مشاهده‌ی مگس گیر ابروسفید هیمالیایی (لاجوردی) در هرمزگان توسط تیم آوای بوم

کارشناسان آوای بوم در تاریخ شنبه ۲۳ بهمن ماه ۱۴۰۰ در استان هرمزگان و در حالی که مشغول اجرای پروژه‌ی سرشماری پرندگان آبزی و کنارآبزی استان هرمزگان بودند، در حین بازدید و بررسی منابع آب شیرین استان و در حالی که به بررسی پرندگان یک سد خاکی در جنوب شرق سیریک و در نزدیکی روستای پگو مشغول بودند، موفق به تصویر برداری از یک مگس گیر ابروسفید هیمالیایی (لاجوردی) شدند.

به نظر میرسد مگس گیر ابروسفید هیمالیایی (لاجوردی) با نام انگلیسی Ultramarine Flycatcher و نام علمی Ficedula superciliaris در ایران تنها یک بار و در سال ۲۰۰۹ در استان سمنان مشاهده شده بوده است و این دومین ثبت این پرنده در ایران است. مگس گیر لاجوردی پرنده‌ای است مهاجر که تابستان را در جنوب و جنوب غربی هیمالیا گذارنده و زمستان گذرانی آن در عرض‌های جنوبی تر از جمله کشور هند است (در تصویر زیر نقاط ثبت مشاهده‌ی آن در سایت eBird را مشاهده میکنید).

نقشه ی پراکنش مگس گیر ابروسفید هیمالیایی

با توجه به آنکه این دومین مشاهده‌ی این گونه در کشور و در منطقه‌ای متفاوت از مشاهده‌ی پیشین است، میتواند فرضیه‌هایی از جمله گسترش محدوده‌ی پراکنش این گونه به عرض‌های غربی‌تر را در نظر گرفت و احتمال حضور اتفاقی و یا سرگردانی پرنده در مشاهده‌ی پیشین کاهش میابد. جهت کمک به افزایش داده‌ها در ارتباط با پراکنش این گونه، اطلاعات مشاهده در وبسایت eBird ثبت گردید.

در حین پایش سد که با هدایت و راهنمایی مهندس میثم قاسمی-معاون محترم محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان هرمزگان- انجام میشد، خانم مهسا هاشمی و آقای محمدعلی آقاابراهیمی موفق به مشاهده‌ی پرنده شدند که تصویر آن توسط محمدعلی آقاابراهیمی ثبت شد.

برندگان مسابقه‌ی بوم نگار اعلام شدند

برگزاری اولین مسابقه عکاسی پرندگان توسط انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم

باتوجه به افزایش تعداد پرنده نگران و عکاسان حیات وحش در ایران در چندسال اخیر شاهد تصاویر نادر و زیبایی از پرندگان در مناطق شهری و اکوسیستم های طبیعی هستیم که مسابقات عکاسی و رویدادهایی در زمینه عکاسی پرندگان میتواند باعث انگیزه مضاعف برای فعالیت بیشتر عکاسان طبیعت باشه و همینطور می تواند تنوع زیستی ایران را بهتر به دیده مخاطب ها گذاشت که همین باعث حفاظت بهتر از پرندگان در جهت شناخت مردم از غنای گونه ای ایران می شود. در همین راستا انجمن حفاظت از پرندگان آوای بوم تصمیم گرفت مسابقه‌­­­ی عکاسی بوم نگار را با محوریت تنوع زیستی پرندگان ایران برگزار کند. این مسابقه از تاریخ 6 آبان ماه الی 22 آبان ماه با حمایت اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان به صورت کشوری فراخوان داده شد که با استقبال زیادی از عکاسان حیات وحش و پرنده نگران رو به رو شد به طوریکه از بیش از 10 استان ایران در این مسابقه شرکت کردند و همچنین بیش از 100 اثر به دبیرخانه مسابقه ارسال شد. کمیته داوری این مسابقه از افراد متخخص و کارشناس در حوضه پرنده شناسی، حیات وحش و عکاسی حیات وحش تشکیل شده است که تجربه چندین سال عکاسی حیات وحش در رزومه خود دارند. ضمن تشکر و قدردانی از داوران عزیز که مسئولیت داوری مسابقه بوم نگار را بر عهده داشتند می توانید در ادامه با هیات داوران مسابقه بوم نگار بیشتر آشنا شوید.

داوران مسابقه‌ی بوم نگار آوای بوم

داور اول: آرش یکدانه، پرنده نگر و عکاس

آرش یکدانه

داور دوم: مهدی جلال پور، عکاس حیات وحش، کارشناس محیط زیست

مهدی جلالپور

داور سوم: امیر علیمرادیان، عکاس حیات وحش

برندگان مسابقه

این مسابقه بعد از سه مرحله داوری 6 آثار را به عنوان برگزیدان مسابقه معرفی شدند که برگزیدگان در 4 بخش معرفی شدند. که این بخش ها شامل موارد زیر است:

  1. سه برنده در بخش هنر و تکنیک عکسبرداری
  2. یک برنده در بخش بهترین روایت عکسبرداری
  3. یک برنده در بخش ارزشمندترین ثبت گونه
  4. یک برنده در بخش بهترین ثبت رفتار گونه

داوری آثار به مدت 1 هفته به طول انجامید و در روز 17 آذرماه نتایج و برندگان مسابقه مشخص شد که آثار برگزیده به شرح زیر می باشد:

برندگان اصلی مسابقه

نفر اول: سعید حیدری از شهرکرد (بالابان)

بالابان مسابقه ی عکاسی پرندگان

نفر دوم : ناصر ملک زاده از آذربایجان شرقی (کشیم سیاه)

کشیم گردن سیاه

نفر سوم: حمید بصیر از تهران (عقاب خالدار بزرگ)

عقاب خالدار بزرگ

برنده بخش ارزشمندترین ثبت گونه

سعید حیدری از شهرکرد (بالابان)

بالابان مسابقه ی عکاسی پرندگان

برنده بخش بهترین ثبت رفتار گونه

ناصر ملک زاده از آذربایجان شرقی (چوب پا)

چوب پا

برنده بخش بهترین روایت عکاسی

پرستو هدایت زاده از تهران (سهره سبز)

سهره سبز

انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم درنظر دارد با برگزاری سری مسابقات بوم نگار در سطح ملی تعداد شرکت کننده ها را بیشتر از قبل کرده و باعث جلب مشارکت بیشتر در اجرای مسابقه شود و به این طریق و با حمایت گسترده ای از عکاسان حیات وحش و پرنده نگرها و در نهایت بتوان با برگزاری نمایشگاه های عکس پرندگان ایران در حاشیه این مسابقات تنوع زیستی پرندگان ایران به دیده مخاطبان گذاشت و با فروش تابلوهای عکس قدمی برای حفاظت از پرندگان این سرزمین انجام دهد. لذا از افرادی که تمایل دارند به عنوان حامی مالی از سری مسابقات بوم نگار حمایت کنند می توانند با دبیرخانه مسابقه در ارتباط باشند.

رونمایی از تابلوی راهنمای پرندگان باغ گل ها

در ادامه‌ی همکاری‌های انجمن آوای بوم و شهرداری اصفهان که در طول سالیان گذشته ادامه داشته است و با هدف معرفی پرندگان شهر اصفهان به شهروندان و به گردشگران، تابلوی راهنمای پرندگان باغ گل ها توسط انجمن آوای بوم طراحی و سپس توسط شهرداری در این مجموعه چاپ و نصب گردید.

یکی از اهداف آوای بوم توسعه‌ی پرنده نگری از جمله در شهر اصفهان است و در این راستا در طول سالیان گذشته پروژه‌هایی همچون پایش و بررسی پرندگان شهر اصفهان، افتتاح مرکز پرنده نگری اصفهان، نصب لانه‌ی پرندگان در شهر، وارد نمودن درس پرنده نگری به دروس فرهنگسراهای شهر و گفتگوی چهره به چهره با مردم را اجرا نموده است.

تابلوی راهنمای پرندگان باغ گل ها در اصفهان با همکاری آوای بوم و سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان انجام شد و باغ گل ها به عنوان پایلوت اولیه جهت نصب تابلوی راهنمای پرندگان انتخاب گردید. گفتنی است مراحل پیشنهاد، طراحی، ساخت و نصب این تابلو بیش از یک سال به طول انجامید که سرانجام با ممارست و پیگیری‌های اعضای داوطلب این انجمن به سرانجام رسید. در این تابلو پرندگان شاخص باغ گل‌ها در سه دسته‌ی بومی، مهاجر زمستانه و مهاجر تابستانه به نمایش گذاشته شده و همراه با تصاویر هر گونه، توضیحاتی به جهت معرفی خصوصیات آن به شهروندان ارائه شده است. همچنین در این تابلو قسمتی به معرفی فعالیت پرنده نگری و چگونگی انجام آن اختصاص یافته است. در حال حاضر ۲ عدد از این تابلو نصب شده است.

باغ گل ها مجموعه‌ای در پارک مشتاق در شهر اصفهان است که تنوع کم نظیری از گیاهان در آن مجموعه وجود داشته و به همین سبب یکی از جاذبه‌های گردشگری شهر اصفهان محسوب میگردد. تنوع بالای گیاهی در این مجموعه منجر به افزایش تنوع حشرات و دیگر زیستمندان شده است که طبعا افزایش تنوع و جمعیت پرندگان نسبت به دیگر پارک‌های شهری را به دنبال داشته است. آوای بوم قصد دارد در طول سالیان آتی این مجموعه را به عنوان پایلوتی برای اجرای طرح های توسعه‌ی پرنده نگری در نظر بگیرد.

تابلوی راهنمای پرنده نگری

 

گزارش دومین مرحله‌ی آموزش میدانی در پروژه‌ی کنترل تعارض کندوداران و پرندگان زنبورخوار

گزارش آموزش میدانی دوم در فاز اجرایی پروژه کنترل تعارض کندوداران و پرندگان زنبورخوار

آبان ۱۴۰۰

سرپرست پروژه: یاسمین یوسفی

نوع پروژه: آموزشی-پژوهشی

کارشناسان و داوطلبان حاضر در برنامه: ایمان ابراهیمی، مهسا هاشمی، چکاوک عباسپور، فاطمه کاظمی، امین سیفی، نرگس طهماسبی

تهیه‌ی گزارش: یاسمین یوسفی

ورود پرندگان مهاجر از راسته زنبورخوارها به زیستگاهها و مراتع کشور با آغاز فعالیت زنبورداری همزمان است. زنبورخوارها عمدتاً مهاجرهای بهاره و تابستانه‌ی کشور هستند که از قاره‌ی آفریقا به ایران مهاجرت می‌کنند.
با شروع فصل تابستان و کاهش شهد در طبیعت و دور شدن زنبورها از کندو و همچنین با آغاز پاییز و مصادف شدن با زمان مهاجرت زنبورخوارها در گله‌های پرتعداد، کندو بیشتر مورد تهاجم قرار میگیرد و همواره خسارتهایی را به زنبورداران وارد می‌کنند.
با توجه به این مهم انجمن آوای بوم در ادامه این پروژه که با همکاری انجمن نذر طبیعت در حال انجام است و با پیشنهاد زنبورداران استان اصفهان مبنی بر کوچ کندوها با آغاز فصل پاییز به شهرستان کازرون جهت ادامه فعالیت در استان فارس حضور پیدا کردند. به‌دلیل قرار گرفتن در وضعیت بحرانی کویید۱۹ در تابستان فعالیت پروژه با اندکی تاخیر ادامه پیدا کرد. باوجود پایان یافتن فصل زنبورداری در استان اصفهان و کوچ زنبورداران به مناطق جنوبی و گرمتر به خصوص شهر کازرون، انجمن خود را بر آن داشت تا به محض بهتر شدن شرایط، پروژه را در شهر کازرون ادامه دهد.
شهرستان کازرون در غرب استان فارس و ۱۲۰کیلومتری غرب شهر شیراز واقع شده است. زنبورداری در شهرستان کازرون با محدودیت گرمایی همراه است در این مناطق زنبورداری معمولا اندکی زودتر و در بهار آغاز می‌شود اما در پاییز نیز با داشتن آب و هوایی گرمتر به نسبت سایر مناطق میزبان زنبورداران از مناطق سردسیر خواهد بود. لازم به ذکر است نخستین مرکز تولید و پرورش ملکه زنبورعسل در استان فارس در شهرستان کازرون راه اندازی شده است.
در این سفر سه روزه که در تاریخ۱۴۰۰/۸/۵ انجام شد ۷ نفر از اعضای انجمن آوای بوم و داوطلبان علاقه‌مند حضور داشتند. اعضای انجمن با راهنمایی و حمایت محیط‌بانان منطقه حفاظت شده ارژن-پریشان و همراهی و میزبانی انجمن میراث پریشان به زنبورستان‌های این ناحیه هدایت شده و با کندوداران جهت تعامل و تسهیلگری وارد گفتگو شدند. عمده‌ی زنبوردارانی که با آنان مصاحبه شد و آموزش های لازم ارائه گردید، در اطراف روستای سرمشهد و در حاشیه‌ی رودخانه‌ی دالکی زنبورستان خود را برپا کرده بودند.
همچنین کاتالوگ آموزشی حاوی نقش پرندگان زنبورخوار در طبیعت و ارائه روش‌های دور‌کننده پرندگان زنبورخوار که از منابع معتبر گردآوری و با حمایت انجمن نذر طبیعت به چاپ رسیده بود در اختیار زنبورداران این ناحیه هم قرار گرفت. در صورت حضور نداشتن افراد کاتالوگ آموزشی در محل استقرار و چادر محل اقامتشان قرار داده شد تا به محض بازگشت امکان مطالعه آن را داشته باشند. اطلاعات افراد چون نام و نام خانوادگی، موقعیت و تعداد کندو با اجازه زنبورداران برای پیشبرد مراحل بعدی ثبت گردید و ایشان در پرکردن پرسشنامه با اعضای انجمن همکاری کردند. در این گفتگو زنبورداران از خسارت‌های پرندگان زنبورخوار گفته و به بیان روش‌های موثر پیشنهادی مورد استفاده خود اشاره کردند همچنین در طی بازدید و گفتگو از زنبورستان‌ها در برخی نقاط لاشه پرندگان زنبورخوار که احتمالا با سم کشته شده بودند مشاهده گردید، در ادامه یکی از کندوداران از کاهش تعداد کندوها در اثر خسارت پرندگان زنبورخوار با اعضای انجمن گفتگو کرد.

جذب پرندگان به باغ بانوان اصفهان

باغ بانوان یکی از مجموعه‌های پارک ناژوان در اصفهان است. پارک ناژوان یکی از قدیمی‌ترین پارک‌های اصفهان بوده که به دلیل قدمت و تنوع گیاهی بالای آن، یکی از بهترین نقاط شهر اصفهان برای حضور پرندگان و انجام فعالیت پرنده نگری است. کارشناسان و داوطلبین آوای بوم با همراهی مدیریت باغ بانوان اصفهان در طول مدت چندین ماه از سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۰ طی جلسات مشترک برنامه ای را برای جذب بیشتر پرندگان به این پارک طراحی و اجرا نمودند.

از جمله فعالیت های انجام شده میتوان به نصب نست باکس (لانه پرندگان)، نصب غذادهنده ی پرندگان (فیدر)، تغییر پوشش علفی با تمرکز بر گونه‌های بومی و بهبود وضعیت برکه‌ی آب به گونه‌ای که بیشتر مورد استفاده‌ی پرندگان قرار گیرد اشاره کرد. نصب لانه پرنده در این باغ به سرعت موفقیت آمیز بوده و پرندگان در آن لانه سازی کردند. همچنین لانه‌های نصب شده در غالب پروژه‌ی نصب نست باکس که در آوای بوم از سال ۹۵ در حال اجراست مورد پایش قرار میگیرد.

فعالیت‌های انچام شده در باغ بانوان اصفهان با هدف جذب پرندگان و در ادامه آموزش حاضران در این باغ در ارتباط با پرندگان انجام شد. در برنامه‌های آتی در این باغ نصب تابلوی راهنمای پرندگان بومی و مهاجر و همچنین در اختیار قرار دادن کاتالوگ آشنایی با پرنده نگری برای افراد حاضر در باغ در نظر گرفته شده است.

نصب لانه‌ی پرندگان در کوه صفه اصفهان

شهرداری منطقه ۵ اصفهان و مدیریت کوه صفه با همکاری آوای بوم تعداد ۱۰۰ عدد لانه‌ی پرندگان (نست باکس) را در منطقه‌ی کوه صفه‌ی اصفهان نصب نمودند. در این فعالیت مشترک، آوای بوم وظیفه‌ی طراحی و مکان‌یابی نصب لانه ها را به عهده داشت و شهرداری منطقه‌ی ۵ نیز کار ساخت لانه‌ها و نصب میدانی آن‌ها را عهده دار بود. به منظور پایش و ارزیابی میزان موفقیت این طرح، نقاط نصب تمامی لانه‌ها ثبت گردید و در طول سالیان آتی کارشناسان آوای بوم به صورت منظم به لانه‌ها سرکشی خواهند نمود. لانه‌های نصب شده به قصد جذب پرندگانی از راسته‌ی گنجشک سانان همچون گنجشک خانگی طراحی و نصب گردیده است و هدف از انجام طرح، آموزش شهروندان و بهبود نزدیکی انسان و پرندگان شهر بوده است.

کوه صفه کوهی است در جنوب شهر اصفهان که شهروندان اصفهانی برای گردش و کوهپیمایی در آن حضور میابند. انجمن آوای بوم پیشتر نیز در این منطقه فعالیت‌هایی همچون پایش وضعیت پرندگان و احداث مرکز پرنده نگری را داشته است. از سال ۹۴ تا کنون، کارشناسان این انجمن در کوه صفه بیش از ۸۳ گونه پرنده را شناسایی و ثبت نموده اند. آموزش میدانی پرنده نگری به کودکان و ساخت و نصب ابزار غذادهی به پرندگان (Bird Feeder) به همراه داوطلبان و آموزش چهره به چهره‌ی شهروندان از دیگر فعالیت‌های این انجمن در کوه صفه بوده است.

آوای بوم این فعالیت را در راستای پروژه‌ی ساخت و نصب نست باکس انجام داد که چند سالی است آن را دنبال میکند. در این پروژه آوای بوم به کمک ارگان‌ها و سازمان‌های دیگر در نقاط مختلف کشور با در نظر گرفتن شرایط زیستگاه و وضعیت منطقه اقدام به طراحی و نصب نست باکس (لانه‌ی پرندگان) کرده و به پایش و ارزیابی آن‌ها میپردازد.

گزارش اولین پایش نست باکس‌های نصب شده در صفه به تاریخ ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۱

لونه پرنده

نست باکس صفه

 

برگزاری هفتمین وبینار گنجینه های تالابی

هفتمین وبینار از مجموعه وبینار های گنجینه های تالابی برای صاحبنظران، اساتید، مدیران ارشد تالابی، دبیران شبکه‌های استانی، مدیران تشکل‌های مردم‌نهاد، دانشجویان و کارشناسان محیط زیست، منابع طبیعی، گردشگری، جوامع محلی حاشیه تالاب‌ها و عموم مردم علاقمند در فضای اسکای روم توسط گروه هم اندیشان تالابی و شبکه ی سازمان های مردم نهاد زیست محیطی و منابع طبیعی کشور با مشارکت آوای بوم برگزار گردید.

این وبینار به مناسبت پنجاهمین سالگرد کنوانسیون رامسر و با هدف آشنایی بیشتر با جنبه‌های علمی، اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی تالاب‌ها، با حضور استادان دانشگاه، متخصصان و صاحبنظران، مدیران ارشد تالابی، فعالان و کنشگران محیط زیست و گردشگری و با مشارکت جوامع محلی برگزار گردید.

در بخشی از این وبینار، ایمان ابراهیمی مدیر عامل انجمن آوای بوم با موضوع “نقش پرنده‌نگری در در حفاظت پایدار اکوسیستم تالاب‌ها” به سخنرانی پرداخت و پس از آن پاسخگوی پرسش های حاضران بود. در این وبینار که با حضور بیش از ۶۰ نفر از حاضران برگزار شد، افراد با پرنده نگری، ارزش پرندگان مهاجر در توسعه‌ی پرنده نگری، ارزش تالاب ها به عنوان زیستگاه پرندگان و بستر توسعه ی بوم‌گردی و نقش پرنده نگری در حفاظت آشنا شدند. همچنین در این وبینار به وضعیت فعلی ایران در توسعه‌ پرنده نگری و کمبود ها و پتانسیل های آن پرداخته شد.

پروژه کنترل تعارض کندوداران و پرندگان زنبورخوار

گزارش آموزش میدانی اول در فاز اجرایی پروژه کنترل تعارض کندوداران و پرندگان زنبورخوار

تیرماه 1400

سرپرست پروژه: یاسمین یوسفی

نوع پروژه: آموزشی-پژوهشی

کارشناسان و داوطلبان حاضر در برنامه: ایمان ابراهیمی، مهسا هاشمی، محمدعلی آقاابراهیمی، فاطمه کاظمی، سمانه محمدی، امیرعلی آقا ابراهیمی

تهیه‌ی گزارش: مهسا هاشمی

تلفات پرندگان زنبورخوار هرساله تیتر اخبار محیط زیست کشور ما شده‌است. پرندگان زنبورخوار که به صورت گروهی زندگی می‌کنند در فصل بهار و تابستان به ایران مهاجرت می‌کنند. دراین مسیر بی شک زنبورستان‌هایی وجود دارد که این پرندگان از آن‌ها تغذیه می‌کنند. تعارض کندوداران با پرندگان زنبورخوار باعث شد در انجمن حفاظت پرندگان آوای بوم در راستای اهداف خود برای حفظ پرندگان و محیط زیست قدمی بردارد و پروژه‌ای را برای کنترل تعارض کندوداران و پرندگان زنبورخوار شروع کند.

این پروژه از سال 1399 با مرحله مطالعه در مورد جنبه‌های این تعارضات شروع شد. سپس مناطقی به عنوان پایلوت پژوهشی و آموزشی مشخص گردید. در ادامه با کمک مالی از سوی خیرین در انجمن نذر طبیعت وطن ما کاتالوگ‌های آموزشی تالیف و چاپ شدند.

این کاتالوگ‌ها برای آموزش کندوداران آماده شد تا این افراد با میزان اهمیت پرنده زنبورخوار برای طبیعت و کندوهایشان آشنا شوند. از طرفی راه‌حل‌هایی برای کاهش خسارات زنبورستان بدون آسیب به این پرندگان و طبیعت در این کاتالوگ‌ها آورده شده‌است.

در این مرحله دو پرسش‌نامه نیز تهیه گردید که شامل سوالاتی از کندوداران برای مراحل قبل و بعد از آموزش این روش‌ها گردآوری شده بود.

در اولین قدم از فاز اجرایی این پروژه، کارشناسان آوای بوم در تاریخ 28‌ و 29 تیر 1400 به پایلوت اولیه‌ی انتخابی یعنی مراتع دالانکوه سفر کردند. این سفر با همراهی 6 نفر از اعضای داوطلب در انجمن آوای بوم انجام شد.

محل اقامت توسط اداره کل محیط زیست استان اصفهان و اداره حفاظت محیط زیست شهرستان چادگان در اختیار اعضای انجمن قرار گرفت.

اعضای آوای بوم در این سفر دو روزه با کندوداران حاشیه‌ی روستاهای اورگان، باغ ناظر، دره گاو، چشمندگان، پرمه و کلیچه به صحبت و انتقال اطلاعات پرداختند. اعضای انجمن سعی کردند با توجه به اصول تسهیلگری سوالات پرسش‌نامه اولیه را از کندوداران بپرسند و در آخر با ارائه کاتالوگ‌ها راه‌حل‌هایی برای کاهش خسارات از سوی پرندگان زنبورخوار را به صاحبان زنبورستان ارائه دهند. همچنین بر اساس موقعیت قرار گیری هر کندو، توصیه‌های اختصاصی نیز به کندوداران ارائه شد. شماره تماسی نیز جهت ارتباطات بعدی در اختیار کندوداران قرار گرفت تا در صورت بروز تعارض با پرندگان و عدم کارایی روش‌های ارائه شده، با انجمن آوای بوم تماس گرفته و مشاوره دریافت کنند.

اعضای آوای بوم در طول این برنامه‌ی میدانی دو روزه به مجموعا ۱۰ مجموعه‌ کندوداری سرکشی کردند و با ۶ تیم کندودار صحبت کردند. در موارد دیگر به دلیل عدم حضور کندوداران، موقعیت زنبورستان مورد بررسی قرار گرفته و کاتالوگ‌ها را در چادر کندوداران قرار دادند.

 

پروژه کنترل تعارض کندوداران و پرندگان زنبورخوار پروژه کنترل تعارض کندوداران و پرندگان زنبورخوار پروژه کنترل تعارض کندوداران و پرندگان زنبورخوار پروژه کنترل تعارض کندوداران و پرندگان زنبورخوار پروژه کنترل تعارض کندوداران و پرندگان زنبورخوار