جغد شوم است یا نه

چرا جغد شوم است ؟

آیا جغد شوم است ؟ امروزه در بسیاری از مناطق ایران نیز جغدها بدشگون خوانده می شوند و خرافات بسیاری در فرهنگ و باور مردم رایج است. در بسیاری از نقاط ایران از جمله مناطقی از  گیلان شنیدن صدای جغد نشانی از خبرهای بد است. به همین علت برای دور کردن اتفاقات بد، مردم با شنیدن صدای جغد با ایجاد سر و صدا یا پرتاب چوب نیم سوخته ای به سمتش، سعی در دور کردن این صدا از خانه هایشان را دارند. برای شناسیایی صدای پرندگان ابزاری وجود دارد. همچنین برخی پرندگان تقلید صدا می کنند و گاهی ممکن است با این کار با یکدیگر صحبت کنند و ارتباط برقرار کنند.

باوری هم وجود دارد که بعد از پرتاب چوب نیم سوخته به سمت جغد باید گفته شود “آتش از من، گوشت از قصاب” و اگر جغد به سمت قبله پرواز کرد خبر بد دور خواهد شد و در غیر این صورت برای برطرف شدن خطر، صدقه می دهند.

جایگاه جغد در ایران باستان

در گذشته جغدها در ایران نمادی از دانایی بوده ­اند. در ادبیات کهن جغدها به عنوان پرندگانی که به بقیه حیوانات پند و اندرز می دهند شناخته می شدند.

بررسی متن های باستانی نشان می دهد که این پرنده در ایران باستان دارای منزلت و جایگاه والایی بوده است. در اوستا از جغد با نام “اشوزشت” یاد می شود، نماد فراری دهنده ی دیوها و پلیدی­ ها. اشوزشت به معنی “دوست داشتن و دوست دار راستی بودن” و از نام های “بهمن مرغ (بوف)” می باشد. در نسخه هایی دیگر از اوستا جغد را با عناوینی مانند “مرغ زوبره”، “هومن مرغ” و “شب آویز(مرغ شب)” نامیده شده اند.

آغاز و رواج خرافه­­ی شوم بودن جغدها

یکی از باورهای تایید نشده این است که رواج خرافه­ ی شوم بودن جغدها بعد از ورود اعراب به ایران و تحت تاثیر فرهنگ عرب آغاز شده است. جغدها از مار، مارمولک و موش ها تغذیه می کنند و در آن زمان این موجودات غذای اعراب بودند. اینکه این پرنده از این غذاها تغدیه می کرده باعث شده بود تا اعراب در آن زمان آن را پرنده ای شوم بدانند. این باور سینه به سینه برای نسل های بعدی نقل شده و هنوز در مناطقی از کشور جغدها به عنوان پرندگانی شوم شناخته می شوند. مستنداتی برای تایید یا رد این باور وجود ندارد و در ادبیات آن زمان نیز نشانی از جغد به عنوانی پرنده ای بدیمن وجود ندارد.

در حکایات ایرانی، اولین باری که به نامیمون بودن و شومی جغد اشاره شده است در تاریخ بلعمی است. پس از آن به مرور در آثار زیادی از جمله شاهنامه فردوسی تا داستان ها و شعرهای بسیاری از جغد به عنوان پرنده ای شوم یاد شده است.

آیا جغد شوم است ؟

در واقع بسیاری از جغدها توسط مردم دیده نمی شوند، مردم اغلب جغدهایی را مشاهده می کنند که علاقه مند به زندگی در سازه های انسانی هستند. جغد کوچک، جغد انبار و مرغ حق، گونه هایی هستند که در مکان هایی که توسط انسان ها ساخته شده است، زندگی می کنند.

چشم های جغدها به نور حساس است، به خصوص در طول روز که نور زیادی به چشم ها وارد می شود باعث گیجی آن ها می شود. از آنجایی که سازه های انسانی به نحوی ساخته شده که ورود نور را کنترل می کند در مقایسه با بوته ها مکان مناسب تری برای جغدها می باشد. از طرفی به خاطر ترس اکثر جانوران از این سازه ها، این مکان ها امنیت بیشتری برای جغدها در پی دارد.

معمولاً مردم جغدها را در مخروبه ها می بینند و به همین علت تصور می کنند حضور جغدها باعث ویرانی و خرابی شده است، در صورتی که جغدها به علت مزایای فوق که این مخروبه ها برایشان دارد، در این محل ها دیده می شوند.

در بسیاری از فرهنگ ­ها همان گونه که گربه سیاه، آیینه شکسته یا نمک ریخته شده را بدیمن می شناسند، جغد نیز نمادی از بد شانسی و خبرهای بد است. افسانه های بسیاری وجود دارد مبنی بر اینکه این شکارچیان شبانه تهدیدی برای انسان ها هستند.

باور شوم بودن جغد در کشورهای دیگر

در کشورهای دیگر نیز این باور وجود دارد؛ مصر باستان، هند، چین، ژاپن، کنیا و امریکای جنوبی جغدها را به عنوان قاصدان مرگ می شناختند؛ نمادی از سحر و جادو یا قاصد مرگ و بیماری و ویرانی.

در برخی از فرهنگ ها و مناطق گوناگون جغدها به عنوان نمادی از بدشانسی، بیماری یا مرگ شناخته می شوند. مردم سواحل شرق افریقا اعتقاد دارند که جغدها برای بچه ها بیماری می آورند. در جنوب افریقا مردم جغدها رو به عنوان پرندگان ساحر و جادوگر می شناسند. در اکثر این مناطق دیدن جغدها مردم را به وحشت می اندازد و اغلب افراد ناآگاه و کودکان از چشم های بزرگ و خیره و پرهای جغدها می ترسند و آن را به صورتی شیطانی می بینند.

این خرافات به حدی است که موسسه NZG (National Zoological Gardens of south Africa) تصمیم گرفته است که در سال هفته ای را به این موضوع و در راستای آموزش جوامع محلی اختصاص دهند. 7 تا 11 ماه می هر سال آموزشگرانی تلاش می کنند تا با آموزش مردم و بیان این موضوع که جغدها پرندگان ترسناکی نیستند و آسیبی به آن ها نمی رسانند، این خرافات را کمرنگ کنند.

تا اینجا جایگاه جغد و باور غلط جغد شوم است را در ایران و برخی از کشورهای دیگر مطالعه نمودید. حال به برخی از طایفه های امریکا می پردازیم. مردم این طوایف معتقدند جغدها وابسته به ارواح و اجنه هستند، اگر جغدی بر بام خانه ای بنشیند و صدایش شنیده شود، آن را نشانده ی مرگ یکی از اعضای آن خانه می ­دانند. در این طایفه ها از پرها و پوشش جغدها به عنوان طلسم استفاده می شده است.

16 پاسخ
  1. سنا
    سنا گفته:

    متاسفانه جغد شومه یا شاید از یه حادثه بد خبر میده شاید اون غقط هشدار میده بعد حضور جغد یا شنیدن صداش اتفاقات جالبی نیفتاده واغلب …

    پاسخ
    • ایرانی
      ایرانی گفته:

      واقعا نویسنده خیلی بی شعور و نفهمه وقتی میگه اعراب این شایعه رو اوردن به ایران یک دفعه بگو ما ایرانیا نفعم هستیم که همچین چیزی رو باور داریم

      پاسخ
      • علی
        علی گفته:

        آره عزیز دلم ایرانی نفهمه همونجوری که نجس بودن سگ رو از اعراب قبول کرد.
        ایرانی فقط توهم دانایی دارهآ

        پاسخ
  2. Namju Mahtab
    Namju Mahtab گفته:

    ممنون بابت این مطلب. من قصه هایی که جغد را منحیث «دانا» و آموزگار معرفی میکنه را بیشتر دوست دارم.

    پاسخ
  3. سعید
    سعید گفته:

    پرنده شومی نیست خصلتهای متفاوتی دارد وباید زاویه دید رو به حیوانات تغییرداد

    پاسخ
  4. گردیه
    گردیه گفته:

    سلام دوستان. من یک محقق علوم انسانی هستم و از خرافات هم خوشم نمیاد و جغد را دوست دارم. ولی دو تا تجربه از جغد دارم که هر دو تا بهم می گه جغد یک پرنده داناست و وقتی می خونه داره هشدار می ده و می گه: چه تصمیم مهمی می خواهی بگیری؟ لطفا کمی دقت کن. شاید اشتباه باشد. این به جغد محدود نمی شه. سایر پرندگان و موجودات هم هوشیاری خاص و پیام های خاص خودشان را دارند. اما پیام جغد هشدار است. به همین علت در ادبیات کهن مرغ نیک اندیش نامیده می شود. گویی در بزنگاه های زندگی برای ما الهام بخش دقت نظر و مراقبت بیشتر است.

    پاسخ
    • باقر
      باقر گفته:

      سلام خسته نباشی من الان 10سال جغد هر شب میاد روی سر دیوار نشسته یک دقیقه من نگاه می کند بعد چند تا صدا بلند می کنند می رود به نظر نفهم چیه

      پاسخ
  5. 🎅
    🎅 گفته:

    عزیزم شما کاملا اشتباه میکنی
    جغد اصلا شوم نیست این ادم ها هستند که به حیوانات توهمت شوم بودن میزنن
    هر حیوانی ویژگی خاص خودشو داره

    پاسخ
    • ادمین
      ادمین گفته:

      خرید و نگهداری جغد اقدامی غیر انسانی و مخرب محیط زیست است که به لحاظ قانونی جرم بوده و شامل ۲۰ تا ۶۰ میلیون تومان جزای نقدی به همراه مجازات کیفری است.
      امیدواریم به حفاظت از جغد ها علاقه مند شوید و نه نگهداری از آنان در خانه.

      پاسخ
  6. سیروان سقز
    سیروان سقز گفته:

    من تا قبل خواندن مطلب فوق مثل اغلب مردم فکر میکردم جغدها شوم هستند
    اما الان متوجه و مطمئن شدم این حرفا غلط بوده
    اتفاقا جغد از خیلی پرنده‌ها جذاب تر و با پرستیژ تره

    پاسخ
    • آدولف هیتلر
      آدولف هیتلر گفته:

      درود ارادت دوست ارجمند حالا موش رو نمیدونم اما صد در صد مارمولک رو میخورن . اربستانیها میخورن

      پاسخ
  7. باقر
    باقر گفته:

    سلام خسته نباشی من الان 10سال جغد هر شب میاد روی سر دیوار نشسته یک دقیقه من نگاه می کند بعد چند تا صدا بلند می کنند می رود به نظر نفهم چیه

    پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *