اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوده است و در حد توان این همراهی را ادامه خواهد داد.

“منطقه ی مهم پرندگان” یا “آی بی ای”* چیست؟

” منطقه ی مهم پرندگان و تنوع زیستی *” منطقه ای است که توسط یک سری مولفه های پذیرفته شده ی بین المللی شناسایی می شود و در امر حفاظت از جمعیت پرندگان اهمیت جهانی دارد. پیش تر در مورد موسسه بردلایف و خدماتش “Birdlife International ” مطالبی را عنوان نمودیم. اکنون به معرفی IBA ” important bird and biodiversity area ” یا همان منطقه ی مهم پرندگان می پردازیم.

طرح اولیه

ارائه ی طرح اولیه و کار شناسایی سایت ها توسط بردلایف اینترنشال* در سال 1980 انجام گردید. بردلایف اینترنشنال بزرگترین انجمن مشارکتی حفاظتی دنیاست که در زمینه حفاظت پرندگان، زیستگاه ها و تنوع زیستی جهانی فعالیت می کند. در حال حاضر بیش از 12000 منطقه ی مهم پرندگان در سراسر دنیا وجود دارد. وسعت این سایت ها کوچک است به شکلی که بتوان کل آن را تحت حفاظت قرار داد و ویژگی، نوع زیستگاه و اهمیت پرنده شناسی این مناطق از زیستگاه های اطراف آن متفاوت است.

“مناطق مهم پرندگان” اغلب بخشی از شبکه ی مناطق تحت حفاظت موجود یک کشور را تشکیل می دهد و بنابراین تحت قوانین ملی کنترل می شوند. اما به رسمیت قانونی شناختن و حفاظت از آن دسته از “مناطق مهم پرندگان” که جزو مناطق تحت حفاظت موجود یک کشور قرار ندارند در کشورهای مختلف متفاوت است.

برخی کشورها استراتژی ملی حفاظتی منطبق با “آی بی ای” دارند در حالی که در برخی دیگر کشورها اساسا حفاظتی وجود ندارد. در سال 2013 عبارت “منطقه ی مهم پرندگان” به “منطقه ی مهم پرندگان و تنوع زیستی” تغییر یافت تا بیانگر پراهمیت بودن این مناطق برای سایر گونه های جانداران نیز باشد.

بر اساس سایت برد لایف  در ایران 105 “آی بی ای” یا “منطقه مهم پرندگان” با مساحتی بیش از 8 میلیون هکتار شناسایی شده است. از ایران هیچ سازمان مردم نهادی جزو سازمان های مشارکت کننده در طرح “آی بی ای” نمی باشد. مشارکت در طرح “آی بی ای” و به روز شدن اطلاعات زیستگاه ها می تواند عامل مهمی در جلب حمایت و کمک های بین المللی در زمینه ی حفاظت باشد.

مولفه ها

مولفه های بین المللی برای انتخاب یک سایت به عنوان “آی بی ای” شامل حضور گونه های در معرض خطر انقراض و یا گونه های است که جمعیت آنها قابل جایگزینی نباشد. این مولفه ها بر پایه ابزارهای قانونی موجود همچون کنوانسیون رامسر و قانون حفاظت پرندگان وحشی اتحادیه اروپا تبیین گردیده است. برای انتخاب یک سایت “آی بی ای” می بایست یک یا بیش از یکی از مولفه های زیر وجود داشته باشد:

  1. وجود گونه های در معرض خطر جهانی: سایت با حضور تعداد قابل توجهی از یک گونه ی در معرض خطر جهانی شناسایی میشود. (از جمله گونه های: به شدت در خطر انقراض، در خطر انقراض و گونه های آسیب پذیر طبق لیست قرمز “آی یو سی ان”*)
  2. وجود گونه های با محدویت پراکندگی جغرافیایی: سایت با حضور بخش قابل توجهی از گونه های با محدودیت پراکندگی شناسایی می شود. (به عبارت دیگر گونه هایی که پراکندگی جهانی آنها کمتر از 50000 کیلومتر مربع باشد) که پراکندگی جمعیت زادآور آنها “منطقه پرندگان اندمیک” را تعریف میکند.
  3.  گونه های با محدودیت بیوم: سایت با حضور بخش عمده ای از گونه هایی شناسایی می شود که آن گونه ها اکثر و یا تماما محدود به یک بیوم خاص باشند.
  4. گونه های پرندگان اجتماعی (گونه هایی که در دسته های بزرگ به صورت جمعیتی زندگی می کنند):

مولفه هایی که قابلیت تبدیل به IBA را دارد:

یک سایت ممکن است با داشتن یک و یا بیش از یکی از زیر مولفه های ذیل قابلیت تبدیل به “آی بی ای” را داشته باشد:

  • سایت به صورت متداول 1% از کل جمعیت زیست جغرافیایی یک گونه آبزی اجتماعی را در خود جای داده باشد.
  • سایت به صورت متداول 1% از کل جمعیت جهانی یک گونه اجتماعی دریازی و یا خشکی زی را در خود جای داده باشد.
  • سایت به صورت متداول تعداد 20000 پرنده آبزی و یا 10000 جفت از یک یا بیش از یک گونه دریازی را در خود جای داده باشد.
  • سایت، آستانه ی خط قرمز جمعیتی مربوط به گونه های مهاجر را رد کرده باشد.

آستانه خط قرمز جمعیتی به صورت جهانی و یا منطقه ای تعیین می شود. به علاوه در برخی مناطق همچون اتحادیه اروپا و یا خاورمیانه، زیر مولفه های بیشتر منطقه ای وضع شده است.

با موسسه بردلایف و خدماتش بیشتر آشنا شویم

بردلایف یک مشارکت جهانی در زمینه حفاظت از محیط زیست است که تلاش برای شناخت و حفاظت پرندگان زیستگاه آنها و تنوع زیستی جهان در زمره اهداف اصلی آن قرار دارد. این همکاری در سال 1992 توسط جمعی از موسسان آن در بریتانیا با دغدغه حفاظت از پرندگان شکل گرفت. بردلایف بطور گسترده ای به عنوان رهبر جهان در زمینه حفاظت از پرندگان شناخته شده است. بردلایف با دارا بودن 121 نماینده در سراسر دنیا که هریک از نمایندگان این موسسه سازمانهای غیردولتی و مستقل هستند و نه برای سود بلکه با انگیزه حفاظت از پرندگان سرزمین خود وحفظ هویت ملی خود در مشارکت جهانی فعالیت می کنند.

انجام پروژه های علمی و وجود متخصصان در این زمینه این موسسه را قادر کرده است تا بتواند برنامه های حفاظتی موفقی را در رابطه با پرندگان به اجرا در اورد.وجود  121 نماینده در سراسر دنیا و بیش از ده میلیون عضو و حامی بردلایف را به عنوان بزرگترین همکاری جهانی در زمینه پرندگان تبدیل کرده است.بردلایف دارای 6 دفتر هماهنگ کننده منطقه ای در سراسر جهان می باشد و یک دفتر جهانی مستقر در کمبریج انگلستان  که این دفتر به عنوان دبیرخانه بین المللی بردلایف امورهماهنگی و تسهیل مشارکت های بین المللی و استراتژی ها و سیاست ها را بر عهده دارد.

بردلایف 9 برنامه جهانی در راستای پاسخ به مسائل حفاظتی پرندگان را دارد که بصورت اجمالی به انها پرداخته ایم:

1.تغییرات اقلیمی:

بردلایف باتوجه به ارائه تحقیقات فراگیر و با توجه به تاثیر تغییرات آب و هوایی برتنوع زیستی  سعی بر تصمیم گیری های بهتر در این زمینه دارد.بردلایف با مشارکت 119 سازمان ملی در زمینه کاهش تولید گازهای گلخانه ای و همچنین استقرار انرژی های تجدید پذیر  و ارائه راه حل به دولت ها و سرمایه گذاران در این زمینه فعالیت میکند.

2.جنگل امید:

جنگل های طبیعی اهمیتی حیاتی برای حفظ بسیاری از پرندگان و تنوع زیستی دارند.هدف بردلایف از برنامه جهانی جنگل امید جلوگیری از جنگل زدایی و بازگرداندن جنگل های طبیعی در مناطق استوایی است.اثربخشی این برنامه از طریق ایجاد برنامه های حفاظتی جنگل های روی زمین بواسطه همکاری جوامع محلی دولت ها و بخش های خصوصی میباشد.

3. زیستگاه های مهم:

بردلایف بیش از 1200 منطقه حفاظتی و کلیدی در دنیا مشخص کرده است که این مناطق از نظر پرندگان و تنوع زیستی بسیار مهم بشمار می آیند.دستیابی به حفاظت کافی برای این سایت ها از جمله مهم ترین اهداف حفاظتی بردلایف محسوب می شوند.

4. گونه های مهاجم:

گونه های معرفی شده به عنوان یکی از مهم ترین عوامل انقراض پرندگان بشمار میروند انها در کاهش بیش از نیمی از پرندگان نقش داشته اند.بردلایف و همکاران آن در حال طراحی و پیاده سازی تکنیک ها و استراتژی هایی برای کنترل و ریشه کنی گونه های مهاجم هستند.

5.توانمندسازی جوامع محلی:

برنامه توامندسازی جوامع محلی بردلایف با هدف حمایت موثر برای اقدامات محلی با تقویت و توسعه شبکه ای از سازمان های محلی است.چشم انداز این برنامه این است که سازمان های محلی در حفاظت از سایتهای مهم تنوع زیستی و مزایای آن بصورت محلی و ملی و جهانی تلاش کنند.

6. زیستگاه های دریایی و اقیانوسی:

برنامه دریایی بردلایف برای مقابله با تهدیدات پرندگان دریایی طرح ریزی شده است.بررسی عمده ای در مجله بردلایف تایید کرده است که پرندگان دریایی در میان در معرض خطرترین پرندگان جهان محسوب میشونددر این میان خانواده آلباتروس از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

7. مهاجرت:

باتوجه به کاهش تعداد پرندگان مهاجر و خطرات بی شمار آنها در طی مهاجرت این پرندگان بسیار آسیب پذیر تلقی می شوند. بردلایف و همکاران آن برای حفظ flywayهای امن  و دیگر پروژهایی همچون همکاری با دولت های ملی و منطقه ای در اروپا مدیترانه و شمال افریقا تمرکز دارد.بردلایف درحال حاضر گامهای قابل توجهی در کنترل و کاهش کشتارهای غیرقانونی پرندگان مهاجر ساخته است.

8. توسعه ظرفیت:

بردلایف با مشارکت همکاران خود درکشورهایی که هیچ گونه سازمان غیردولتی حفاظتی را دارا نیستند موجب آموزش و به اشتراک گذاری اصول و علوم حفاظتی  شده است.آنها بر این باورند که یک شبکه اختصاصی و موثر برای طبیعت تنها راه برای اطمینان از بلندمدت  و تاثیرگذار بودن حفاظت پایداراست.

9. جلوگیری انقراض:

امروزه یک در هشت از 10000 گونه پرنده در جهان باخطر انقراض روبه رو هستند و بیش از 200 گونه از این تعداددر معرض انقراض هستند.این واقعیت باعث شده است تا تلاش و مشارکت جهانی برای حفظ گونه ها و جلوگیری از انقراض انها از اهداف اصلی بردلایف بشمار آید.